Wyrok ETS: Obowiązek podatkowy w usługach transportowych

Po ponad 9latach obowiązywania ustawy oVAT oraz przy kończącym się terminie obowiązywania przepisów dotyczących momentu powstania obowiązku podatkowego wodniesieniu doniektórych czynności Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł oniezgodności zdyrektywą112 polskiego przepisu regulującego moment powstania obowiązku podatkowego wprzypadku świadczenia usług transportowych.

Co do zasady w większości przypadków obowiązek wykazania podatku z tytułu dokonanej sprzedaży powstaje z chwilą wystawienia faktury.

Ustawa o VAT przewiduje również liczne wyjątki od tej zasady. Jedna z nich dotyczy usług transportowych. Zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 2 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usług transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami.

Oznacza to, że jeśli podatnik po wykonaniu usługi transportowej otrzymał część lub całość należności, to obowiązek powstaje z chwilą otrzymania tej należności w całości bądź części. Natomiast jeśli należności nie została podatnikowi zapłacona przed upływem 30. dnia, licząc od dnia wykonania usługi, to obowiązek podatkowy powstanie właśnie 30. dnia.

Sprawa, którą zajął się ETS, wynika z wątpliwości Naczelnego Sądu Administracyjnego badającego skargę kasacyjną podatnika na interpretację indywidualną (wyrok z 16 maja 2013 roku, sprawa C-169/12 TNT Express Worldwide Poland sp. z o.o. przeciwko Ministrowi Finansów). Istotą wątpliwości była możliwość uwzględnienia obrotu w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura dokumentująca wykonane usługi transportowe i spedycyjne, mimo że w okresie tym podatnik nie otrzymał zapłaty ani też nie upłynęło 30 dni od wykonania świadczenia (czyli niezgodnie z zasadą wynikającą z art. 19 ust. 13 pkt 2 ustawy o VAT).

Wątpliwości zrodziła także kwestia, czy spółka ma prawo uznawać za moment powstania obowiązku podatkowego dzień wystawienia faktury, zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy o podatku VAT, z pominięciem wymogów art. 19 ust. 13 pkt 2 tej ustawy.

Zdaniem spółki moment powstania obowiązku podatkowego, który dla usług transportowych i spedycyjnych przewiduje polska ustawa o VAT, jest niezgodny z przepisami dyrektywy 112 dotyczącymi określenia szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego. Według spółki w razie stwierdzenia, że jedna z możliwości wykładni prawa krajowego powoduje skutki sprzeczne z celem i treścią przepisów wspólnotowych, należy przyjąć zgodnie z regułą wykładni prowspólnotowej taki sposób interpretacji przepisów krajowych, niesprzeczny z ich gramatycznym brzmieniem, dzięki któremu efekt zastosowania przepisów krajowych będzie zgodny z celem i treścią regulacji wspólnotowych.

Spółka zauważyła też, że w myśl art. 19 ust. 4 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje w chwili wystawienia faktury, jeżeli wykonanie usługi musi być stwierdzone fakturą. Artykuł 63 dyrektywy 112 daje państwu członkowskiemu możliwość wyznaczenia chwili powstania obowiązku podatkowego na moment wystawie...