Podatkowe koło absurdu

W Polsce panuje dysfunkcja biurokracji a wciąż wzrastająca inflacja prawa ani już nie dziwi, ani nie bulwersuje. W exposé Donald Tusk ani słowem nie wspomniał o obiecywanej, w tej i poprzedniej kampanii racjonalizacji przepisów. Jesteśmy na szarym końcu światowych rankingów oceniających przyjazność systemu podatkowego, a wielość, często sprzecznych regulacji i poziom skomplikowania prawa wymagają eksperckiej wiedzy do jego interpretacji. W 2010 roku połowa interpretacji podatkowych zaskarżonych do WSA była niezgodna z prawem.

Są już przygotowane konkretne przepisy, […] które zamkną możliwość omijania podatku od dochodów kapitałowych przy lokatach bankowych, […] to tylko wstęp do kolejnych decyzji, które umożliwią twarde i natychmiastowe reagowanie na wszystkie inne próby omijania podatków – groził z mównicy sejmowej szef rządu Donald Tusk.

Problem z jednoznacznym rozumieniem przepisów

Być może premier zapomniał dodać, że również jego rząd współtworzył niejednoznaczne przepisy wymagające urzędowej interpretacji i dające możliwość szukania legalnych luk w prawie przynoszących podatnikom oszczędności. Skomplikowanie oraz brak jednolitej wykładni prawa podatkowego czynią z Polski światowy zaścianek, jeśli chodzi o przyjazność systemu podatkowego. Problem z jednoznacznym rozumieniem przepisów mają nie tylko podatnicy, o czym świadczy choćby liczba wniosków o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, ale także administracja publiczna, działająca na podstawie odpowiednich ustaw. Statystyki prowadzone przez Naczelny Sąd Administracyjny, mówią, że w 2010 roku ponad połowa zaskarżonych do sądu indywidualnych interpretacji wydanych przez organy podatkowe była niezgodna z polskim prawem. Na 1075 spraw załatwionych na posiedzeniach jawnych sądy administracyjne uwzględniły skargi w 588 przypadkach, oddaliły 482 skargi, 34 sprawy załatwiono w inny sposób, 1 skargę odrzucono (Tabela 1).

Skoro w ponad połowie rozpatrzonych przypadków urzędnicy administracji publicznej nie potrafią właściwie zinterpretować własnych przepisów, to na jakiej podstawie wymaga się tego od podatnika?

Interpretacje to zastępstwo dla dobrego prawa

Tylko do 25 listopada 2011 roku do Ministerstwa Finansów wpłynęło 23 151 wniosków nadesłanych przez podatników i biura rachunkowe z prośbą o indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego (Tabela 2).

-->