Opodatkowanie VAT nabycia wierzytelności jako formy zapłaty

Pytanie: Spółka zajmuje się świadczeniem usług prawnych oraz doradztwa dla podmiotów gospodarczych, wykonuje również na rzecz niektórych klientów usługi związane z windykacją. Zdarza się, że w związku ze świadczeniem podstawowych usług (prawnych), spółka otrzymuje od zleceniodawców tych usług propozycje innej formy zapłaty za świadczoną usługę. Mianowicie jako spłatę długu klient proponuje spółce, że dokona na jej rzecz przelewu (cesji) wierzytelności, która przysługuje mu w stosunku do jego osobistego dłużnika. Czy nabycie wierzytelności w drodze cesji (w ramach umowy datio in solutum) będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług? Zawierana umowa byłaby bezpłatna.

Odpowiedź:

Tak. Nabycie wierzytelności, jako formy zapłaty za świadczoną usługę prawniczą, stanowić będzie czynność odzyskiwania długów opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, według 23% stawki podatku VAT.

Stanowisko to potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 08.08.2011 r., sygn. ILPP2/443-746/11-5/EN.

Organ podatkowy zauważył, że wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Z kolei przeniesienie praw do wierzytelności jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476 ze zm.). Przepisy nowelizacji uchylają załącznik nr 4 do ustawy, zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku i przenoszą uregulowania dotyczące tej tematyki do treści ustawy. Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku dodanie do art. 43 ustawy punktów 38-41, regulujących zwolnienia od podatku działalności finansowej.

I tak usługi finansowe korzystające ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zostały wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy. Przy czym, zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia te nie mają zastosowania do:

a) czynności ściągania długów, w tym factoringu,
b) usług doradztwa,
c) usług w zakresie leasingu.

Z powyższego przepisu wynika, że każda transakcja mająca za cel windykację należności jest...