Jeżeli zobowiązanie podatnika wygasło na skutek przedawnienia na etapie postępowania odwoławczego od decyzji orzekającej odpowiedzialność osoby trzeciej, organ odwoławczy powinien uchylić decyzję organu pierwszej instancji i umorzyć postępowanie w sprawie w zakresie dotyczącym zaległości w przedawnionych zobowiązaniach.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Hieronim Sęk, Sędzia NSA Maria Dożynkiewicz (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Bożena Dziełak, Protokolant Katarzyna Łysiak, po rozpoznaniu w dniu 5 stycznia 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w G. (obecnie Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w G.) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 18 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Gd 1097/15 w sprawie ze skargi D. F. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w G. z dnia 6 maja 2015 r., nr [...] w przedmiocie orzeczenia odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

1. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z 18 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Gd 1097/15, po rozpoznaniu skargi D. F. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej G. z 6 maja 2015 r. w przedmiocie orzeczenia odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki uchylił zaskarżoną decyzję w części umarzającej postępowanie odwoławcze w pozostałej części oddalił skargę.

2. Przedstawiając stan faktyczny Sąd pierwszej instancji wskazał, że Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w G., decyzją z 30 października 2014 r., orzekł o odpowiedzialności podatkowej skarżącego jako Prezesa Zarządu solidarnie z I. Sp. z o. o. oraz A. S. – byłym członkiem Zarządu i M. P. – członkiem Zarządu za zaległości podatkowe Spółki z tytułu podatku od towarów i usług za miesiące od lutego 2009 r. oraz do lipca 2009 r. do sierpnia 2010 r. i październik 2010 r. wraz z odsetkami za zwłokę i kosztami postępowania.

3. Organ odwoławczy rozpatrując odwołanie strony stwierdził, że termin płatności przedmiotowych zobowiązań spółki upływał w czasie pełnienia przez skarżącego obowiązków prezesa zarządu. Egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna. Wykazane więc zostały pozytywne przesłanki odpowiedzialności skarżącego jako członka zarządu spółki za jej zaległości. Jednocześnie organ wyjaśnił, że skarżący nie wskazał żadnego majątku spółki, z którego możliwe byłoby zaspokojenie powstałych roszczeń, a wobec ustalenia, że wniosek o ogłoszenie upadłości spółki nie został złożony, organ wywiódł, że nie zaszła żadna przesłanka egzoneracyjna wyłączająca odpowiedzialność skarżącego, przewidziana w art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) dalej jako: O.p.

W związku jednak z przedawnieniem - na etapie postępowania odwoławczego – zobowiązań za styczeń, kwiecień oraz czerwiec 2009 r. oraz faktem, że wygaśnięcie zobowiązania pierwotnego dłużnika powoduje też zwolnienie z odpowiedzialności osoby trzeciej według tego organu należało umorzyć postępowanie odwoławcze w zakresie orzeczenia odpowiedzialności za zaległości podatkowe Spółki za te okresy.

4. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uznał za prawidłowe stanowisko organów, że zaistniały przesłanki pozytywne do orzeczenia o odpowiedzialności skarżącego jako członka zarządu Spółki przewidziane w art. 116 § 1 i 2 O.p., a także że skarżący nie wykazał przesłanek uwalniających go od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe Spółki.

Odnosząc się do kwestii wskazania majątku, z którego organ mógłby zaspokoić, Sąd pierwszej instancji wskazał, że wobec braku majątku ruchomego i innych praw majątkowych Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w G. postanowieniem z 17 grudnia 2013 r. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec majątku zobowiązanej spółki.

Sąd podkreślił, że skarżący nie wykazał żadnych przesłanek i okoliczności pozwalających stwierdzić, że niezgłoszenie we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy.

Sąd zgodził się z organem podatkowym, że ustawodawca nie różnicuje w przepisach O.p. odpowiedzialności członków zarządu w zależności od wewnętrznego uregulowania w spółce podziału zadań pomiędzy członkami zarządu oraz od stopnia aktywności w realizacji obowiązków wynikających z piastowania tej funkcji w spółce. Ponadto członek zarządu został zobowiązany oraz uprawniony do reprezentowania spółki i prowadzenia jej spraw z należytą starannością.

Sąd pierwszej instancji nie zgodził się natomiast z organem odwoławczym by w związku z przedawnieniem zobowiązań za niektóre okresy rozliczeniowe na etapie postępowania odwoławczego należało umorzyć jedynie postępowanie odwoławcze. Organ drugiej instancji powinien bowiem w takiej sytuacji uchylić zaskarżoną decyzję i umorzyć postępowanie.

5. Od powyższego wyroku w zakresie jego pkt 1 organ wniósł skargę kasacyjną. Na podstawie art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. (Dz. U. z 2002 r. poz. 270 ze zm. dalej jako: p.p.s.a.) zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

- art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 233 § 1 pkt 2 lit. a) i pkt 3 O.p. w powiązaniu z art. 208 O.p. poprzez uchylenie zaskarżonej decyzji Dyrektora Izby Skarbowej pomimo tego, że nie było podstaw do zastosowania przepisu art. 233 § 1 okt 2 lit. a) O.p.;

- art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 151 p.p.s.a. poprzez uchylenie w części zaskarżonej decyzji podczas gdy zachodziły podstawy do oddalenia skargi;

- art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ) p.p.s.a. w zw. z art. 133 § 1 p.p.s.a. poprzez błędną ocenę stanu faktycznego sprawy, polegającą na uznaniu, iż zaistniały stan faktyczny nie pozwalał na wydanie decyzji umarzającej postępowanie odwoławcze.

Wskazując na powyższe organ wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w punkcie pierwszym, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w punkcie pierwszym i przekazanie w tym zakresie skargi Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gdańsku do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Skarga kasacyjna nie jest zasadna.

6. Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania sądowego, której przesłanki wymienione zostały w § 2 tego artykułu. Przesłanki te w rozpoznanej sprawie nie wystąpiły. Nie stwierdzono też podstaw do odrzucenia skargi oraz umorzenia postępowania w oparciu o art. 189 p.p.s.a.

Wyjaśnić należy, że poprzedzenie wyliczenia zarzutów skargi kasacyjnej zwrotem "w szczególności" wskazywać może, iż autor skargi kasacyjnej przykładowo jedynie wymienia te zarzuty, domagając się przez to niejako kontroli zaskarżonego wyroku także z punktu widzenia innych naruszeń przepisów prawa. Związanie Sądu kasacyjnego granicami skargi kasacyjnej wyklucza taką możliwość. Sąd ten może odnieść się wyłącznie do zarzutów sformułowanych przez stronę skarżącą.

7. Zasadniczy zarzut skargi kasacyjnej to zarzut naruszenia art. 145 § 1 pk...