NSA: Kserokopia może być dowodem w postępowaniu

Dokument, o którym mowa w art. 106 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, może być dopuszczony jako dowód uzupełniający w postępowaniu przed sądem administracyjnym na nośniku informacji umożliwiającym zapoznanie się z jego treścią; może to być zatem także fotokopia, która stanowi dokument pochodny od dokumentu oryginalnego; której nie można odmówić waloru dokumentu tylko z tego powodu, że nie została zaopatrzona w adnotację o jej zgodności z oryginałem - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz, Sędzia NSA Stanisław Bogucki (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Katarzyna Wolna - Kubicka, Protokolant Katarzyna Pawłowska - Mazur, po rozpoznaniu w dniu 2 sierpnia 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 2 marca 2017 sygn. akt I SA/Go 52/17 w sprawie ze skargi M. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Zielonej Górze z dnia 10 lutego 2014 r., nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2006 r. oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

1. Wyrokiem z dnia 2 marca 2017 r. o sygn. I SA/Go 52/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim oddalił skargę M. B. (dalej: skarżący) na decyzję Dyrektora Izby skarbowej w Zielonej Górze (dalej: Dyrektor IS) z dnia 10 lutego 2014 r., nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2006 r. Jako podstawę prawną powołano art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.). Wyrok jest dostępny (podobnie jak inne powoływane w uzasadnieniu orzeczenia) na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl/.

2. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi (przedstawiony przez WSA w Gorzowie Wielkopolskim).

2.1. Przedstawiając w uzasadnieniu wyroku przebieg postępowania WSA w Gorzowie Wielkopolskim podał, że Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w Z. (dalej: Dyrektor UKS) decyzją z dnia 4 października 2013 r. określił skarżącemu zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2006 r. w wysokości 44.967 zł. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia podał, że postanowieniem z dnia 23 marca 2011 r. wszczęto wobec skarżącego postępowanie kontrolne w zakresie prawidłowości rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 2006 i 2007. oraz z tytułu podatku od towarów i usług za okres od 1 stycznia 2006 r. do 31 grudnia 2007 r. Postanowienie to zostało poprzedzone wydanym w dniu 10 marca 2011 r. i doręczonym w dniu 17 marca 2011 r. zawiadomieniem o zamiarze wszczęcia ww. postępowania w zakresie prawidłowości rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług za okres od stycznia 2006 r. do grudnia 2007 r. oraz podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 2006 i 2007. Postępowanie kontrolne zakończone zostało decyzją z dnia 29 grudnia 2011 r. określającą skarżącemu zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2006 r., która została uchylona przez Dyrektora IS, a sprawa skierowana do ponownego rozpatrzenia. W trakcie ponownie przeprowadzonego postępowania kontrolnego ustalono, że w dniu 7 września 2006 r. złożył zgłoszenie identyfikacyjne osoby fizycznej prowadzącej samodzielnie działalność gospodarczą oraz oświadczenie o wyborze formy opodatkowania, w którym zawiadomił, że za rok 2006 wybiera ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W 2006 r. skarżący prowadził działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży sprzętu RTV za pośrednictwem portalu internetowego A. (dalej: portal internetowy). W ocenie Dyrektora UKS, w okresie stycznia 2006 r. do 7 września 2006 r. skarżący prowadził niezarejestrowaną działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży wysyłkowej towarów za pośrednictwem portalu internetowego. Dokonywana sprzedaż nie miała charakteru okazjonalnego czy przypadkowego, stanowiła natomiast działalność gospodarczą o której mowa w art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.; dalej: u.p.d.o.f.). Skarżący pierwszy przychód z tej działalności uzyskał w styczniu 2006 r., czyli przed dniem złożenia oświadczenia o wyborze formy opodatkowania. Tym samym, zdaniem Dyrektora UKS, skarżący nie nabył prawa do opłacania zryczałtowanego podatku dochodowego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Z uwagi na to, że do 7 września 2006 r. skarżący nie prowadził ksiąg podatkowych, ani żadnych ewidencji, naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania oraz nie prowadził księgi przychodów i rozchodów, przez co nie jest możliwe ustalenia dochodu (straty) w sposób przewidziany w art. 24a u.p.d.o.f. – podstawę opodatkowania określił w drodze oszacowania, stosownie do art. 24b ust. 1 tej u.p.d.o.f. oraz art. 23 § 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, ze zm.; dalej o.p.).

2.2. W odwołaniu od powyższej decyzji skarżący zawarł wniosek o umorzenie postępowania z uwagi na jego bezprzedmiotowość. Zarzucił naruszenie art. 120, art. 122 i art. 188 o.p. wywodząc, że "rozstrzygnięcia nie oparto na przepisach prawa, bez określenia zakupów towarów". Jego zdaniem, decyzję wydano po okresie przedawnienia.

