Z uzasadnienia: Zwrot "koszty poniesione" to realne obciążenie majątkowe podatnika, polegające na definitywnym zmniejszeniu jego istniejących aktywów, uprzednio opodatkowanych lub zwolnionych z opodatkowania. Do kategorii takich aktywów nie mogą być natomiast zaliczone hipotetyczne przysporzenia, w tym wierzytelności, których podatnik nie identyfikował jako podatkowego przychodu, a ponadto które do dnia sprzedaży wierzytelności nie mogły stanowić takiego przychodu.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Bogdan Lubiński, Sędziowie: NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), WSA del. Agnieszka Krawczyk, Protokolant Szymon Mackiewicz, po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. S.A. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 31 stycznia 2017 r. sygn. akt I SA/Wr 1033/16 w sprawie ze skargi S. S.A. z siedzibą w W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 18 kwietnia 2016 r. nr IBPB-1-2/4510-253/16/AK w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od S. S.A. z siedzibą w W. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrokiem z dnia 31 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Wr 1033/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę S. S.A. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 18 kwietnia 2016 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych. Treść uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia dostępna jest na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl/ (dalej zwana: "CBOSA").

2.1. Skargę kasacyjną od powyższego rozstrzygnięcia złożył pełnomocnik Spółki, zaskarżając wyrok w całości i wnosząc o jego uchylenie oraz rozpoznanie skargi, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Autor skargi kasacyjnej zarzucił na podstawie art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej zwana: "p.p.s.a.") naruszenie prawa materialnego, tj.:

- art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej zwana: "u.p.d.o.p.") poprzez jego błędną wykładnię, a w konsekwencji przyjęcie, że "koszt poniesiony" należy rozumieć wyłącznie jako realne obciążenia majątkowe podatnika, polegające na definitywnym zmniejszeniu jego istniejących aktywów, uprzednio opodatkowanych lub zwolnionych z opodatkowania, podczas gdy "poniesienie" kosztu o którym mowa w powołanym przepisie należy rozumieć zarówno poniesienie wydatku, jak i zakwalifikowane faktycznie zrealizowanego odpisu lub innego zmniejszenia aktywów lub zwiększenia strat;

- art. 15 ust.1 w zw. z art. 16 ust. 1 pkt 39 u.p.o.p. poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji przyjęcie, że w sytuacji gdy Bank dokonuje sprzedaży pakietu wierzytelności, na który składają się wierzytelności Banku względem kredytobiorców, obejmujące wierzytelności cząstkowe w postaci wierzytelności z tytułu kwoty głównej kredytu, wierzytelności z tytułu naliczonych a niezapłaconyh odsetek oraz wierzytelności z tytułu opłat naliczonych przez Bank w związku z dochodzeniem wierzytelności kredytowej:

a) art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. nie znajduje zastosowania w odniesieniu do wartości nominalnej wierzytelności z tytułu naliczonych a niezapłaconych odsetek oraz wartości nominalnej wierzytelności z tytułu opłat naliczonych przez Bank w związku z dochodzeniem wierzytelności kredytowej, bowiem zawarte w tym przepisie przesłanki zaliczenia kosztów uzyskania przychodów nie są spełnione;

b) art. 16 ust. 1 pkt 39 u.p.d.o.p. nie znajduje zastosowania, bowiem sprzedaż wierzytelności nie spowoduje powstania żadnych kosztów uzyskania przychodów, a zatem ograniczenie wynikające z art. 16 ust. 1 39 u.p.d.o.p. nie ma w sprawie żadnego znaczenia.

2.2. W odpowiedzi na skargę kasacyjną wniesiono o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

3.1. Skarga kasacyjna podlega oddaleniu.

3.2. Istota sporu w niniejszej sprawie dotyczy kwestii, czy Spółka jest uprawniona do zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów wartość nominalną wierzytelności z tytułu naliczonych, a niezapłaconych odsetek oraz wartość nominalną wierzytelności z tytułu opłat naliczonych przez skarżącą w związku z dochodzeniem wierzytelności kredytowej w kwotach nieprzekraczających przychodów osiągniętych w związku ze sprzedażą tych wierzytelności. Skarżąca stoi na stanowisku, że na gruncie u.p.d.o.p. zaliczenie tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest uprawnione. Z kolei zdaniem organu przesłanką zaliczenia określonych wartości do kosztów uzyskania przychodów jest poniesienie wydatku, co w rozpoznawanej sprawie nie występuje. Spółka w opisanym zdarzeniu przyszłym nie poniosła wydatku, co wyklucza możliwość rozliczenia wartości spornych wierzytelności w kosztach uzyskania przychodów.

3.3. W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty po...