Zrozumieć PIT (9) Źródła przychodów. Najem i dzierżawa

Dokładne określenie omawianego dzisiaj źródła przychodów, sformułowane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych to:

(…)

6) najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

(…)

Kiedy słyszymy o najmie czy dzierżawie, w pierwszej kolejności na myśl przychodzą nam nieruchomości. To istotnie najbardziej widoczna część rynku najmu. Również umowy dzierżawy często mają związek z gruntami.

Jednak to określenie dużo bardziej ogólne. Ramowo kwestie związane z najmem i dzierżawą reguluje Kodeks cywilny.

Kodeks w art. 659 stanowi, iż

„1. Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

2. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.”

W artykule 693 czytamy z kolei, iż

„1. Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

2. Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków.

Jak z tych definicji wynika, nie tylko nieruchomości są przedmiotem umów najmu i dzierżawy. Przedmiotem najmu mogą być rzeczy, takie jak np. egzemplarze utworów.  Będą nimi np. obrazy i ich kopie, odbitki fotografii, rzeźby i tym podobne przedmioty, pojazdy,  maszyny i urządzenia, wyposażenie domów, biur i ogrodów – można by wyliczać bardzo długo.

Czynności związane z najmem i dzierżawą podlegają zatem oddziaływaniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w kontekście podatkowym.

Najem prywatny czy działalność gospodarcza

W ustawowej definicji najmu i dzierżawy jako źródła przychodu znalazło się sformułowanie wyłączające które brzmi – „z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą”.

...