Szkolenie pracownika jako przychód i koszt podatkowy

Często zdarza się, że pracodawca finansuje pracownikom szkolenia o charakterze zawodowym lub językowym. Jakie są tego konsekwencje podatkowe? Czy pracodawca może ten wydatek zaliczyć w koszty podatkowe? Czy wartość takiego szkolenia jest przychodem pracownika, od którego powinien on zapłacić podatek?

Przychód pracownika

Zgodnie z zasadą ogólną, wyrażoną w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako ustawa o PDOF) za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności m.in. świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W wyniku opłacenia kosztów szkolenia czy też kursu przez pracodawcę, po stronie pracownika dochodzi zatem do powstania przysporzenia majątkowego, a tym samym przychodu.

Jednakże, od zasady ogólnej, ustawa o PDOF przewiduje kilka wyjątków, określonych w art. 21. I tak zgodnie z ust. 1 pkt 90 tego artykułu, wolna od podatku jest wartość świadczeń przyznawanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.

Jak widać, zwolnienie może obejmować tylko świadczenia przyznawane zgodnie z odrębnymi przepisami. Za takie z pewnością można uznać regulacje zawarte w ustawie Kodeks pracy (przepisy art. 103¹–103⁶ Kodeksu pracy). W świetle wskazanych przepisów, przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych należy rozumieć zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Oznacza to, że umiejętności i wiedza, które zdobędzie pracownik w związku z odbytym szkoleniem powinny przekładać się na wzrost jego przydatności dla pracodawcy. Innymi słowy, wymagane jest, aby konkretne kształcenie związane było z obowiązkami wykonywanymi przez pracownika, ułatwiającymi wykonywanie codziennych zadań. Z tym, że nic nie stoi na przeszkodzie, by szkolenie dotyczyło przyszłych obowiązków, które pracownik będzie mógł wykonywać dopiero po ukończeniu szkolenia.

Przykład:
Pracownik jest przedstawicielem handlowym przedsiębiorcy na terytorium kraj...