2.3. Decyzją z dnia 10 lutego 2014 r. Dyrektor IS utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie. Podkreślił prawidłowość zastosowania w sprawie art. 70 § 1 i 6 o.p. Za zasadne uznał też ustalenia Dyrektora UKS, oparte o prawidłowo i wyczerpująco zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, dotyczące wyliczenia wartości przychodów za 2006 r. z prowadzonej przez stronę działalności gospodarczej. Podał, że organ pierwszej instancji ustalił wszystkie okoliczności dotyczące poniesienia opisanych w rozstrzygnięciu wydatków. W celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego wielokrotnie wzywano stronę do złożenia wyjaśnień oraz dokumentów w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Dyrektor IS podzielił również stanowisko Dyrektora UKS co do wyboru metody i sposobu obliczenia podstawy opodatkowania. W ocenie Dyrektora IS, nieuzasadnione okazały się również argumenty skarżącego dotyczące niewłaściwego upoważnienia pracowników Urzędu Kontroli Skarbowej do przeprowadzenia postępowania kontrolnego zakończonego decyzją będącą przedmiotem rozpoznawanego odwołania.

3. Postępowanie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gorzowie Wielkopolskim.

3.1. Na ww. decyzję skarżący wniósł skargę do WSA w Gorzowie Wielkopolskim, w której sformułował wniosek o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Dyrektora UKS, a także o zasądzenie kosztów postępowania sądowego. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie art. 70 § 1 o.p., art. 143 o.p., art. 122, art. 123 i art. 187 o.p.

3.2. W odpowiedzi na skargę Dyrektor IS wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dwoje dotychczasowe stanowisko.

3.3. Wyrokiem z dnia 12 czerwca 2014 r. o sygn. I SA/Go 202/14, na podstawie art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę. W uzasadnieniu orzeczenia, odwołując się do art. 70 § 1 o.p. wyjaśnił, że bieg terminu przedawnienia za okres rozliczeniowy objęty zaskarżoną decyzją uległ zawieszeniu w październiku 2011 r., albowiem w dniu 4 października 2011 r., wszczęto postępowanie karne skarbowe, o którym strona została poinformowana przed upływem terminu określonego w art. 70 § 1 o.p., tj. w dniu 20 października 2011 r., co podano w piśmie organu kontroli skarbowej z dnia 28 listopada 2013 r. Za chybiony i bezpodstawny uznał zarzut naruszenia art. 143 o.p. poprzez uznanie za prawidłowe umocowanie w sprawie osób prowadzących postępowanie kontrolne. Podzielił stanowisko Dyrektora IS, że podpisanie upoważnienia do działania w imieniu Dyrektora UKS przez wicedyrektora tego Urzędu było prawidłowe. Nie dopatrzył się również naruszenia przez organy obu instancji zasad postępowania podatkowego w jego prowadzeniu czy gromadzeniu materiału dowodowego.

3.4. Od powyższego wyroku skarżący wniósł skargę kasacyjną. Po jej rozpoznaniu Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 29 listopada 2016 r. o sygn. II FSK 2893/14 uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji. Zdaniem NSA, zasługiwały na częściowe uwzględnienie zarzuty naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w związku z art. 151 p.p.s.a. poprzez nieuwzględnienie skargi i nieuchylenie decyzji, pomimo wydania jej z uchybieniem przepisów art. 120, art. 121, art. 122, art. 124, art. 127, art. 187 § 1, art. 191 oraz art. 210 § 4 o.p. w związku z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 41, poz. 214 ze zm.; dalej: u.k.s.) oraz art. 2 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.; dalej: Konstytucja RP), "gdyż decyzja została wydana poza terminem przedawnienia a zebrany materiał dowodowy w sprawie nie jest wystarczający dla uznania, że nastąpiło skuteczne zawieszenie czy też przerwanie biegu terminu przedawnienia". Naczelny Sąd Administracyjny polecił, by w ponownie przeprowadzonym postępowaniu WSA w Gorzowie Wielkopolskim uwzględnił, że dla zbadania czy w rozpatrywanej sprawie doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia, konieczna jest weryfikacja dowodów, z których można ustalić, czy i kiedy zostało wszczęte postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, kiedy podatnik powziął informację o toczącym się postępowaniu i jego przedmiocie oraz czy postępowanie to toczyło się w przedmiocie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia związanego z niewykonaniem zobowiązania podatkowego, którego bieg termin przedawnienia miał być zawieszony.

