PIT za 2017: Alimenty a prawo do ulgi na dzieci

Pytanie: Wnioskodawczyni jest matką samotnie wychowującą 3 synów: bliźniaków, które mają obecnie 12 lat oraz pełnoletniego syna. Ojciec dzieci w stosunku do młodszych synów ma ograniczone kontakty orzeczone wyrokiem sądowym oraz opłaca alimenty. Natomiast na starszego syna płaci alimenty. Czy, w związku z brakiem możliwości porozumienia się z ojcem dzieci, Wnioskodawczyni ma prawo do odliczenia 100% ulgi za rok 2017 na małoletnich synów oraz pełnoletniego uczącego się syna?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 28 grudnia 2017 r. (data wpływu 29 grudnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest matką samotnie wychowującą 3 synów - Marcel i Maciej (bliźniaki) mają obecnie 12 lat, starszy syn Gracjan ma 20 lat. Ojciec dzieci w stosunku do 2 młodszych synów ma ograniczone kontakty orzeczone wyrokiem sądowym z dnia 6 listopada 2012 r. oraz opłaca alimenty w wysokości po 200 zł zasądzone również wyrokiem z dnia 8 kwietnia 2014 r. Na starszego syna płaci alimenty w wysokości 400 zł, zasądzone wyrokiem sądowym z dnia 8 kwietnia 2014 r. W roku 2017 cała trójka dzieci mieszkała z Wnioskodawczynią, syn Gracjan do końca września, a od października mieszka w wynajmowanym przez Wnioskodawczynię mieszkaniu w …, w związku z rozpoczętymi studiami.

Jak wskazała Wnioskodawczyni synowie - Marcel i Maciej mieszkają z Nią i to Ona ponosiła wszystkie bieżące koszty ich utrzymania, podejmowała samodzielnie wszystkie decyzje, chodziła na wywiadówki, pokrywała koszty wszystkich opłat szkolnych, tj. ubezpieczenie, komitet rodzicielski, wycieczki. Chodziła z nimi w razie potrzeby do lekarza, brała chorobowe w pracy i pokrywała koszty zakupu lekarstw. To Wnioskodawczyni zapewniała im wypoczynek, opiekę w czasie ferii zimowych, wakacji czy innych ustawowo wolnych dni. Zarówno Święta Wielkanocne, jak i Bożego Narodzenia spędzili z Wnioskodawczynią. W kwestii finansowej - jak wskazała Wnioskodawczyni - ojciec dzieci ograniczał się jedynie do płacenia alimentów w wysokości 200 zł miesięcznie, zgodnie z orzeczeniem sądowym. Natomiast odnośnie kontaktów z synem Maciejem - jak podkreśla Wnioskodawczyni - to widzieli się 2 razy w ciągu roku: w marcu z okazji jego urodzin przez 2 godziny i w grudniu przez 10 minut na parkingu przed blokiem w celu wręczenia paczki na Mikołaja. Utrzymywali również kontakt telefoniczny. W przypadku syna Marcela to widzieli się w marcu - 2 godziny z okazji urodzin i od czerwca do grudnia 3-4 razy w miesiącu po 2-3 godziny. Obaj synowie Marcel i Maciej - jak dodała Wnioskodawczyni - nie spędzili ani jednego, całego dnia z ojcem i nigdy tam nie nocowali. Syn Gracjan - jak wskazała Wnioskodawczyni - do końca września mieszkał z Nią i to Ona ponosiła wszystkie bieżące koszty jego utrzymania. Podejmowała wspólnie z synem wszystkie ważniejsze dla niego decyzje, chodziła na wywiadówki, pokrywała koszty wszystkich opłat szkolnych, tj. ubezpieczenie, komitet rodzicielski, wycieczki. Chodziła z nim w razie potrzeby do lekarza i pokrywała koszty prywatnych wizyt czy zakupu lekarstw. Zarówno Święta Wielkanocne, jak i Bożego Narodzenia syn spędził z Wnioskodawczynią i Jej rodziną. Dodatkowo syn w tym roku miał maturę i studniówkę, wobec czego koszty związane ze wszystkimi składkami klasowymi, czy szkolnymi oraz z zakupem garnituru pokryła Wnioskodawczyni. To Wnioskodawczyni pomagała synowi we wszystkich formalnościach związanych ze złożeniem podania na studia a potem ze znalezieniem mieszkania na wynajem. Wnioskodawczyni pokrywała również wszystkie koszty związane z opłatami wpisowymi na studia, kaucją na mieszkanie. Od października syn mieszka w … w wynajmowanym mieszkaniu. Koszty związane z czesnym, czynszem, czy innymi bieżącymi wydatkami pokrywane są z bieżących wydatków Wnioskodawczyni i z polisy syna tzw. „posagówki”, na którą składki płaciła Wnioskodawczyni. Jak twierdzi Wnioskodawczyni, ojciec ograniczał się jedynie do płacenia alimentów w wysokości 400 zł miesięcznie, zgodnie z orzeczeniem sądowym. Z synem spotykał się okazjonalnie 2-3 razy w roku i czasami kontaktował się z nim telefonicznie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

W związku z brakiem możliwości porozumienia się z ojcem dzieci, czy Wnioskodawczyni ma prawo do odliczenia 100% ulgi za rok 2017 na małoletnich synów oraz pełnoletniego uczącego się syna?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z ustawą o ulgę prorodzinną ubiegać się może ten z rodziców, który w stosunku do dzieci małoletnich posiada władzę rodzicielską a w stosunku do dzieci pełnoletnich posiada obowiązek alimentacyjny. Jednak przysługuje ona temu z rodziców, który taką władzę wykonuje, który ten obowiązek spełnia.

Jeżeli chodzi o małoletnich synów Macieja i Marcela, to - jak wskazuje Wnioskodawczyni - działania ojca skupiały się wyłącznie na opłacaniu alimentów po 200 zł na dziecko i sporadycznych kontaktach osobistych, czy telefonicznych. Jak podkreśla Wnioskodawczyni nie interesowały go wydatki związane z edukacją, zdrowiem, nauką, wypoczynkiem oraz inne potrzebne do codziennego funkcjonowania dzieci. Nie dokładał się nigdy do żadnych większych wydatków, czy wycieczek szkolnych albo wakacji. W efekcie to Wnioskodawczyni realizowała władzę rodzicielską samodzielnie i w związku z powyższym uważa, że to jej przysługuje ulga w wysokości 100%.

Jeżeli natomiast chodzi o pełnoletniego syna Gracjana - zdaniem Wnioskodawczyni - według Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu środków utrzymania, które mają zaspokajać normalne, bieżące potrzeby. Biorąc pod uwagę, iż do końca września syn mieszkał z Wnioskodawczynią i to Ona pokrywała wszystkie bieżące koszty jego utrzymania a dodatkowo od października, w związku z rozpoczęciem przez niego studiów koszty utrzymania i bieżące potrzeby znacznie wzrosły (ok. 2 000 zł miesięcznie) - to w ocenie Wnioskodawczyni - ulga przysługuje Jej w wysokości 100%. Jak podkreśla Wnioskodawczyni, ojciec ograniczał się jedynie do płacenia alimentów w wysokości 400 zł, co według Niej nawet w połowie nie zaspokajało normalnych, bieżących potrzeb syna.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032 ze zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego
w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym r&oac...