Od 1 stycznia br. obowiązuje nowe rozporządzenie ws. zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas fiskalnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 2519). Rozporządzenie to zawiera unormowania dotyczące zwolnień na okres 3 lat (2019-2021). Zgodnie z nowymi przepisami, utrzymano na dotychczasowym poziomie kryterium wysokości obrotu, tj. 20 000 zł dla podmiotów kontynuujących, jak i dla rozpoczynających działalność gospodarczą, zlikwidowano zwolnienie dla kilku rodzajów czynności oraz dodano nowe zwolnienie z kas dla dostawy towarów i świadczenia usług przez koła gospodyń wiejskich.

Zwolnienia przedmiotowe (§ 2 rozporządzenia)

Nowe rozporządzenie przewiduje, analogicznie jak w rozporządzeniu 2018, zwolnienie dla czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

Zgodnie z uzasadnieniem do projektu rozporządzenia, z uwagi na pojawiające się sygnały o nieprawidłowościach w sposobie prowadzenia ewidencji a także mając na celu podejmowanie kolejnych działań w zakresie uszczelnienia ewidencji, wśród czynności wymienionych w załączniku nowego rozporządzenia nie znalazły się takie czynności jak:

1. transport drogowy pasażerski pojazdami napędzanymi siłą mięśni ludzkich lub ciągnionymi przez zwierzęta (PKWiU 49.39.35.0),
2. usługi związane z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowywaniem terenów zieleni,z wyłączeniem usług związanych z zagospodarowywaniem terenów zieleni (PKWiU 81.30.10.0),
3. usługi w zakresie transportu osób na rzece Dunajec przez flisaków pienińskich.

W rozporządzeniu 2019-2021 wprowadzono ponadto dodatkowy tytuł zwolnieniowy dotyczący dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez koła gospodyń wiejskich w rozumieniu ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz. U. poz. 2212), w przypadku gdy prowadzą uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, na podstawie art. 24 ustawy o kołach gospodyń wiejskich. Zwolnienie tych czynności z ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących dotyczyć będzie więc wyłącznie kół gospodyń wiejskich określonych w tej ustawie.

Wprowadzenie ww. regulacji ma na celu powiązanie zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących ze stosowaniem uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów przez koła gospodyń wiejskich w rozumieniu ustawy o kołach gospodyń wiejskich. Zatem, w sytuacji, gdy koła gospodyń wiejskich będą prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, z uwagi na szczególny i ograniczony charakter swojej działalności, przy spełnieniu ściśle określonych warunków, to dostawa towarów i świadczenie usług dokonywane przez te koła będzie mogła korzystać ze zwolnienia z ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zwolnienia podmiotowe (§ 3 rozporządzenia)

Utrzymano na dotychczasowym poziomie kryterium wysokości obrotu, tj. 20 000 zł dla podmiotów kontynuujących, jak i dla rozpoczynających działalność gospodarczą (dla tych ostatnich liczone w proporcji do okresu wykonywania czynności dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w danym roku podatkowym). I tak, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2021 r.:

1. podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł;
   
   Ważne. Zwolnienia nie stosuje się do podatników, którzy w 2018 r. byli obowiązani do ewidencjonowania lub przestali spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania.
2. podatników rozpoczynających po dniu 31 grudnia 2018 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli przewidywany przez podatnika obrót z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.

Odnosząc się do zwolnień podmiotowo-przedmiotowych, utrzymano także system zwolnień u podatników, u których udział wartości dostaw towarów i świadczonych usług wymienionych w części I załącznika do rozporządzenia w obrotach z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy (sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych) jest większy niż 80%. Zatem, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2021 r.:

1. podatników, którzy dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi zwolnione z obowiązku ewidencjonowania, wymienione w części I załącznika do rozporządzenia, w przypadku gdy udział obrotu z tytułu czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, wymienionych w części I załącznika do rozporządzenia, w całkowitym obrocie podatnika realizowanym na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, był w poprzednim roku podatkowym wyższy niż 80%;
   
   Ważne. Zwolnienia nie stosuje się do podatników, którzy w pierwszym lub drugim półroczu 2018 r. osiągnęli udział procentowy obrotu równy 80% albo niższy niż 80%.
2. podatników rozpoczynających po dniu 31 grudnia 2018 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli przewidywany przez podatnika udział procentowy obrotu:
   1. za okres pierwszych sześciu miesięcy wykonywania tych czynności,
   2. za okres do końca roku, w przypadku gdy okres wykonywania tych czynności w roku podatkowym jest krótszy niż sześć miesięcy

   - będzie wyższy niż 80%.

