Zwrot kosztów przeniesienia służbowego

Pracownik, który na polecenie pracodawcy zmienia miejsce pracy (np. zostaje oddelegowany na dłuższy okres za granicę), zmuszony jest do ponoszenia dodatkowych wydatków związanych z konieczną w takim przypadku zmianą miejsca zamieszkania. Pracodawcy często rekompensują pracownikom te wydatki, pokrywając im koszty przeprowadzki, znalezienia i urządzenia mieszkania itp. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 21 ust. 1 pkt 14) zwalnia od podatku dochodowego kwoty otrzymane przez pracowników z tytułu zwrotu kosztów przeniesienia służbowego oraz zasiłków nazagospodarowanie i osiedlenie w związku z przeniesieniem służbowym, do wysokości 200% wynagrodzenia należnego zamiesiąc, w którym nastąpiło przeniesienie.

Przepis ten w swojej treści nie powinien budzić wątpliwości interpretacyjnych, jednak wątpliwości takie wprowadziło orzeczenie NSA z 26 lutego 2000 r. (I SA/KA 2247/99), w którym Sąd stwierdził, że zwolnienie to:

(...) dotyczy wyłącznie kwot otrzymywanych przez osoby fizyczne, których związek z pracodawcą określa stosunek służbowy. Dodatkowym argumentem jest fakt, iż powoływana wyżej ustawa – Kodeks pracy nie zna pojęcia „przeniesienie służbowe”, a zmiana miejsca pracy, jako jednego z istotnych warunków umowy o pracę, następuje w trybie określonym w art. 42 tej ustawy, jako wypowiedzenie zmieniające warunki pracy. Natomiast pojęcie „przeniesienie” występuje w ramach stosunku służbowego i jest regulowane w art. 51 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej (Dz. U. 1999 nr 49 poz. 483 ze zm.), w art. 40 ustawy z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. 1997 nr 10 poz. 55 ze zm.) czy w art. 36 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. nr 30 poz. 179 ze zm.).
Wyodrębnienie przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w źródłach przychodu: stosunku służbowego, wynikającego z ustaw zwanych pragmatykami służbowymi, oraz stosunku pracy, regulowanego przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, powoduje, iż zwolnienie od podatku dochodowego określone w art. 21 ust. 1 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczące kwot otrzymanych przez pracowników w związku z przeniesieniem służbowym, nie ma zastosowania do prac...