Interpelacja nr 866 do ministra pracy i polityki społecznej w sprawie składek na ubezpieczenie społeczne

Izba Pracodawców Polskich obawia się, iż w przyszłym roku firmy polskie świadczące usługi na terenie Unii Europejskiej będą zmuszone ograniczyć liczbę delegowanych pracowników do ok. 10 tys. Spowodowane to jest faktem, iż polskie oddziały ZUS odmawiają polskim firmom poświadczenia druków E 101, które gwarantują, iż po zapłaceniu składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce przedsiębiorca nie będzie musiał płacić drugiej składki na terenie państwa członkowskiego, do którego wysłał swoich pracowników. Zdaniem Izby Pracodawców Polskich to skutek przyjęcia takiej interpretacji przepisów, jaka została zastosowana przez niemiecką administrację. Niebezpieczne jest to, iż za niemieckimi instytucjami, które chcą w ten sposób chronić swoje rynki, mogą iść inne kraje UE.

Zaostrzenie wymagań dla polskich firm delegujących swoich pracowników za zachodnią granicę może doprowadzić, iż polskie firmy zmuszone opłacać wyższe składki przestaną świadczyć swoje usługi w Europie na tak dużą skalę jak dotychczas. Przedstawiciele pracodawców polskich zgodnie twierdzą, iż ZUS niepotrzebnie ulega interpretacjom prawa stosowanym przez niemiecką administrację. Mało tego zarzucają, że tego typu praktyka jest sprzeczna z obowiązującym prawem wspólnotowym oraz orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Jak Ministerstwo odnosi się do tych zarzutów? I jakie działania zamierza podjąć, aby rozwiązać istniejący problem, który zagraża interesom polskich firm?

Poseł Waldy Dzikowski

Warszawa, dnia 12 grudnia 2005 r.

Odpowiedź ministra pracy i polityki społecznej na interpelację nr 866 w sprawie składek na ubezpieczenie społeczne

W związku interpelacją Pana Waldy Dzikowskiego, Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przekazaną przez Pana Wojciecha Olejniczaka, Wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, z dniem 30 stycznia 2006 r. (znak: SPS-023-866/06), w sprawie odmowy poświadczania przez terenowe oddziały Zakładu Ubezpieczeń Społecznych formularzy E 101, uprzejmie informuję, co następuje.

Kwestie związane z zabezpieczeniem społecznym pracowników delegowanych do pracy na obszarze Unii Europejskiej reguluje rozporządzenie Rady EWG nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. o stosowaniu systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie, rozporządzenie Rady EWG nr 574/72 z dnia 21 marca 1972 r. w sprawie wykonania rozporządzenia nr 1408/71 oraz decyzja Komisji Administracyjnej nr 181 z dnia 13 grudnia 2000 r. Ponadto kwestie te były przedmiotem orzeczeń wydanych przez Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (np. orzeczenie w sprawie C-202/97 Fitzwilliam oraz C-404/98 Plum).

W myśl art. 14 ust. 1 lit. a wspomnianego rozporządzenia 1408/71 pracownik najemny zatrudniony na terytorium państwa członkowskiego przez przedsiębiorstwo, w którym jest zwykle zatrudniony i przez które został skierowany do wykonywania pracy na terytorium innego państwa członkowskiego, podlega nadal ustawodawstwu pierwszego państwa członkowskiego, pod warunkiem że przewidywany okres wykonywania tej pracy nie przekracza 12 miesięcy i że nie został on skierowany w miejsce innej osoby, której okres skierowania upłynął.

Fakt pozostawania w systemie zabezpieczenia społecznego kraju delegującego dokumentowany jest formularzem E 101, wystawianym - w przypadku Polski - przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Powyżej wymienione przepisy oraz orzeczenia wskazują, że aby mogły zostać wystawione formularze E 101 w trybie art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia 140871, muszą być spełnione tzw. warunki wysłania, które zawarte zostały w decyzji Komisji Administracyjnej nr 181, a dodatkową ich interpretację zawiera wydany prze...