Opodatkowanie odsetek naliczanych na rachunkach i lokatach przedsiębiorców

Większość przedsiębiorców jest zobligowana do posiadania firmowego rachunku bankowego. Rachunki zwykle nie są oprocentowane, w związku z czym przedsiębiorcy lokują nadwyżki gotówki w innych produktach. Praktyką jest, że banki nie pobierają zryczałtowanego podatku dochodowego (tzw. ,,podatku Belki”) ani od odsetek, które ewentualnie mogą zostać naliczone na rachunku bieżącym, ani od odsetek, które są naliczane w związku z utrzymywaniem tzw. firmowych lokat czy rachunków oszczędnościowych.

Przedsiębiorcy traktują te odsetki – bez względu na rachunek, na jakim powstały – zwykle jako przychód z działalności gospodarczej. Czy jednak słusznie?

Przedsiębiorca i jego dochody

Na początku należy podkreślić, że przedsiębiorcą może być zarówno osoba fizyczna, jak też osoba prawna czy jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców – na gruncie ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2010 r., nr 220, poz. 1447 ze zm.) uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Dochody uzyskiwane przez przedsiębiorców podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W przypadku osób prawnych i spółek kapitałowych w organizacji oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej (z wyjątkiem spółek osobowych) – zastosowanie ma ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r., nr 74, poz. 397 ze zm., dalej: ustawa o CIT).

Dochody przedsiębiorców będących osobami fizycznymi opodatkowane są zaś według reguł przewidzianych w:

• ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm., dalej: ustawa o PIT),
• ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 1998 r., nr 144, poz. 930 ze zm., dalej: uzpf)

Odsetki bankowe na gruncie ustawy:

•  o podatku dochodowym od osób prawnych

Z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT wynika, że przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy, w którym wymienione są jedynie przykładowe rodzaje przychodów – przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Oznacza to, że odsetki z lokat naliczone przez bank stanowią przychód.

• o podatku dochodowym od osób fizycznych

Ustawa o poda...