Czy strata z tytułu sprzedaży wierzytelności, które na skutek upływu czasu uległy przedawnieniu, może być kosztem uzyskania przychodów ze względu na fakt, że wierzytelności te zostały uprzednio zaliczone do przychodów należnych?

Odpowiedź na tak postawione pytanie była przedmiotem interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 18 maja 2016 r., nr IBPB-1-2/4510-350/16/AK.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynikało, że w toku działalności spółki zdarzają się sytuacje, gdy klienci nie regulują należności. Spółka podejmuje kroki mające na celu wyegzekwowanie należności. Jej działania nie zawsze jednak odnoszą rezultat w postaci uregulowania płatności. Spółka zamierza rozpocząć współpracę z podmiotami zajmującymi się obrotem nieściągalnymi wierzytelnościami. Z uwagi na fakt, że wierzytelności, które spółka zamierza zbywać, będą obarczone ryzykiem niespłacalności, ich wartość rynkowa będzie niższa od wartości nominalnej. W wyniku transakcji sprzedaży wierzytelności spółka będzie więc ponosiła stratę. Przedmiotem sprzedaży wierzytelności spółka planuje objąć również wierzytelności, które na skutek upływu czasu uległy przedawnieniu.

Wątpliwości spółki dotyczyły możliwości zaliczenia straty z tytułu sprzedaży wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów.

Stanowisko organu podatkowego

Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów strat ze sprzedaży przedawnionych wierzytelności może być traktowane jako obejście przepisów ustawy 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 851, z późn. zm., dalej: ustawa o CIT). Skoro bowiem podatnik nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności przedawnionych (art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o CIT), to próba zwiększenia kosztów uzyskania przychodów poprzez zaliczenie do nich strat powstałych w wyniku sprzedaży takich wierzytelności miałaby na celu zniwelowanie skutków tego przepisu w podatku dochodowym, a w konsekwencji – obniżenie zobowiązania podatkowego. Poznajmy argumentację organu podatkowego.

Wyłączenie z kosztów podatkowych

Organ podatkowy zwrócił uwagę w pierwszej kolejności, że stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3, została zarachowana jako przychód należny.

Dodał, że w sprawie istotne jest jednak to, czy podatnik przed sprzedażą nie ujął już kosztu podatkowego z tytułu niespłacanej wierzytelności w innej formie oraz czy wierzytelność nie jest przedawniona. Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 20 us...