Wielkie palenie za małe pieniądze

Interpelacja nr 7714 do ministra finansów w sprawie procedury przepadku wyrobów tytoniowych nielegalnie przewożonych przez granicę, skonfiskowanych przez służby celne

Pochodzę z miejscowości Biała Podlaska, która położona jest na wschodzie Polski, blisko granicy z Białorusią. Ostatnio miałem przyjemność rozmawiać z celnikami pełniącymi służbę na przejściach granicznych w Terespolu, Kukurykach, Sławatyczach. Poruszyli oni temat ważnej kwestii dotyczącej przepadku wyrobów tytoniowych nielegalnie przewożonych przez granicę, a skonfiskowanych przez służby celne.

Do przepadku mienia odnoszą się przepisy Kodeksu karnego skarbowego, art. 31 § 6, który stanowi, że sąd, orzekając przepadek wyrobów tytoniowych, jednocześnie zarządza ich zniszczenie, a § 7 tego kodeksu, że koszty zniszczenia przedmiotów, których przepadek orzeczono, ponosi sprawca czynu. Przepisy przepisami, a rzeczywistość wygląda całkiem inaczej. Mało kto zastanawia się, jak niskie są koszty zniszczenia paczki papierosów (1-2 gr.). Ustawodawca prawdopodobnie nie przewidział, że będzie wiązała się z tym rozległa procedura, która w momencie ujęcia sprawcy polega na nałożeniu mandatu karnego lub skierowaniu sprawy do sądu. Sąd w następstwie orzeka przepadek mienia i zniszczenie papierosów.(art. 138 § 6 K.k.s. art. 47 § 2 pkt 2 K.k.s. art. 31 § 6 i 7). Sprawa ponownie wraca do urzędu, gdzie dokonuje się zniszczenia papierosów, jednocześnie wyliczając związane z tym koszty. Tutaj procedura się nie kończy. Urząd ma obowiązek na podstawie art. 627 K.p.k. w zw. z art. 31 § 7 K.k.s. i w zw. art.113 § 1 K.k.s. odesłać wniosek do sądu o obciążenie sprawcy kosztami zniszczenia. Z informacji, jakie uzyskałem od urzędników służby celnej, takich spraw jest około 2 tys. rocznie w jednym tylko urzędzie.

Po przeanalizowaniu sprawy należy zastanowić się nad kosztami, z jakimi wiąże się ww. biurokracja (koszty papieru, pracy urzędników, sądów, koszty korespondencji), dodatkowo jeżeli konfiskata i przepadek dotyczy obcokrajowców, w wielu wypadkach nie ma możliwości odzyskania poniesionych kosztów. Tutaj, jak słusznie zauważyli moi rozmówcy, należałoby wprowadzić zapis, aby sąd mógł podczas pierwszego etapu swojej pracy zaliczkowo obciążyć sprawcę, aby zwiększyć możliwość ściągalności. Także określenie granicy kosztów zniszczenia, od której należałoby wszczynać egzekucję wobec sprawcy, byłoby korzystnym rozwiązaniem, zwłaszcza że wiele spraw dotyczy niedużych ilości, a procedura oraz związane z tym nakłady jest taka sama, bez względu na wielkość skonfiskowanej partii. Dość często od sprawcy czynu domaga się zwrotu kosztów utylizacji w kwocie do 1,00 zł. Myślę, że urzędnicy służby celnej przy takich sprawach tracą czas, a także narażają na straty budżet, skoro koszty procedury o wiele przewyższają egzekwowane zwroty.

W związku z opisaną sytuacją pragnę spytać Panią Minister: Czy planowana jest zmiana istniejących przepisów, aby budżet państwa polskiego nie dokładał do utylizacji wyrobów tytoniowych skonfiskowanych przez urzędy celne? 

Z poważaniem

Poseł Wojciech Romaniuk

Warszawa, dnia 12 kwietnia 2007 r.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów — z upoważnienia ministra — na interpelację nr 7714 w sprawie procedury przepadku wyrobów tytoniowych nielegalnie przewożonych przez granicę, skonfiskowanych przez Służby Celne

Szanowny Panie Marszałku! W związku z pismem z dnia 20 kwietnia 2007 r., nr SPS-023-7714/07, przy którym przesłana została interpelacja Pana Posła Wojciecha Romaniuka w sprawie procedury przepadku wyrobów tytoniowych nielegalnie przewożonych przez granicę i zajętych przez Służbę Celną, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:

Wyroby tytoniowe nielegalnie przewożone przez granicę podlegają zajęciu przez Służbę Celną jako przedmioty przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego przemytu celnego określonego w treści przepisu art. 86 ustawy z dnia 10 września 1999 r. — Kodeks karny skarbowy (Dz. U. Nr 83, poz. 930, z późn. zm.).

Przepis art. 30 § 1 K.k.s. stanowi, że sąd może orzec przepadek przedmiotów tylko w wypadkach przewidzianych w kodeksie, a orzeka, jeżeli kodeks tak stanowi. Zgodnie z przepisem art. 30 § 3 K.k.s. przestępstwo skarbowe przemytu celnego określone w treści przepisu art. 86 § 1-3 K.k.s. zagrożone jest obowiązkowym przepadkiem przedmiotów pochodzących bezpośrednio z tego przestępstwa skarbowego. Podobnie wykroczenie skarbowe przemytu celnego określone w treści przepisu art. 86 § 4 K.k.s. również jest zagrożone obowiązkowym przepadkiem przedmiotów pochodzących bezpośrednio z tego wykroczenia skarbowego, na podstawie przepisu art. 49 § 2a K.k.s. Jednocześnie przepis art. 47 § 4 zdanie drugie K.k.s. stanowi, że przepadek przedmiotów tytułem środka zabezpieczającego można orzec także, jeżeli nałożono karę grzywny w drodze mandatu karnego. Zgodnie z przepisem art. 138 § 6 K.k.s. po nałożeniu kary grzywny w drodze mandatu karnego organ postępowania przygotow...