Zwalnia się także z obowiązku ewidencjonowania, tak jak w ubiegłym roku, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2021 r., jednostki samorządu terytorialnego w zakresie czynności wykonywanych przez ich jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 280):

1. które na dzień 31 grudnia 2016 r. korzystały ze zwolnienia, o którym mowa w art. 8 ust. 2 tej ustawy, albo
2. jeżeli ich jednostki organizacyjne na dzień 31 grudnia 2016 r. korzystały ze zwolnienia z takiego obowiązku.

Ponadto, utrzymano regulację wyłączającą z obrotu uprawniającego do korzystania ze zwolnienia czynności, o których mowa w pozycji 35 załącznika do rozporządzenia (tj. dostawa nieruchomości) oraz z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji (pozycja 47 załącznika do rozporządzenia). Pozwala to eliminować obrót, który niejako zaburza obraz (co do skali realizowanej działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy). W przeciwnym razie podatnik dokonujący jednorazowo zbycia np. nieruchomości „skonsumowałby” cały obrót uprawniający go do korzystania ze zwolnienia.

Wyłączenia ze zwolnień przedmiotowych i podmiotowych

W § 4 rozporządzenia zawarto katalog czynności, do których nie mają zastosowania ww. zwolnienia określone w § 2 i § 3 rozporządzenia. Wykonanie tych czynności rodzi konieczność ich ewidencjonowania (w stosunku do tych czynności bowiem nie stosuje się zwolnień, o których mowa w § 2 i § 3). W celu przeciwdziałania nadużyciom utrzymano nadal zasady wyłączenia ze zwolnienia od ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, które są wymienine pozycji z § 4 rozporządzenia 2018.

Zatem, zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia, zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się w przypadku:

1. dostawy:
   1. gazu płynnego,
   2. części do silników (PKWiU 28.11.4),
   3. silników spalinowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych do napędu pojazdów (PKWiU 29.10.1),
   4. nadwozi do pojazdów silnikowych (PKWiU 29.20.1),
   5. przyczep i naczep; kontenerów (PKWiU 29.20.2),
   6. części przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego (PKWiU 29.20.30.0),
   7. części i akcesoriów do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 29.32.30.0),
   8. silników spalinowych tłokowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych w motocyklach (PKWiU 30.91.3),
   9. sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, z wyłączeniem lamp elektronowych i innych elementów elektronicznych oraz części do aparatów i urządzeń do operowania dźwiękiem i obrazem, anten (PKWiU ex 26 i ex 27.90),
   10. sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1),
   11. wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,
   12. zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych,
   13. wyrobów przeznaczonych do użycia, oferowanych na sprzedaż lub używanych jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, bez względu na symbol PKWiU,
   14. wyrobów tytoniowych (PKWiU 12.00), napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, bez względu na symbol PKWiU, z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów,
   15. perfum i wód toaletowych (PKWiU 20.42.11.0), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów;
2. świadczenia usług:
   1. przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia,
   2. przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami,
   3. naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów (w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania),
   4. w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,
   5. w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów,
   6. w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 48 załącznika do rozporządzenia,
      
      Ważne. Obowiązek prowadzenia ewidencji nie dotyczy usług w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, jeżeli usługi świadczone są osobiście przez osoby niewidome, posiadające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, które prowadzą samodzielnie działalność gospodarczą lub zatrudniają wyłącznie jednego pracownika niewidomego posiadającego orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
   7. prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 27 załącznika do rozporządzenia,
   8. doradztwa podatkowego,
   9. związanych z wyżywieniem (PKWiU 56), wyłącznie:
      • świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz
      • usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering),

      Ważne. Obowiązek prowadzenia ewidencji nie dotyczy świadczenia usług związanych z wyżywieniem na pokładach samolotów lub w sposób określony w poz. 44 załącznika do rozporządzenia, tj. w stołówkach dla uczniów, studentów i innych podopiecznych oraz nauczycieli i personelu.

   10. fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych,
   11. kulturalnych i rozrywkowych - wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe,
   12. związanych z rozrywką i rekreacją - wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne.
   ...