3.5. Dyrektor IS w załączeniu do pisma procesowego z dnia 15 lutego 2017 r. przekazał WSA w Gorzowie Wielkopolskim potwierdzone "za zgodność z kserokopią" kserokopie dokumentów: postanowienia z dnia 4 października 2011 r. o wszczęciu śledztwa o sygn. akt [...] oraz protokołu przesłuchania podejrzanego z dnia 20 października 2011 r. o sygn. [...].

4. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim.

4.1. Ponownie rozpoznając sprawę, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uznał skargę za niezasadną. Stwierdził, że bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego za okres objęty zaskarżoną decyzją uległ zawieszeniu w październiku 2011 r., bowiem w dniu 4 października 2011 r. zostało wszczęte postępowanie karne skarbowe. Skarżącemu w dniu 20 października 2011 r., tj. przed upływem terminu określonego w art. 70 § 1 o.p., ogłoszono treść zarzutu zawartego w postanowieniu z dnia 18 października 2011 r., co w ocenie WSA w Gorzowie Wielkopolskim potwierdza, że w tej dacie skarżący uzyskał informację o toczącym się postępowaniu oraz jego przedmiocie, tj. że dotyczy ono przestępstwa związanego z niewykonaniem zobowiązania podatkowego. Skarżący potwierdził ogłoszenie mu zarzutu własnoręcznym podpisem na protokole przesłuchania podejrzanego (k. 156 akt sądowych). Z momentem przedstawienia skarżącemu zarzutów "nabył on wiedzę o podjęciu wobec niego czynności" skutkujących zawieszeniem biegu terminu przedawnienia. To, że protokół przesłuchania podejrzanego, jak i postanowienie o przedstawieniu zarzutów, czy też postanowienie o wszczęciu śledztwa nie znajdowało się w aktach administracyjnych nie oznacza zdaniem tego Sądu, że dokumenty te nie istniały, ani że nie były skarżącemu znane. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uznał również za niezasadny zarzut naruszenia art. 143 o.p. W jego ocenie podpisanie upoważnienia w imieniu Dyrektora UKS przez Wicedyrektora tego UKS było prawidłowe. Nie dopatrzył się również naruszenia przez organy obu instancji zasad postępowania podatkowego w jego prowadzeniu czy gromadzeniu materiału dowodowego. W zakresie rozliczenia kosztów stwierdził, że w kwestii zakupu towarów sprzedawanych następnie za pośrednictwem portalu internetowego skarżący w toku postępowania bezskutecznie był wzywany do przedłożenia dowodów potwierdzających poniesienie przez niego wydatków na ten zakup. Sąd nie stwierdził nieprawidłowości w zakresie sposobu wyboru i zastosowanej metody ustalenia podstawy opodatkowania.

5. Stanowiska stron w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

5.1. Skargę kasacyjną od ww. wyroku WSA w Gorzowie Wielkopolskim do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł skarżący (reprezentowany przez pełnomocnika – doradcę podatkowego), który zaskarżył ten wyrok w całości. Sformułował także wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania WSA w Gorzowie Wielkopolskim, a także o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie:

(I) prawa materialnego, tj.:

  1. art. 70 § 1 o.p., poprzez jego brak zastosowania w sprawie w kontekście uznania przedawnienia zobowiązania podatkowego pomimo, że z dniem 31 grudnia 2012 r. nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego za 2006 r., a w zebranym materiale dowodowym nie znajdują się legalne dowody na przerwanie biegu terminu przedawnienia przedmiotowego zobowiązania, ponieważ dokumenty, które otrzymał WSA w Gorzowie Wielkopolskim nie mogą być podstawą rozstrzygnięcia, gdyż nie są oryginałami dowodów a jedynie kopiami kserokopii dowodów, dlatego też WSA w Gorzowie Wielkopolskim nie posiadał dokumentów, które mogą stanowić dowód w postępowaniu sądowym i w dalszym ciągu brak jest dokumentu potwierdzającego w sposób bezpośredni i nie dający się wykluczyć przesłanki zawieszenia czy też przerwania biegu terminu przedawnienia, a w szczególności dowodu potwierdzającego, że wszczęcie postępowania karno-skarbowego w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem zobowiązania będącego przedmiotem decyzji;
  2. art. 70 § 6 pkt 1 o.p. poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie w sprawie, gdyż w zebranym materiale dowodowym nie znajdują się dowody na przerwanie biegu terminu przedawnienia przedmiotowego ponieważ dokumenty, które otrzymał WSA w Gorzowie Wielkopolskim nie mogą być podstawą rozstrzygnięcia, gdyż nie są orygin...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »