Opodatkowanie VAT otrzymanej kwoty odstępnego

Pytanie podatnika: Czy „odstępne” (w rozumieniu art. 396 § 1 Kodeksu cywilnego) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług ? Jeśli nie, a Spółka kwotę „odstępnego” opodatkowała poprzez kasę fiskalną bez wystawiania faktury, to czy Spółka może sporządzić notatkę służbową w której szczegółowo opisze zaistniałe zdarzenie i na jej podstawie skoryguje VAT należny w rejestrze sprzedaży i sporządzi korektę deklaracji VAT-7 wraz z wyjaśnieniem podstawy jej sporządzenia?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 10 listopada 2015 r. (data wpływu 13 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług otrzymanej kwoty odstępnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 listopada 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług otrzymanej kwoty odstępnego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą prawną, prowadzi działalność w szczególności w zakresie:

1. PKD: 41.20.Z - roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,
2. PKD: 68.10.Z - kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek,
3. PKD: 68.20.Z - wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zamierzała zakupić od osoby fizycznej nieruchomość zabudowaną. Strony zawarły notarialną przedwstępną umowę sprzedaży. W umowie przedwstępnej postanowiono m.in. że w terminie do dnia zawarcia umowy przyrzeczonej (tu wskazano konkretną datę), każdej ze stron - jednostronnie - przysługuje prawo do odstąpienia od umowy przedwstępnej. Oświadczenie o odstąpieniu winno być złożone w formie notarialnego poświadczenia podpisów, zaś jego skuteczność uzależniona jest od doręczenia go drugiej stronie lub wysłania go listem poleconym na potwierdzeniem odbioru na adresy wskazane w komparycji tego aktu. Stawający postanowili, że w przypadku gdyby od umowy przedwstępnej odstąpił.

Sprzedający wówczas aby jego odstąpienie było skuteczne muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

1. sprzedający złoży oświadczenie o odstąpieniu od umowy,
2. odstąpienie nastąpi za zapłatą kwoty odstępnego (art. 396 Kodeksu cywilnego) - tu podano konkretną kwotę odstępnego,
3. wraz z zapłatą odstępnego sprzedający zobowiązany był do zwrotu na rzecz kupującej Spółki całej uiszczonej na jego rzecz kwoty ceny sprzedaży - tu podano konkretną kwotę ceny sprzedaży,
4. zapłata wyżej wskazanych kwot winna nastąpić przelewem na rachunek bankowy kupującej Spółki z którego została uiszczona kwota ceny sprzedaży Sprzedającemu. Sprzedający - osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej skorzystał z tego prawa i odstąpił od umowy przedwstępnej:
   • złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy w formie notarialnego poświadczenia podpisu,
   • zapłacił kwotę odstępnego ustaloną w umowie przedwstępnej,
   • zwrócił na rzecz kupującej Spółki całą uiszczoną na jego rzecz kwotę ceny sprzedaży,
   • zapłata ww. kwot nastąpiła na rachunek bankowy Spółki.

Spółka - Wnioskodawca zarejestrowała wpłatę „odstępnego” w kasie fiskalnej, ponieważ wpłaty dokonała osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej ze stawką 23%. Faktury VAT nie wystawiono, ponieważ sprzedający - osoba fizyczna nie zgłosiła chęci jej otrzymania. Obrót ten wykazano w rejestrze sprzedaży VAT i w deklaracji VAT-7. Podatek został zapłacony do właściwego Urzędu Skarbowego.

Po ponownym przeanalizowaniu wyżej opisanego zdarzenia gospodarczego, zdaniem Spółki otrzymane „odstępne” nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Opisane zdarzenie nie podlega ustawie VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy „odstępne” (w rozumieniu art. 396 § 1 Kodeksu cywilnego), podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
2. Jeśli kwota „odstępnego” nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT a Spółka kwotę „odstępnego” opodatkowała poprzez kasę fiskalną bez wystawiania faktury, to czy Spółka może sporządzić notatkę służbową w której szczegółowo opisze zaistniałe zdarzenie i na jej podstawie skoryguje podatek VAT należny w rejestrze sprzedaży i sporządzi korektę deklaracji VAT-7 wraz z wyjaśnieniem podstawy jej sporządzenia?
3. W jakim terminie należy skorygować podatek VAT należny w ww. sytuacji, w miesiącu sporządzenia notatki służbowej, czy w miesiącu w którym niesłusznie wykazano podatek VAT należny od kwoty „odstępnego”?

Stanowisko Wnioskodawcy:

1. Otrzymane „odstępne” (w rozumieniu art. 396 § 1 Kodeksu cywilnego) w sytuacji opisanej powyżej nie podlega ustawie VAT w związku z tym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
2. W przypadku omyłkowego opodatkowania podatkiem VAT otrzymanej „odstępnego” od osoby fizycznej poprzez zaewidencjonowanie tego zdarzenia w kasie fiskalnej, Spółka może sporządzić notatkę służbową na podstawie której dokona korekty w rejestrze sprzedaży VAT a następnie sporządzi korektę deklaracji VAT-7.
3. Korekty podatku VAT należy dokonać w deklaracji VAT-7 w miesiącu w którym omyłkowo wykazano podatek VAT należny do zapłaty od kwoty otrzymanego „odstępnego”.

Uzasadnienie:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.). Kwota otrzymanego „odstępnego” nie stanowi towaru, nie stanowi też usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT. Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Za odpłatne świadczenie należy uznać, na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

„Odstępn...