Ryczałt od samochodów służbowych nie uwzględnia paliwa

Pytanie podatnika: Czy wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia otrzymanego przez pracownika z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych, o której mowa w art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje wszelkie świadczenia wynikające z tego tytułu (udostępnienie samochodu oraz koszty jego eksploatacji do celów prywatnych pracownika, w szczególności koszty paliwa) i w rezultacie Spółka jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych jest zobowiązana rozpoznać po stronie pracownika z tytułu nieodpłatnego wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych wyłącznie przychód w wysokości określonej zgodnie z art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz pobrać z tego tytułu zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 4 sierpnia 2016 r. (data otrzymania 5 sierpnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych korzystania przez pracowników z samochodów służbowych dla celów prywatnych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 sierpnia 2016 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych korzystania przez pracowników z samochodów służbowych dla celów prywatnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka) w ramach wykonywanej działalności gospodarczej wykorzystuje flotę samochodów osobowych.

Niektóre samochody osobowe stanowią własność Spółki, natomiast pozostałe są użytkowane przez Spółkę na podstawie umów leasingu operacyjnego.

Spółka dokonuje odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodów osobowych będących jej własnością. Ponadto Spółka ponosi koszty rat leasingowych z tytułu użytkowania samochodów osobowych na podstawie umów leasingu.

Spółka pokrywa również wydatki związane z bieżącą eksploatacją samochodów osobowych, zarówno będących własnością Spółki, jak i leasingowanych.

Pod pojęciem kosztów związanych z eksploatacją samochodów osobowych Spółka rozumie w szczególności:

• koszt paliwa,
• koszt płynu do spryskiwaczy,
• koszty związane z utrzymaniem czystości, m.in. koszty korzystania z myjni samochodowej,
• koszt olejów silnikowych i innych płynów eksploatacyjnych,
• koszt części zamiennych i podstawowych kosmetyków samochodowych,
• koszt napraw i opłaty serwisowe.

Samochody osobowe są przyznawane osobom zatrudnionym w Spółce na podstawie umowy o pracę, w celu umożliwienia im wypełnienia powierzonych zadań (dalej: samochody służbowe). Samochód służbowy może zostać przydzielony pracownikowi z uwagi na:

• charakter pracy - co oznacza w szczególności pełnienie obowiązków lub wykonywanie zadań związanych z częstymi wyjazdami służbowymi,
• specyfikę stanowiska pracy - co dotyczy w szczególności zajmowania kluczowych stanowisk w Spółce (kadra wyższego szczebla zarządzania).

Spółka zaznacza, że bez możliwości korzystania z samochodów służbowych efektywne wykonywanie obowiązków służbowych przez pracowników byłoby utrudnione z uwagi na zakres powierzonych zadań, sprawowane funkcje oraz stawiane przez Spółkę wymagania odnośnie dyspozycyjności i mobilności.

Samochody służbowe służą pracownikom przede wszystkim do efektywnej realizacji obowiązków służbowych. Celem zwiększenia motywacji pracowników oraz ich zaangażowania w pracę, Spółka na podstawie „Umów powierzenia samochodu służbowego Użytkownikowi” oraz „Kart przyznania pojazdu” i na warunkach określonych w wewnętrznych przepisach obowiązujących w Spółce może zezwolić na wykorzystywanie samochodów służbowych przydzielonych pracownikom również do celów prywatnych tych osób.

Użytkowanie samochodu służbowego do celów prywatnych pracownika jest dopuszczalne tylko za zgodą Zarządu Spółki, może nastąpić wyłącznie po zaspokojeniu potrzeb służbowych i nie może wpływać na jakość obowiązków wykonywanych przez pracownika.

Niniejszy wniosek dotyczy tych samochodów służbowych, które nie zostały zgłoszone przez Spółkę do naczelnika właściwego urzędu skarbowego jako wykorzystywane wyłącznie do celów działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę.

Spółka nie obciąża pracowników żadnymi opłatami z tytułu korzystania przez te osoby z samochodów służbowych do celów prywatnych.

Oznacza to, że Spółka:

• nieodpłatnie udostępnia pracownikom samochody służbowe do celów prywatnych,
• ponosi wydatki związane z eksploatacją samochodów służbowych w części przypadającej na ich wykorzystanie przez pracowników w celach prywatnych, w tym koszty paliwa wykorzystywanego przez pracowników do przejazdów o charakterze prywatnym.

Spółka jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych jest zobowiązana prawidłowo ustalić wartość świadczenia uzyskanego przez pracowników z tytułu nieodpłatnego wykorzystania samochodów służbowych do celów prywatnych tych osób, a następnie obliczyć i pobrać we właściwej wysokości zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Wobec powyższego Spółka pragnie potwierdzić swoje stanowisko w zakresie zasad rozliczania ww. świadczenia, które uwzględnia wykładnię art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dokonaną przez Spółkę i znajduje oparcie w aktualnym orzecznictwie sądów administracyjnych.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytanie.

