Nieujawnione źródła przychodów a PIT. Wyrok WSA

Teza: Stwierdzenie przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 18 lipca 2013 r. o sygn. SK 18/09, że przepis art. 20 ust. 3 ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 1998 r. do 31 grudnia 2006 r., jest niezgodny z Konstytucją, powoduje odpadnięcie podstawy prawnej do prowadzenia za ten okres postępowań podatkowych i określania podstawy opodatkowania w zakresie nieujawnionych źródeł przychodów.

Mimo, że w wyroku z 18 lipca 2013 r. o sygn. SK 18/09, Trybunał nie zakwestionował przepisu art. 30 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.f., określającego 75 % stawkę zryczałtowanego podatku od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach, to jednak przepis ten (przy stwierdzeniu niekonstytucyjności art. 20 ust. 3 u.p.d.o.f. ) nie jest wystarczający dla ustalenia podatku z tego tytułu. Stawka podatku może być bowiem odnoszona do podstawy opodatkowania, której zasady określania – jako jednego z kluczowych elementów konstrukcji każdego podatku - powinny wynikać z przepisów ustawy.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Wojciech Stachurski (spr.), sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, sędzia NSA Danuta Tryniszewska-Bytys, Protokolant Beata Rusiecka, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 30 lipca 2013 r. sprawy ze skargi M. C. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia [...] września 2012 r., nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2006 r. 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą jej wydanie decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w B. z dnia [...].04.2012 r., nr [...], 2. stwierdza, że decyzje wymienione w pkt 1 nie mogą być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku, 3. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w B. na rzecz skarżącej M. C. kwotę 15.615 zł (słownie: piętnaście tysięcy sześćset piętnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w B. decyzją z dnia [...] kwietnia 2012 r., nr [...], ustalił Pani M. C. (dalej powoływana także jako: "Skarżąca") zobowiązanie podatkowe w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu osiągnięcia przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2006 r. w kwocie [...] zł. W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że w 2006 r. Skarżąca pozostawała w związku małżeńskim z K. B. Między małżonkami obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej. W wyniku rozliczenia uzyskanych przez małżonków B. dochodów (przychodów), poniesionych wydatków oraz zgromadzonego mienia w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2006 r., ustalono, że:

– mienie zgromadzone z lat poprzednich, pochodzące ze źródeł opodatkowanych bądź wolnych od opodatkowania na dzień 1 stycznia 2006 r. wynosiło [...] zł,
– dochody (przychody) uzyskane w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2006 r. wynosiły [...] zł, w tym środki pieniężne uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej przez męża Skarżącej - [...] zł,
– wydatki poniesione od 1 stycznia do 31 grudnia 2006 r. wynosiły [...] zł, w tym wydatki poniesione na prowadzoną działalność gospodarczą przez męża Skarżącej [...] zł.

Na tej podstawie organ stwierdził, że małżonkowie uzyskali w 2006 r. przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów w wysokości [...] zł. Przypadająca w równej części na Skarżącą kwota [...] zł stanowiła jej przychody ze źródeł nieujawnionych, od którego organ naliczył podatek według 75%, stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. – o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm., zwaną dalej "u.p.d.o.f.").

Od powyższej decyzji pełnomocnik Skarżącej złożył odwołanie wnosząc o jej uchylenie i umorzenie postępowania w sprawie, ewentualnie o jej uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. Skarżonemu rozstrzygnięciu zarzucono naruszenie szeregu przepisów postępowania podatkowego jak również prawa materialnego, wskazując, że nie było podstaw do prowadzenia postępowania podatkowego w przedmiocie nieujawnionych źródeł przychodów. W szczególności wskazano, że organ dokonał analizy rozliczeń finansowych z tytułu prowadzonej przez męża Skarżącej działalności gospodarczej, przepływów finansowych pomiędzy rachunkami prywatnymi i firmowymi Skarżącej i jej męża i na tej podstawie przyjął powyższe jako element konstrukcji podatku z tytułu nieujawnionych źródeł. Zdaniem strony skarżącej powyższe nie może być traktowane jako przesłanka prowadzenia postępowania z nieujawnionych źródeł przychodów, co znajduje potwierdzenie w postępowaniach prowadzonych przez organy w stosunku do męża Skarżącej za lata 2007-2008 r. W powyższych postępowaniach organy przyjęły kasową metodę ustalania wielkości wpływów i wydatków oraz źródeł ich finansowania, umów pożyczek zagranicznych oraz dokumentacji w zakresie wielkości przychodów uzyskanych z lat poprzednich.

Po rozpoznaniu sprawy w drugiej instancji, Dyrektor Izby Skarbowej w B. decyzją z dnia [...] września 2012 r., nr [...], utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu organ odwoławczy stwierdził, że analiza działalności gospodarczej prowadzonej przez męża Skarżącej w 2006 r. została przeprowadzona na podstawie dokumentów źródłowych kupna i sprzedaży, ksiąg podatkowych i sprawozdań finansowych. Na ich podstawie określono terminy płatności zobowiązań i otrzymanych należności, co pozwoliło na ustalenie rzeczywistego wyniku finansowego, jaki osiągnął mąż Skarżącej z prowadzonej w 2006 r. działalności gospodarczej.

