Oczywiście jak w większości przypadków, tak i tutaj ustawa o VAT przewiduje wyjątki od ogólnej zasady wyliczania proporcji – art. 90 ust. 5 ustawy:

„Do obrotu stanowiącego podstawę wyliczenia proporcji, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika – używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności”.

Powyższy wyjątek wynika z tego, że dla środków trwałych ustawa o VAT przewiduje inny sposób korygowania podatku naliczonego wynikającego z ich zakupów, a związanego zarówno ze sprzedażą opodatkowaną, jak i zwolnioną.

Do obrotu stanowiącego podstawę wyliczenia proporcji nie wliczamy również:

1. pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
2. usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

O jakie usługi chodzi? Przytoczmy fragment ustawy o VAT. Pamiętajcie jednak o warunkach zastosowania zwolnień wskazanych w dalszych zapisach art. 43 ustawy o VAT.

Do obrotu, który pozwoli nam obliczyć proporcję, nie wliczamy (oczywiście tylko w przypadku, gdy transakcje te mają charakter pomocniczy):

„(…)

• transakcji, łącznie z pośrednictwem, dotyczących walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub inne innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną;
• usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych – portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych lub ich częścią, ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej, otwartymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów, pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych, obowiązkowym systemem rekom-pensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowy...