NSA. Długi i ciężary spadku muszą być udokumentowane

Z uzasadnienia: Wynikający z art. 188 Ordynacji podatkowej obowiązek uwzględnienia żądania strony co do przeprowadzenia dowodu winien być oceniany z uwzględnieniem zawartych w tym przepisie ograniczeń w postaci odnoszenia go wyłącznie do okoliczności mających znaczenie dla sprawy oraz braku ich wystarczającego stwierdzenia innymi dowodami. Ponadto w odniesieniu do długów i ciężarów spadkowych, wpływających na podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, obowiązek ten winien być także oceniany z uwzględnieniem mającej normatywne znaczenie powinności udokumentowania w zeznaniu podatkowym istniejących długów i ciężarów spadku. Z przepisów tych, czytanych łącznie, można więc wyprowadzić wniosek o zasadzie prawnej udokumentowania długów i ciężarów spadku, a więc udowodnienia ich istnienia za pomocą dokumentów.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Tomasz Zborzyński (sprawozdawca), Sędzia NSA Małgorzata Wolf-Kalamala, Sędzia WSA (del.) Wojciech Stachurski, Protokolant Dorota Rembiejewska, po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej E. K.-S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 sierpnia 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 3258/14 w sprawie ze skargi E. K.-S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 sierpnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę E. K.-S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w przedmiocie podatku od spadków i darowizn.

Stan sprawy Sąd przedstawił w sposób następujący:

Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. - po ponownym rozpatrzeniu sprawy - decyzją z dnia 20.05.2014 r. ustalił zobowiązanie skarżącej w podatku od spadków i darowizn w wysokości 483.795 zł. Stwierdził, że na podstawie poświadczenia dziedziczenia skarżąca nabyła w całości spadek po zmarłym dnia 22.02.2012 r. J. K. W skład spadku weszła zabudowana działka gruntu o wartości 455.430 zł oraz środki pieniężne w wysokości 2.190.001,21 zł. Jako podlegające odliczeniu od podstawy opodatkowania przyjął długi i ciężary spadku w postaci wykonanych zapisów w łącznej kwocie 200.000 zł, kosztów pogrzebu spadkodawcy w kwocie 3,000 zł oraz wystawienia nagrobka w kwocie 12.000 zł. Za dług lub ciężar spadku nie uznał natomiast wskazanych przez skarżącą wydatków na: zakup łóżka rehabilitacyjnego i materaca (1.390 zł), opłacenie pobytu w domu opieki (2.200 zł), opiekę pielęgniarską (9.000 zł), podatek od nieruchomości (3.840 zł), opiekę nad spadkodawcą przez trzy lata przed jego śmiercią (54.000 zł) - wskazując, że zmarły dysponował znacznym majątkiem i w okresie pomiędzy 15.01.2008 r. a 22.02.2012 r. pomniejszył swoje zasoby pieniężne o kwotę 290.798,79 zł, wystarczającą na sfinansowanie wymienionych wydatków.

W odwołaniu od tej decyzji skarżąca zarzuciła nieprawidłowe ustalenie stanu faktycznego w zakresie poniesionych przez nią wydatków na zakup sprzętu rehabilitacyjnego, opiekę pielęgniarską nad spadkodawcą, opłacenie jego pobytu w domu opieki oraz na podatek od nieruchomości, wchodzących w skład spadku.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie decyzją z dnia 21.08.2014 r. decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego utrzymał w mocy, wskazując, że skarżąca nie przedstawiła dowodów świadczących o tym, że to ona sfinansowała wydatki na opiekę nad spadkodawcą, zwłaszcza, że dysponował on zasobami pieniężnymi wystarczającymi na ich pokrycie. Zbędne więc było prowadzenie dodatkowego dowodu z zeznań pielęgniarki, która miała się opiekować spadkodawcą, skoro przełożona pielęgniarek oraz dyrekcja szpitala, w którym przebywał spadkodawca, zaprzeczyła praktyce dodatkowego wynagradzania pielęgniarek przez pacjentów. Zbędny był też dowód z dokumentacji domu opieki, gdyż skoro umowę o pobyt w tym ośrodku zawarto za życia spadkodawcy, mógł on sam pokryć wynikające stąd koszty. Ponadto wbrew twierdzeniom skarżącej, że podatek od spadkowych nieruchomości uregulowała z własnych środków po śmierci spadkodawcy, z informacji uzyskanych od samorządowego organu podatkowego wynika, że w chwili śmierci spadkodawcy nie było żadnego zadłużenia z tytułu tych podatków.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów normujących postępowanie dowodowe i błędne ustalenie stanu faktycznego sprawy, gdyż sytuacja życiowa i majątkowa spadkodawcy, w tym choroba alkoholowa, nie pozwalały na pokrywanie przez niego kosztów jego utrzymania, a skarżąca nie dysponowała środkami zgromadzonymi na jego rachunku bankowym. Późniejsza ciężka choroba i operacja spadkodawcy wykluczały, by mógł on sam nabyć sprzęt rehabilitacyjny oraz opłacić pobyt w domu opieki. Z kolei zaprzeczenie pielęgniarki oddziałowej co do możliwości opłacania dodatkowej opieki pielęgniarskiej w szpitalu powoduje, że powinny być przesłuchane w tej sprawie kolejne oso...