Przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. poz. 1066 i poz. 1735) wprowadzają od 1 stycznia 2016 r. zmiany w zasadach ustalania podstawy wymiaru zasiłków przysługujących ubezpieczonym niebędącym pracownikami.

Ubezpieczeni, do których mają zastosowanie zmienione zasady ustalania podstawy wymiaru

Zmiany zasad ustalania podstawy wymiaru zasiłków mają zastosowanie do osób niebędących pracownikami, których:

1. niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 kalendarzowych miesięcy nieprzerwanego ubezpieczenia, poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy oraz
2. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w myśl przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stanowi kwota zadeklarowana, tj.:
   • osób prowadzących pozarolniczą działalność,
   • osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność,
   • duchownych,
   • osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, deklarujących kwotę stanowiącą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe,
   • osób współpracujących z osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Gdy ubezpieczony nie posiada wcześniejszego okresu ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu

W przypadku ubezpieczonego:

• dla którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe stanowi kwota zadeklarowana,
• którego niezdolność do pracy powstała po upływie pełnego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia chorobowego,
• podlegającego nieprzerwanie ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy,

podstawę wymiaru zasiłku stanowi suma:

1. przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71%, za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku oraz
2. kwoty stanowiącej iloczyn jednej dwunastej przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71%, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz liczby tych miesięcy.

Przy obliczaniu przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku oraz kwot przewyższających najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za te miesiące (nadwyżek), przyjmuje się najniższą podstawę wymiaru składek przewidzianą przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dla kodu tytułu ubezpieczenia z okresu, z którego podstawa wymiaru zasiłku jest ustalana.

Jeżeli ubezpieczony przez cały okres wykonywania pozarolniczej działalności, w którym przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewidują minimalną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynoszącą 30% minimalnego wynagrodzenie za pracę, deklaruje jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kwotę wynoszącą co najmniej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, przy obliczaniu kwot przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia oraz kwot przewyższających najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za te miesiące (nadwyżek), za najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe przyjmuje się kwotę 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Jeżeli niezdolność do pracy powstała p...