Ulga dla osób niepełnosprawnych — żądanie dowodu na poniesienie wydatku nie jest bezprawne

Interpelacja nr 7890 do ministra finansów w sprawie bezprawnych i rażąco sprzecznych z ustawą działań urzędów skarbowych żądających od osób niewidomych i osób ciężko niepełnosprawnych ruchowo dokumentowania wydatków na cele rehabilitacyjne oraz związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, w świetle art. 26 ust. 1 pkt 6 i 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.: Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176, ze zm.).

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 69 stanowi, iż osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.: Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.) osoby niepełnosprawne lub mające na utrzymaniu osoby niepełnosprawne mogą skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Podstawę obliczenia podatku dla ww. osób stanowi dochód po odliczeniu wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Skorzystanie z ulgi wymaga dopełnienia przez podatnika warunków określonych w ustawie.

Wysokość poniesionych wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z wyjątkiem — w świetle art. 26 ust. 7a pkt 7, 8 i 14 w zw. z art. 7c — wydatków poniesionych na:

— opłacenie przewodników osób niewidomych I i II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł;

— utrzymanie przez osoby niewidome psa przewodnika w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł;

— używanie samochodu osobowego stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł.

W zakresie wydatków wskazanych powyżej ustawa wprost zatem zwalnia z obowiązku ich dokumentowania.

Pomimo, iż ustawa w sposób jednoznaczny zwalnia osoby uprawnione z obowiązku dokumentowania ww. wydatków, urzędy skarbowe żądają od osób niepełnosprawnych przedstawiania dokumentów (m.in. żądanie ujawnienia osoby przewodnika).

Z opinii prawnych, którymi dysponujemy, jednoznacznie wynika, że działanie urzędów skarbowych nie znajduje podstaw prawnych, natomiast poprzez opisaną praktykę urzędy te usiłują lub chcą ustanowić nową, pozaustawową, a zatem bezprawną, przesłankę prawną warunkującą skorzystanie z ulgi podatkowej.

W przedstawionych powyżej okolicznościach zwracamy się o:

1. Zobowiązanie urzędów skarbowych do natychmiastowego zaprzestania bezprawnych działań polegających na żądaniu od osób niepełnosprawnych dokumentowania — w celu skorzystania z ulgi podatkowej poprzez odliczenie wydatków na opłacenie przewodników osób niewidomy...