Organ odwoławczy podkreślił, że w sprawie w prawidłowy sposób ustalono mienie, jakie posiadała Skarżąca wraz z mężem na dzień 1 stycznia 2006 r. Z opinii biegłego rewidenta P. Z. dotyczącej działalności męża Skarżonej w latach 2002-2005, dodatkowych dochodów ze sprzedaży samochodu, kredytu budowlano-hipotecznego oraz prezentów ślubnych oraz wydatków Skarżącej i jej męża w latach 2002-2005 wynika, że małżonkowie mogli zgromadzić na dzień 1 stycznia 2006 r. oszczędności w kwocie 1.070.057,16 zł. Na powyższą wartość składały się zarówno środki przechowywane na rachunkach bankowych (firmowych jak i prywatnych) jak i oszczędności przechowywane w domu.

Za niewiarygodne organ uznał twierdzenia Skarżącej i jej męża, iż dodatkowo posiadali oszczędności w wysokości 200.000 zł. Wszelkie dochody uzyskane w latach 2002-2005 zostały uwzględnione przez organ, zaś dokonana analiza dochodów uzyskanych w latach 1998-2001 (przed zawarciem związku małżeńskiego) nie pozwalała na przyjęcie, że małżonkowie posiadali dodatkowo kwotę 200.000 zł oszczędności. Dyrektor Izby Skarbowej zaznaczył przy tym, że twierdzenia pełnomocnika o posiadaniu przez strony na dzień 1 stycznia 2006 r. oszczędności z majątków osobistych w kwocie 200.000 zł, nie mają jednak znaczenia w niniejszej sprawie, gdyż Państwo M. C. i K. B. zeznali, iż zgromadzone przez nich przychody i poniesione wydatki zostały w 2006 r. sfinansowane wyłącznie z majątku wspólnego. Dlatego też bez znaczenia dla postępowania z nieujawnionych źródeł za rok 2006 jest dowód załączony do pisma pełnomocnika z dnia 4 czerwca 2012 r. - akt notarialny rep. A Nr [...] - umowa sprzedaży [...].01.2000 r. przez męża Skarżącej Państwu A. Ł. i Z. Ł. działki niezabudowanej położonej we wsi F. gmina D. za kwotę 64.800 zł. Powyższa kwota stanowiła wyłącznie majątek osobisty Pana K. B., z którego to majątku, zgodnie z zeznaniami stron, nie były finansowane wydatki i mienie stron postępowania z roku 2006.

Organ nie dał również wiary twierdzeniom Skarżącej, że jej mąż otrzymał przed 2006 r. zagraniczne pożyczki w kwotach 100.000 USD oraz 60.000 GBP.

O niewiarygodności tych twierdzeń, zdaniem organu świadczy to, że nie zostały one opodatkowane, zaś o fakcie ich otrzymania Skarżący poinformowali dopiero w trakcie postępowania odwoławczego. Organ podkreślił także, że mąż Skarżącej przesłuchany w dniu 3 listopada 2009 r. zeznał, iż w 2006 r. oraz latach wcześniejszych nie otrzymywał żadnych pożyczek, na fakt otrzymania pożyczek nie wskazywała także Skarżąca. Natomiast małżonkowie, składając późniejsze wyjaśnienia na okoliczność sposobu przewozu pieniędzy otrzymanych w formie pożyczek przez granicę podawali sprzeczne informacje - Skarżąca, że pieniądze zostały przewożone w bagażu podręcznym jak i pozostałych walizkach, natomiast jej mąż, że wyłącznie w bagażu podręcznym. Zdaniem organu, także treść umowy pożyczki zawartej w 2003 r. z Panem T. Z. budzi wątpliwości, albowiem nie określono terminu zwrotu pieniędzy, jednocześnie zastrzegając, że za wcześniejszą spłatę nie będą pobierane żadne kary. Z kolei z zeznań Pana D. T. wynikało, że pieniądze przekazane mężowi Skarżącej pochodziły z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie Wielkiej Brytanii, podczas gdy z informacji uzyskanych z brytyjskiej administracji podatkowej wynika, że działalność taką Pan T. założył po udzieleniu mężowi Skarżącej pożyczki. Dlatego też organ przyjął, że powyższe umowy pożyczki, przedłożone przez Skarżących, zostały sporządzone jedynie na potrzeby postępowania kontrolnego i w rzeczywistości nie doszły do skutku.

Organ nie podzielił także stanowiska strony skarżącej, co do dysponowania przez męża Skarżącej na dzień 1 stycznia 2006 r. kwotą 1.929.212,29 zł z tytułu sprzedaży towarów otrzymanych od firmy E. [...] z Niemiec, za które to towary mąż Skarżącej nie zapłacił (tzw. kredyt kupiecki). Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że samo posiadanie nieopłaconych zobowiązań nie jest równoznaczne z uzyskaniem z tego tytułu wolnych środków pieniężnych. Wskazał, że z akt sprawy wynika, że kwota 1.903.418 zł stanowi wartość towaru, który Pan B. otrzymał z firmy E. [...]. Zakup towaru nie jest równoznaczny z tym, że dokonano jego sprzedaży i uzyskano z tego tytułu wolne środki pieniężne.

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »