Pytanie: Posiadam orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym oraz mam ustanowionego opiekuna prawnego. Przebywam w prywatnym domu opieki, który jest ośrodkiem pielęgnacyjno-opiekuńczym, ale nie posiada on statusu zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego. W ośrodku tym mam zapewnioną całodobową opiekę, wyżywienie, pomoc lekarską oraz pielęgniarską. Czy mam prawo w zeznaniu rocznym odliczyć od dochodu jako wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, wydatki dotyczące odpłatności za pobyt w ww. placówce opiekuńczej?

Odpowiedź:

Nie. Nie może Pani odliczyć od dochodu w zeznaniu rocznym w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych w związku ze swoim pobytem w prywatnym domu opieki.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podstawę obliczenia podatku, co do zasady, stanowi dochód po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7 i 7b-7g tego artykułu.

Warunki skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej

Stosownie do treści art. 26 ust. 7d ww. ustawy warunkiem odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Stosownie do treści art. 26 ust. 7 pkt 4 ustawy wysokość wydatków na cele rehabilitacyjne ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty (..). Wyjątek tu stanowią wydatki poniesione na:

• opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa,
• utrzymanie przez osoby niewidome i niedowidzące zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczone do I grupy inwalidztwa psa asystującego,
• używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

W przypadku tych wydatków nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość. Jednak na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnik ma obowiązek przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. wskazać z imienia i nazwiska osoby, które opłacono w związku z pełnieniem przez nie funkcji przewodnika;
2. okazać certyfikat potwierdzający status psa asystującego;
3. okazać dokument potwierdzający zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych.

Wydatki na cele rahabilitacyjne podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku, gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 7b ustawy).

Pobyt w zakładzie opiekuńczo-leczniczym czy pielęgnacyjno-opiekuńczym

Przepis art. 26 ust. 7a pkt 6 ww. ustawy stanowi, że za wydatki na cele rehabilitacyjne uważa się wydatki poniesione na odpłatność:

• za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego,
• za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo...