VAT: Zniszczenie towarów na zlecenie zamawiającego to też dostawa

Z uzasadnienia: Zarówno w sytuacji, gdy wnioskodawca dostarcza towar zamawiającemu jak i wówczas, gdy ów towar niszczy na jego polecenie, ma miejsce dostawa towarów za wynagrodzeniem. W obu bowiem sytuacjach zamawiający otrzymuje opakowania do swojej dyspozycji - opakowania są przechowywane przez wnioskodawcę. Od decyzji zamawiającego zależy, czy odbierze opakowania i wykorzysta do własnych celów gospodarczych, czy zleci ich unicestwienie. Ekonomiczne władztwo nad rzeczą nie łączy się w każdym przypadku z pozostawaniem tej rzeczy w fizycznym władaniu nabywcy.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marek Kołaczek (sprawozdawca), Sędzia NSA Barbara Wasilewska, Sędzia WSA (del.) Dagmara Dominik - Ogińska, Protokolant Krzysztof Osial, po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. [...] Polska Spółka z o. o. z siedzibą w L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 11 grudnia 2013 r., sygn. akt I SA/Łd 1152/13 w sprawie ze skargi A. [...] Polska Spółka z o. o. z siedzibą w L. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 6 czerwca 2013 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług:

1) oddala skargę kasacyjną,
2) zasądza od A. [...] Polska Spółka z o.o. z siedzibą w L. na rzecz Ministra Finansów kwotę 180 złotych (słownie: sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji oraz przedstawiony przez ten Sąd przebieg postępowania przed organem podatkowym.

1.1. Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2013 r., sygn. akt I SA/Łd 1152/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, oddalił skargę Amcor [...] Polska spółki z o.o. z siedzibą w L. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 6 czerwca 2013 r., wydaną wobec spółki w przedmiocie podatku od towarów i usług.

1.2. Przedstawiając stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji podał, że spółka we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wskazała, iż jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, a przedmiotem jej działalności jest produkcja oraz sprzedaż opakowań, m.in. na papierosy, opakowań zbiorczych oraz wkładów do opakowań na papierosy. Na podstawie zamówienia (kontraktu) spółka obowiązana jest do zapewnienia w określonym - w treści zamówienia - czasie, dostępności opakowań w danej ilości. Po wyprodukowaniu opakowań są one składowane do czasu otrzymania od kontrahenta pisma w sprawie ich dostawy. Zdarza się, że po złożeniu zamówienia, kontrahent spółki informuje ją, że wyprodukowane opakowania są dla niego zbędne. Wówczas zleca wnioskodawcy ich zniszczenie. W tej sytuacji wnioskodawca obciąża kontrahenta kosztami związanymi z wyprodukowaniem opakowań objętych zamówieniem. Wysokość kosztów odpowiada cenie określonej uprzednio w złożonym przez niego zamówieniu, czyli szkodzie poniesionej w tym zakresie przez spółkę w związku z brakiem odbioru opakowań przez kontrahenta. W dotychczasowej praktyce w momencie rezygnacji z zamówienia, wnioskodawca obciążał kontrahentów fakturą VAT przyjmując, iż zniszczenie towarów stanowi odpłatne świadczenie usług na rzecz kontrahenta.

1.2.1. Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego spółka zwróciła się do organu interpretacyjnego o odpowiedź na pytania:

1) Czy na podstawie przedstawionego stanu faktycznego koszty, którymi spółka obciąża swoich kontrahentów podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2) Czy powyższe obciążenia powinny być udokumentowane przez spółkę notą księgową wystawioną na rzecz kontrahentów?

1.2.2. Przedstawiając własne stanowisko w sprawie spółka uznała, iż w przypadku zniszczenia opakowań nie dochodzi do spełnienia świadczenia polegającego na wyprodukowaniu i dostarczeniu kontrahentowi opakowań. Zniszczenie opakowań oznacza, że kontrahent nie uzyskuje korzyści, nie może korzystać z opakowań, ani nimi rozporządzać. Kontrahent nie otrzymuje ekwiwalentnego świadczenia od spółki. Z uwagi na powyższe nie dochodzi do odpłatnej dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług na rzecz kontrahenta. Spółka niszcząc opakowania ponosi szkodę w swoim majątku. Szkoda spowodowana jest nienależytym wykonaniem umowy przez kontrahenta, który nie odbiera wyprodukowanych opakowań, pomimo wcześniejszego ich zamówienia. W konsekwencji należności, które spółka otrzymuje za zniszczenie opakowań od kontrahentów, którzy zrezygnowali z odbioru opakowań, nie stanowią wynagrodzenia z tytułu odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie muszą być dokumentowane wystawieniem faktury VAT, a jedynie notą księgową.

1.3. W interpretacji indywidualnej z dnia 6 czerwca 2013 r., działający z upoważnienia Ministra Finansów - Dyrektor Izby Skarbowej w L., za nieprawidłowe uznał, przedstawione we wniosku, stanowisko spółki.

1.3.1. W ocenie organu podatkowego niszcząc wyprodukowane opakowania na polecenie zamawiających, wnioskodawca świadczy na ich rzecz usługę wynikającą z zamówienia (kontraktu). W konsekwencji, należności, którymi wnioskodawca obciąża kontrahentów nie można uznać za odszkodowanie w rozumieniu Kodeksu cywilnego, lecz należy je potraktować jako formę wynagrodzenia za świadczenie usług wynikających z zamówienia (kontraktu), podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wynagrodzenie za świadczone usług przez wnioskodawcę winno być udokumentowane wystawioną przez wnioskodawcę fakturą, a nie notą księgową.

2. Skarga do Sądu pierwszej instancji.

2.1. W skardze skierowanej, po bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa, do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, skarżąca przeciwko interpretacji Ministra Finansów podniosła zarzuty naruszenia:

- art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j.: Dz.U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej również jako: "ustawa o podatku od towarów i usług" lub "ustawa o VAT"), przez uznanie, że działania skarżącej opisane we wniosku stanowią świadczenie usług;
- art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług, przez uznanie, że koszty którymi skarżąca obciąża swoich kontrahentów powinny być udokumentowane fakturami VAT.

W ocenie autora skargi w przedstawionym przez skarżącą stanie faktycznym, w przypadku zniszczenia opakowań nie dochodzi do spełnienia świadczenia polegającego na dostarczeniu opakowań kontrahentowi. Kontrahent nie otrzymuje korzyści z wyprodukowanych i zniszczonych opakowań, nie może z nich korzystać, ani nimi rozporządzać. Kontrahent nie otrzymuje ekwiwalentnego świadczenia od skarżącej, która pomimo wyprodukowania opakowań nie przekazuje ich kontrahentowi. Stąd nie dochodzi do spełnienia usługi na rzecz kontrahenta. Koszty poniesione przez skarżącą są związane z wyprodukowaniem opakowań, lecz z chwilą rezygnacji przez kontrahenta z zamówienia stanowią stratę dla skarżącej, ponieważ nie otrzyma ona wynagrodzenia z tytułu ich sprzedaży.

2.2. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi nie zamieścił w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wzmianki o odpowiedzi na skargę.

3. Uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.

3.1. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi nie uznał zasadności skargi spółki, chociaż nie podzielił w całości argumentów przedstawionych w uzasadnieniu zaskarżonej interpretacji podatkowej...