Świadczenia w razie choroby i macierzyństwa do zmiany?

Interpelacja nr 34437 do ministra pracy i polityki społecznej w sprawie nowelizacji ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Szanowny Panie Ministrze
W nawiązaniu do licznych kontrowersji, jakie w środowisku kobiet prowadzących działalność gospodarczą wywołała nowelizacja ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, niniejszym pragnę polecić Pana życzliwej uwadze poniższe kwestie, których celem jest optymalizacja uregulowań dotyczących sposobu obliczania podstawy wymiaru zasiłku przysługującego tej grupie społecznej.

Nowelizacja przywołanej ustawy, której zasadnicze założenia obejmowały przeciwdziałanie procederowi wyłudzania wysokich świadczeń w drodze fikcyjnej działalności gospodarczej, była bezsprzecznie zabiegiem koniecznym i uzasadnionym. Poszczególne zapisy tego aktu prawnego spotkały się jednakże z poważną krytyką ze strony środowisk reprezentujących kobiety prowadzące działalność gospodarczą. Podstawowym zastrzeżeniem formułowanym w tym kontekście wobec przyjętych zmian jest zbyt krótki okres vacatio legis, którego wymiar został określony na jedynie 3 miesiące od momentu promulgacji. To z kolei może budzić wątpliwości z punktu widzenia interesu kobiet będących obecnie w ciąży i zasady zaufania obywatela do Państwa i stanowionego przez nie prawa, uniemożliwiając dostosowanie się tego kręgu kobiet do zmieniającego się sposobu obliczania podstawy wymiaru zasiłku.

W dalszej kolejności należy zwrócić uwagę na szczegółowe kwestie związane z trybem określania wymiaru składki i przysługującego zasiłku. Stały się one przedmiotem licznych kontrowersji w zestawieniu z wysokością świadczeń, które na mocy ustawy nowelizacyjnej przysługują kobietom zatrudnionym na etacie, a także studentkom i kobietom bezrobotnym, a więc podmiotom nieodprowadzającym z natury rzeczy żadnych składek. Przyjęte zmiany rzutują szczególnie na pozycję kobiet prowadzących działalność gospodarczą krócej niż 2 lata, gdyż z uwagi na obowiązek odprowadzania składek także w czasie ciąży wymiar przysługujących im składek kształtuje się na poziomie wyraźnie niższym niż w przypadku studentek czy bezrobotnych, którym zagwarantowano zasiłki na poziomie ok. 1000 zł. Taki stan rzeczy w sposób oczywisty rodzi pytania o zgodność przedmiotowych uregulowań z konstytucyjnie chronioną zasadą równości.

Zwracam się zatem do Pana Ministra z prośbą o wyrażenie stanowiska w odniesieniu do przytoczonych powyżej zagadnień, ze szczególnym uwzględnienie zasygnalizowanych wątpliwości natury konstytucyjnej. Proszę równocześnie o przedstawienie analizy uwarunkowań dotyczących ewentualnej interwencji ustawodawczej, zwłaszcza w przedmiocie wydłużenia vacatio legis przyjętej ustawy nowelizacyjnej.

Żywię przy tym nadzieję, iż precyzyjne zestawienie różnorodnych aspektów poruszonej problematyki przyczyni się do optymalizacji rozwiązań ustawodawczych regulujących tryb obliczania wymiaru podstawy składek i zasiłków, przyczyniając się do tworzenia spójnego systemu polityki prorodzinnej i zapewnienia przyszłym matkom bezpieczeństwa socjalnego w okresie ciąży i połogu.

Ewa Kołodziej

Szanowna Pani Marszałek,
W związku z interpelacją poseł Ewy Kołodziej z dnia 10 września br., nr 34437 w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach p...