Zasiłek macierzyński - informacje ogólne

Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnił zaktualizowany ostatnio komentarz do ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, wyjaśniając szczegółowo i na przykładach wybrane kwestie dotyczące poszczególnych rodzajów świadczeń. Dzisiaj pierwsza część informacji dotyczących zasiłku macierzyńskiego.

Zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego oraz urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego

105. Zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka przysługuje przez okres ustalony w art. 180 Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, tj. przez okres:

1) 20 tygodni (140 dni) w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;

2) 31 tygodni (217 dni) w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;

3) 33 tygodni (231 dni) w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;

4) 35 tygodni (245 dni) w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;

5) 37 tygodni (259 dni) w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego mogą przypadać przed przewidywaną datą porodu, natomiast po porodzie przysługuje urlop macierzyński i zasiłek macierzyński niewykorzystany przed porodem, aż do wykorzystania przysługującego pełnego wymiaru urlopu.

106. Po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego przez okres co najmniej 14 tygodni po porodzie, ubezpieczona może zrezygnować z pobierania zasiłku macierzyńskiego za pozostały okres, jeżeli o zasiłek macierzyński za niewykorzystany okres wystąpi ubezpieczony ojciec dziecka, w okresie przypadającym bezpośrednio po terminie rezygnacji z części zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną. W przypadku gdy matka dziecka, która pobiera zasiłek macierzyński wypłacany na podstawie przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, skróci pobieranie tego zasiłku po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni po porodzie, pracownikowi-ojcu dziecka albo innemu ubezpieczonemu#ojcu dziecka nie przysługuje zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego.

107. Ubezpieczona matka dziecka, legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym może zrezygnować z pobierania zasiłku macierzyńskiego po wykorzystaniu tego zasiłku za okres co najmniej 8 tygodni po porodzie, o ile o zasiłek macierzyński za niewykorzystany okres wystąpi ubezpieczony ojciec dziecka albo inny ubezpieczony członek najbliższej rodziny. Jeżeli niezdolność do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawność w stopniu znacznym ubezpieczonej matki dziecka powstała po upływie 8 tygodni po porodzie, ubezpieczona może zrezygnować z zasiłku macierzyńskiego nie wcześniej niż od dnia następnego po dniu ustalonym jako dzień powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawności w stopniu znacznym.

108. W przypadku gdy matka dziecka legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu, zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonemu ojcu dziecka albo innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny za okres:

1) od dnia porodu, jeżeli niezdolność do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawność w stopniu znacznym powstała przed porodem;

2) od dnia następnego po dniu ustalonym jako dzień powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawności w stopniu znacznym, jeżeli niezdolność do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawność w stopniu znacznym powstała po porodzie

- do wyczerpania pełnego wymiaru tego zasiłku, liczonego od dnia urodzenia dziecka.

109. W razie śmierci matki dziecka, zarówno podlegającej ubezpieczeniu chorobowemu, jak i niepodlegającej temu ubezpieczeniu, lub porzucenia przez nią dziecka, ubezpieczonemu ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres przypadający po dniu śmierci lub porzucenia dziecka, do wyczerpania pełnego wymiaru tego zasiłku. Jeżeli matka dziecka nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu okres ten jest liczony od dnia urodzenia dziecka. W przypadku porzucenia dziecka przez ubezpieczoną matkę dziecka, prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje nie wcześniej niż po wykorzystaniu przez matkę zasiłku macierzyńskiego za okres 8 tygodni po porodzie.

110. Ubezpieczona, która przebywa w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, zwanym dalej „inną placówką leczniczą”, ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, może przerwać pobieranie zasiłku macierzyńskiego po wykorzystaniu tego zasiłku w wymiarze co najmniej 8 tygodni po porodzie, o ile o zasiłek macierzyński wystąpi ubezpieczony ojciec dziecka lub inny ubezpieczony członek najbliższej rodziny.

111. Ubezpieczonemu ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje w przypadku, o którym mowa w pkt. 110, prawo do części zasiłku macierzyńskiego odpowiadającej okresowi pobytu ubezpieczonej w szpitalu albo w innej placówce leczniczej. Łączny wymiar zasiłku macierzyńskiego wykorzystanego przez ubezpieczoną matkę dziecka i ubezpieczonego ojca dziecka lub innego ubezpieczonego członka najbliższej rodziny nie może jednak przekraczać wymiaru określonego przepisami Kodeksu pracy. Ubezpieczona, po przedłożeniu zaświadczenia lekarskiego za okres pobytu w szpitalu albo w innej placówce leczniczej, ma prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy oraz do zasiłku chorobowego.

Przykład:

Pracownica urodziła dziecko 2 stycznia i od tego dnia przebywała na urlopie macierzyńskim oraz pobierała zasiłek macierzyński. Od 15 stycznia przebywała w szpitalu. Po wykorzystaniu 56 dni po porodzie, wystąpiła do pracodawcy o przerwanie urlopu macierzyńskiego od 27 lutego. Matka dziecka przebywała w szpitalu do 16 kwietnia. O zasiłek macierzyński za okres od 27 lutego wystąpił pracownik ojciec dzieck...