Czy wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia otrzymanego przez pracownika z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych, o której mowa w art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje wszelkie świadczenia wynikające z tego tytułu (udostępnienie samochodu oraz koszty jego eksploatacji do celów prywatnych pracownika, w szczególności koszty paliwa) i w rezultacie Spółka jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych jest zobowiązana rozpoznać po stronie pracownika z tytułu nieodpłatnego wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych wyłącznie przychód w wysokości określonej zgodnie z art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz pobrać z tego tytułu zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia otrzymanego przez pracownika z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych, o której mowa w art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje wszelkie świadczenia wynikające z tego tytułu (udostępnienie samochodu oraz koszty jego eksploatacji do celów prywatnych pracownika, w szczególności koszty paliwa) i w rezultacie Spółka jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych jest zobowiązana rozpoznać po stronie pracownika z tytułu nieodpłatnego wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych wyłącznie przychód w wysokości określonej zgodnie z art. 12 ust. 2a-2b ww. ustawy oraz pobrać z tego tytułu zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy - za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na podmiotach dokonujących świadczeń określonych w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (przychody ze stosunku pracy) co do zasady ciążą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, które polegają na obliczaniu, pobieraniu i wpłacaniu na rachunek właściwego urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu dokonanych świadczeń.

Zgodnie z art. 31 ww. ustawy - osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przywołanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wynika, że przychodem pracowniczym są nie tylko świadczenia pieniężne, ale również wartość nieodpłatnych świadczeń, do których zalicza się w szczególności nieodpłatne wykorzystanie samochodu służbowego do celów prywatnych pracownika.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidują szczególne zasady ustalania wartości takiego świadczenia.

Zgodnie z art. 12 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości:

1. 250,00 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika do 1.600 cm3;
2. 400,00 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1.600 cm3.

Stosownie do art. 12 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych - w przypadku wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych przez część miesiąca wartość świadczenia ustala się za każdy dzień wykorzystywania samochodu do celów prywatnych w wysokości 1/30 kwot określonych w ust 2a.

Spółka stoi na stanowisku, że wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia uzyskanego przez pracownika z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych, o której mowa w art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje wszelkie świadczenia wynikające z tego tytułu, czyli udostępnienie samochodu oraz koszty jego eksploatacji do celów prywatnych pracownika (w szczególności koszty paliwa).

W celu uzasadnienia swojego stanowiska Spółka powołuje się na:

• wykładnię językową art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• wykładnię celowościową art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• konstrukcję zryczałtowanej kwoty przychodu określonej w art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wykładnia językowa art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca posłużył się pojęciem „nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystania samochodu służbowego do celów prywatnych.”

Kluczowe jest zatem rozstrzygnięcie, jakie świadczenia ze strony pracodawcy są niezbędne w celu „wykorzystania” samochodu służbowego do prywatnych celów pracownika.

Spółka stoi na stanowisku, że wykorzystanie pojazdu w istocie oznacza jego użytkowanie zgodnie z przeznaczeniem. W tym celu konieczne jest zarówno udostępnienie pracownikowi samochodu służbowego, jak i poniesienie przez pracodawcę wszelkich wydatków, które warunkują prawidłową eksploatację pojazdu (w szczególności kosztów paliwa).

Gdyby natomiast w art. 12 ust. 2a-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych miała zostać określona wartość świadczenia jedynie z tytułu „udostępnienia” pracownikowi samochodu służbowego do celów prywatnych, zdaniem Spółki właśnie takim pojęciem posłużyłby się racjonalny ustawodawca.

Wobec powyższego, w ocenie Spółki uznanie wydatków eksploatacyjnych (kosztu paliwa, napraw, przeglądów, części zamiennych itd.) za dodatkowe świadczenie rozliczane niezależnie od zryczałtowanej kwoty 250,00 zł lub 400,00 zł jest nieuprawnione w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a ponadto nieuzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia. Każdy z ww. wydatków ponoszonych przez pracodawcę pojedynczo nie ma dla pracownika wartości użytkowej, zyskuje ją dopiero wraz z udostępnieniem pojazdu, który dzięki tym wydatkom eksploatacyjnym staje się zdatny do użytku.

Na potwierdzenie swojego stanowiska w tym zakresie Wnioskodawca przywołał wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 23 listopada 2015 r. sygn. akt I SA/Wr 1595/15, zgodnie z którym: „W cytowanym przepisie wyraźnie wskazano, że otrzymanym świadczeniem jest „wykorzystywanie samochodu służbowego do celów prywatnych”. Wykorzystywać zaś to tyle co „posługiwać się”, „używać”. Wbrew, więc stanowisku organu świadczeniem pracodawcy nie jest samo udostępnienie samochodu. Jest nim zapewnienie możliwości prawidłowego używania. A więc także ponoszenie wszystkic...