Czas pracy kierowców — zmiany w przepisach UE

Z dniem 11 kwietnia br. weszło w życie wiele postanowień zmieniających dotychczasowe reguły unijne odnoszące się do czasu pracy kierowców. Zmiany te, chociaż nie zostały jeszcze uwzględnione w przepisach ustawy o czasie pracy kierowców (parlament pracuje nad jej nowelizacją), obowiązują także polskich pracodawców.

Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Dz. Urz. UE L102) obowiązuje bezpośrednio — tak jak inne rozporządzenia unijne — w państwach członkowskich. Co więcej — ma prymat nad przepisami krajowymi, a zatem przepisy Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879, z późn. zm.) sprzeczne z tym rozporządzeniem nie pozwalają na czasowe odstępstwa od zasad w nim wyrażonych (czasowe, czyli do dnia wejścia w życie nowelizacji ustawy).

Zakres zastosowania rozporządzenia

Rozporządzenie ma zastosowanie do przewozu drogowego:

• rzeczy, gdy dopuszczalna masa całkowita pojazdów łącznie z przyczepą lub naczepą przekracza 3,5 tony lub
• osób, pojazdami skonstruowanymi lub trwale przystosowanymi i przeznaczonymi do przewozu więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą.

Postanowienia rozporządzenia zobowiązani jesteśmy stosować niezależnie od kraju rejestracji pojazdu do przewozu drogowego wykonywanego:

• wyłącznie na terytorium Wspólnoty oraz
• pomiędzy Wspólnotą, Szwajcarią i państwami będącymi stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Zgodnie z zawartą w art. 4 rozporządzenia definicją „przewóz drogowy” oznacza każdą podróż odbywaną w całości lub części po drogach publicznych przez pojazd, z ładunkiem lub bez, używany do przewozu osób lub rzeczy.

Rozporządzenie nie ma zastosowania do przewozu drogowego:

• pojazdami używanymi do przewozu osób w ramach przewozów regularnych, których trasa nie przekracza 50 km,
• pojazdami o dopuszczalnej maksymalnej prędkości nieprzekraczającej 40 km/h,
• pojazdami będącymi własnością sił zbrojnych, służb obrony cywilnej, straży pożarnej i sił odpowiedzialnych za utrzymanie porządku publicznego, lub wynajmowanych przez nie bez kierowcy, gdy przewóz wykonywany jest w związku z zadaniami powierzonymi tym służbom i pozostaje pod ich kontrolą,
• pojazdami używanymi w razie wypadków lub do prowadzenia działań ratunkowych, w tym pojazdami używanymi w niezarobkowym przewozie pomocy humanitarnej,
• pojazdami specjalistycznymi używanymi do celów medycznych,
• pojazdami specjalistycznymi pomocy drogowej poruszającymi się w promieniu 100 km od swej bazy,
• pojazdami poddawanymi próbom drogowym do celów rozwoju technicznego lub w ramach napraw albo konserwacji oraz pojazdami nowymi lub przebudowanymi, które nie zostały jeszcze dopuszczone do ruchu,
• pojazdami lub zespołami pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 7,5 tony używanymi do niezarobkowego przewozu rzeczy,
• pojazdami użytkowymi o statusie pojazdów zabytkowych zgodnie z przepisami państwa członkowskiego, w których są użytkowane, wykorzystywanymi do niezarobkowych przewozów osób lub rzeczy.

Państwo członkowskie UE może wyłączyć pewne kategorie przewozów spod stosowania art. 5-9 tego rozporządzenia, czyli przepisów regulujących:

• minimalny wiek kierowców,
• czas prowadzenia pojazdów w ciągu doby i tygodnia,
• obowiązek udzielenia przerw po każdym 4,5-godzinnym okresie prowadzenia pojazdu,
• dobowe i tygodniowe okresy wypoczynku.

Z możliwości takiego wyłączenia ustawodawca polski skorzystał już na...