WSA. Podatek od nieruchomości za garaż

Garaż blaszany nie stanowi budynku w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych w zw. z art. 3 pkt 1 lit. b) i art. 3 pkt 2 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Dagmara Dominik-Ogińska (sprawozdawca), Sędziowie sędzia NSA Henryka Łysikowska, sędzia WSA Katarzyna Radom, Protokolant Starszy specjalista Katarzyna Motyl, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 26 lipca 2016 r. sprawy ze skargi S. F. i E. O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w J. z dnia [...] lutego 2016 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia łącznego zobowiązania pieniężnego za 2015 r.:

1. uchyla zaskarżoną decyzję;
2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w J. na rzecz skarżących solidarnie kwotę 1.600 (słownie: tysiąc sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

1. Postępowanie przed organami podatkowymi.

1.1. Przedmiotem skargi jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w J. (dalej: SKO) z dnia [...] lutego 2016 r. nr [...] utrzymująca w mocy decyzję Prezydenta Miasta J. z dnia [...] października 2015 r. nr [...] ustalającą S. F. i E. O. (dalej: skarżące) łączne zobowiązanie pieniężne za 2015 r. w kwocie 9.556 zł.

1.2. Z decyzji organu podatkowego pierwszej instancji wynika, że zobowiązanie ustalone skarżącym składa się z podatku rolnego oraz podatku od nieruchomości. Podatek rolny ustalono na podstawie art. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 4 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 1, art. 6a ust. 5 i ust. 6, art. 6c ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1381) w wysokości 15 zł, przez opodatkowanie użytków rolnych o ogólnej powierzchni 0,4418 zł, co stanowi 0,2507 ha przeliczeniowych, stawką w wysokości 153,4250 zł za 1 ha, przy uwzględnieniu ulgi górskiej. Podatek od nieruchomości ustalono na podstawie art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 6 i ust. 7 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.; dalej: u.p.o.l.) w kwocie 9.541 zł, gdzie przedmiot opodatkowania stanowiły grunty pozostałe o powierzchni 4.818 m2 opodatkowane stawką w wysokości 0,41 zł za 1 m2; budynki pozostałe o łącznej powierzchni 1.182 m2 opodatkowane stawką w wysokości 7,73 m2; budynki mieszkalne o powierzchni 318,30 m2 opodatkowane stawką 0,74 zł za 1 m2. Przyjęte stawki wynikały z uchwały nr [...] Rady Miejskiej J. z dnia [...] października 2013 r. w sprawie określenia stawek podatku od nieruchomości. Organ podatkowy pierwszej instancji stwierdził, że zgodnie z ewidencją gruntów podatnicy są współwłaścicielami działek nr [...], nr [...] i nr [...], które zostały sklasyfikowane jako użytki rolne o powierzchni 0,4418 ha, inne tereny zabudowane o powierzchni 0,3476 ha, tereny mieszkaniowe o powierzchni 0,1091 ha oraz drogi o powierzchni 0,0251 ha.

1.3. Na skutek wniesionego przez skarżące odwołania, SKO utrzymało w mocy decyzję organu podatkowego pierwszej instancji. Wskazano, że skarżące nie kwestionują wielkości powierzchni gruntów i budynków przyjętych do obliczenia podatku. Zarzuty odwołania dotyczyły błędnego zakwalifikowania zespołu garaży na samochody osobowe (zespół 19 garaży), których powierzchnia użytkowa wynosi 943, 23 m2 do budynków. Zdaniem skarżących opodatkowane garaże nie są trwale związane z gruntem, a zatem nie mogą być traktowane jako budynki w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. i podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Ponadto wskazano, że posadowione garaże blaszane stanowią własność prywatną osób trzecich, które dzierżawią od stron część gruntu - działki nr [...], a więc osoby te faktycznie które władają garażami powinny być podatnikami podatku od nieruchomości. Organ odwoławczy nie podzielił tego stanowiska. Stwierdził bowiem, że z materiału dowodowego zebranego w sprawie (a zwłaszcza z opinii przedstawionej przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w J.) wynika, że przedmiotowe garaże stanowią budynki, które posadowione są na fundamentach (żelbetonowych) i są trwale z nim połączone za pomocą kołków rozporowych. Są one wydzielone z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych - ścian wykonanych z ocynkowanej blachy trapezowej na konstrukcji z kątowników stalowych oraz posiadają fundament i dach również wykonany z ocynkowanej blachy trapezowej. Organ odwoławczy wskazał, że parametry techniczne przedmiotowego zespołu garaży oraz sposób jego posadowienia na specjalnie przygotowanym do tego fundamencie opierają się czynnikom (obciążenie: wiatrem, śniegiem) mogącym zniszczyć ustawioną w nim konstrukcję, co jednoznacznie wskazuje, że są trwale z gruntem połączone. Swoje stanowisko organ odwoławczy potwierdził orzecznictwem sądów administracyjnych z którego wynika, że cecha trwałego związania z gruntem sprowadza się do tego czy posadowienie obiektu jest na tyle trwałe, by zapewnić mu stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym mogącym go zniszczyć lub spowodować przesunięcie, czy przemieszczanie w inne miejsce. Obiekt budowlany trwale związany z gruntem powinien co do zasady posiadać prefabrykowany lub murowany fundament albo odpowiednio przygotowane podłoże wymagające wykonania stosownych robót ziemnych. Należy przez to rozumieć mocne połączenie w takim stopniu w jakim odłączenie spowodowałoby zasadniczą zmianę w sensie technicznym uniemożliwiającym np. ponowne posadowienie danego obiektu w innym miejscu bez konieczności ponownego przygotowania podłoża. Sama tylko techniczna możliwość przeniesienia obiektu w inne miejsce nie ma zatem istotnego znaczenia. Organ odwoławczy, wskazując na treść art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 u.p.o.l. oraz art. 48 k.c., podkreślił, że budynki oraz inne urządzenia trwale z gruntem związane są co do zasady - częściami składowymi gruntu. Część składowa (budynek) nie stanowi odrębnego przedmiotu własności, lecz dzieli los prawny gruntu. Oznacza to, że podatnikami podatku od nieruchomości zarówno gruntu, jak i budynków na nim posadowionych jest właściciel gruntu.

