Interpelacja nr 3452 do ministra finansów w sprawie kwestionowania przez urzędy skarbowe prawa do obniżania podatku VAT należnego o podatek naliczony w sytuacjach, gdy kontrahent nie potwierdza odbioru faktury korygującej

Rozumiem, że VAT fakturą stoi. Faktura powinna być kontrahentowi doręczona. Wtedy dopiero uznaje się, iż dostawa, dzieło, usługa zostały wykonane. Dostawca może wtedy odliczyć od podatku należnego podatek naliczony przy zakupie towarów od innego kontrahenta. Zdarzają się jednak przypadki, a takie nie są wcale rzadkie, że z różnych powodów dostarczoną fakturę należy skorygować. Ta też powinna być dostarczona za pokwitowaniem odbioru. Często następuje to na żądanie odbiorcy w związku z jego reklamacją dotyczącą np. ilości albo jakości wykonanego zobowiązania. Ale nawet wtedy odbiorca, często z bliżej nieokreślonych powodów, odmawia potwierdzenia odbioru faktury korygującej. W ten sposób uniemożliwia dostawcy - wystawcy faktury korygującej obniżenie obciążającego go podatku VAT.

Naganne zachowanie takiego odbiorcy godzi w interes dostawcy. Urzędy skarbowe na ogół stoją na stanowisku potwierdzającym brak takiego prawa po stronie wystawcy faktury korygującej.

Zapewne przyzna Pani Minister, że powstaje swoiste błędne koło. Rzetelny dostawca uwzględnił reklamację odbiorcy, poszedł mu na rękę, zmniejszył swoją należność, a ten, naruszając prawo i dobre obyczaje, uniemożliwia dostawcy skorzystanie z przysługującego mu, z ustawy, prawa. Tego według interpelującego nie można tolerować. Na pewno jest tu potrzebna interwencja ministerstwa.

Niejako na marginesie tej interpelacji, choć zagadnienie jest wręcz zasadnicze, pragnę podnieść sprawę (owszem, wymagającą zmian ustawowych) momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. Obowiązek ten powstaje z chwilą wystawienia faktury, wszak jak się rzekło, VAT fakturą stoi. Dla wielu przedsiębiorców jest to obowiązek wręcz zabójczy. Szczególnie boleśnie odczuwają go mali i średni przedsiębiorcy. Muszą zapłacić podatek od dochodu, którego nie uzyskali. Często nie uzyskują go nigdy (niesolidni dłużnicy). Z tego miedzy innymi powodu - dramaty, likwidacja firm (często rodzinnych), upadłości, bankructwa.

W związku z tym pozwalam sobie zadać Pani Minister następujące pytania i wnieść o rozważenie zmiany przepisu o momencie powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

1. Czy rzeczywiście nie ma sposobu na nieuczciwych odbiorców, którzy, nawet wtedy, gdy dostawca koryguje fakturę na ich żądanie, uniemożliwiają mu obniżenie podatku (niweczą jego ustawowe prawo)?

2. Może w takich wypadkach wystarczy, iż dostawca udowodni obniżenie swojej należności wystawieniem faktury korygującej i przesłaniem jej odbiorcy z żądaniem potwierdzenia odbioru?

3. Natomiast co do zgłoszonych postulatów, aby podatek VAT płacić dopiero w momencie otrzymania zapłaty przez wystawcę faktury: czy ministerstwo rozważa taką ewentualną zmianę przepisów, aby przedsiębiorcy, zwłaszcza mali i średni (definicja takiego przedsiębiorcy, warunki jego działania powinny być odrębnie określone) mogli płacić podatek dochodowy w chwili otrzymania zapłaty?

Z poważaniem

Poseł Jan Łączny

Koszalin, dnia 12 czerwca 2006 r.

Odpowiedź podsekret...