Zniesienie obowiązku składania deklaracji utrudniło działania egzekucyjne

Interpelacja nr 10205 do ministra finansów w sprawie raportu NIK dotyczącego pracy urzędów skarbowych

Szanowny Panie Ministrze! Z raportu NIK, który sprawdzał, jak urzędy skarbowe kontrolują duże firmy opłacające CIT, wynika, że zaniedbują one swoje obowiązki. Głównym zarzutem jest to, że mało kontrolują i zwlekają z egzekucją, dlatego wiele zobowiązań podatkowych przedawnia się i państwo traci możliwość odzyskania należnych pieniędzy. W okresie objętym kontrolą, czyli w 2007 r. i pierwszej połowie 2008 r., wpływy do budżetu z tego podatku szybko rosły. W 2007 r. wyniosły 32,2 mld zł i były o 26,9% wyższe niż rok wcześniej. W pierwszym półroczu 2008 r. budżet dostał z CIT 18,2 mld zł, czyli o 16,5% więcej niż w tym samym okresie 2007 r.

NIK kontrolował 19 z przeszło 400 urędów skarbowych. Na tej podstawie stwierdził, że w stosunku do potrzeb urzędy przeprowadziły za mało kontroli podatkowych w firmach płacących CIT. W okresie objętym kontrolą w 9 urzędach wyspecjalizowanych w obsłudze dużych firm przeprowadzono 1501 kontroli. W okresie 2,5 roku tylko 6,25% firm było tu objętych kontrolą. Nie poprawiła się skuteczność ściągania zaległego podatku dochodowego od osób prawnych. Zaległości na koniec 2007 r. wyniosły ponad 1,1 mld zł, w tym zaległości starsze niż pięcioletnie, czyli trudne do odzyskania, ponad 600 mln zł. Zdaniem NIK prawdopodobieństwo odzyskania tych pieniędzy maleje wraz z upływem czasu.

Z raportu wynika ponadto, że w połowie skontrolowanych urzędów skarbowych próby wyegzekwowania podatku podejmowano ze znacznym opóźnieniem. Zbyt późno wysyłano upomnienia i tzw. tytuły egzekucyjne. Mało aktywnie poszukiwano majątku, z którego można ściągnąć należne budżetowi pieniądze. Urzędnicy korzystają z nieaktualnych baz danych o firmach, mają kłopoty z ustaleniem numerów ich kont.

W związku z powyższym pytam Pana Ministra:

1. Dlaczego, jak twierdzi NIK, urzędy skarbowe nie dokładają należytej staranności pobierania podatku CIT?

2. Czy ministerstwo podejmie kroki, jeśli tak, to jakie, aby poprawić ściągalność podatku CIT?

Z poważaniem

Poseł Anna Sobecka

Toruń, dnia 16 czerwca 2009 r.


Odpowiedź: Andrzej Parafianowicz – podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów

Szanowny Panie Marszałku!

W odpowiedzi na otrzymaną przy piśmie z dnia 30 czerwca 2009 r. nr SPS-023-10205/09 interpelację pani poseł Anny Sobeckiej w sprawie raportu Najwyższej Izby Kontroli dotyczącego pracy urzędów skarbowych uprzejmie wyjaśniam.

Przyczyny nieprawidłowości w poborze podatku CIT wskazane zostały w informacji Najwyższej Izby Kontroli z dnia 7 maja 2009 r. nr KBF- 41017/2008;P/08/024, która w podsumowaniu kontroli, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości, pozytywnie oceniła pobór podatku dochodowego od osób prawnych.

Odnosząc się do stwierdzenia, „iż urzędy skarbowe nie dokładają należytej staranności pobierania podatku CIT”, należy wziąć pod uwagę szereg okoliczności związanych z funkcjonowaniem aparatu skarbowego oraz podejmowane działania.

1. W kontekście kontrolowania prawidłowości rozliczeń z budżetem z tytułu zobowiązań podatkowych trzeba uwzględnić nie tylko liczbę przeprowadzonych kontroli, wydanych decyzji ostatecznych, ale również to, że prawidłowość rozliczeń z budżetem państwa w podatku dochodowym od osób prawnych podlega analizie także w toku czynności sprawdzających.

W 2007 r. urzędy skarbowe przeprowadziły u osób prawnych 70 155 czynności sprawdzających, a kwota uszczupleń wynikająca z tych czynności wyniosła 14 900 tys. zł. Zgodnie z wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli w 2008 r. zintensyfikowano działania w tym zakresie i czynno...