2. Postępowanie przed Sądem pierwszej instancji.

2.1. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skarżące zaskarżyły powołaną na wstępie decyzję SKO. Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie przepisów:

• prawa materialnego, tj. art. 1a ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. poprzez ich błędną wykładnię w konsekwencji czego nieprawidłowo ustalono podstawę opodatkowania i w następstwie błędnie określone zostało zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości;
• prawa procesowego, tj. art. 121 § 1 O.p., art. 122 O.p. poprzez nieuzasadnione odstąpienie od udziału w czynnościach dowodowych, które skarżąca przeprowadzała i wnioskowała o udział w nich przedstawicieli strony przeciwnej, co skutkowało naruszeniem zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych i zasady dochodzenia do ustalenia prawdy obiektywnej.

W związku z powyższym wniesiono o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz zasądzenie kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

2.2. W odpowiedzi na skargę SKO wniosło o jej oddalenie i podtrzymało swoje stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

3. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:

3.1. Skarga zasługuje na uwzględnienie.

3.2. Przedmiotem sporu między stronami jest kwestia, czy blaszany garaż jest budynkiem i stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Zdaniem skarżących nie stanowi on budynku z uwagi na brak cechy trwałego związania z gruntem. Odmiennego zdania jest organ odwoławczy.

3.3. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane: budynki lub ich części. Pod pojęciem budynku należy rozumieć, stosownie do treści art. 1a ust. 1 pkt 1 u.p.o.l., obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Obiektem budowlanym jest m.in. stosownie do treści art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1409 ze zm.; dalej: u.p.b.) budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi.

Budynek - zgodnie z art. 3 pkt 2 u.p.b. to taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

3.4. Aby zatem zakwalifikować dany obiekt budowlany do kategorii budynku musi on spełniać łącznie cztery następujące cechy: 1) być trwale związany z gruntem; 2) być wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, 3) posiadać fundament oraz 4) posiadać dach.

Między stronami nie ma sporu co do tego, że rozpatrywany obiekt budowlany jest wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada dach. Obiekt jest też posadowiony na żelbetonowym fundamencie (a zatem posiada fundament), do którego jest przytwierdzony kołkami rozporowymi. Sporne jest to czy spełniona jest czwarta cecha budynku, a mianowicie czy obiekt ten jest trwale związany z gruntem.

3.5. Pojęcie "trwale związany z gruntem" pojawia się zarówno w przepisach u.p.o.l., jak też w przepisach u.p.b. Jednakże ww. przepisy nie definiują tego pojęcia. W ustawie - Prawo budowlane pojęcie to pojawia się w trzech aspektach: po pierwsze - trwały związek z gruntem jest warunkiem uznania obiektu za budynek (art. 3 pkt 2 u.p.b.); po drugie w wypadku urządzeń reklamowych warunkiem uznania ich za budowle jest ich trwały związek z gruntem (art. 3 pkt 3 u.p.b.); po trzecie - trwały związek z gruntem, a w istocie jego brak, stanowi kryterium wyróżnienia tymczasowych obiektów budowlanych (art. 3 pkt 5 u.p.b.).

Dodatkowo pojęcie to pojawia się również w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.; dalej:...