Ze zgromadzonych przez Ministerstwo Finansów szacunkowych danych za lata 2008-2017 wynika, że ok. 18,6 tys. podatników, z uwagi na niezłożenie w ustawowym terminie oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia z opodatkowania, nie mogło skorzystać z tzw. ulgi meldunkowej - poinformowało Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na poselską interpelację.

Interpelacja nr 22261 do ministra finansów w sprawie ofiar tzw. ulgi meldunkowej

Szanowna Pani Minister,

jak wiadomo zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem ze sprzedaży mieszkania, domu i działki trzeba się rozliczyć z fiskusem. Stawka podatku wynosi 19% dla osób, które sprzedały mieszkanie w ciągu pięciu lat od jego kupna. Polski rząd w pewnym momencie wyciągnął jednak rękę do podatników i umożliwił im zwolnienie z tej daniny. Dla nieruchomości mieszkalnych nabytych w latach 2007-2008 i sprzedanych przed upływem pięciu lat była możliwość zwolnienia dochodu ze sprzedaży nieruchomości na zasadzie tzw. ulgi meldunkowej. Były jednak konieczne do spełnienia dwa istotne warunki: zameldowanie w sprzedawanej nieruchomości przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy oraz złożenie w urzędzie skarbowym oświadczenia o zamiarze skorzystania ze wspomnianej ulgi.

Stąd też tysiące Polaków sprzedających swoje mieszkania nie płaciło podatku. Byli pewni, że nie muszą tego robić. Okazuje się nagle po latach, że administracja skarbowa upomniała się o daninę i to wraz z odsetkami. Należy zaznaczyć, że wspomniane osoby nie zostały poinformowane o drugim warunku koniecznym do skorzystania z ulgi meldunkowej, czyli złożeniu wspomnianego wcześniej oświadczenia. Nie zrobiły tego zarówno firmy pośredniczące w sprzedaży nieruchomości, notariusze ani przede wszystkim urzędy skarbowe. Wspomniani ludzie, dziś pokrzywdzeni żyli ze świadomością, że dopełnili wszystkich formalności. Teraz po latach skarbówka zaczęła się upominać o swoje. Setki rodzin otrzymały zawiadomienia o konieczności uiszczenia podatku i to wraz ze stosownymi odsetki.

Bulwersować może także to, że przytaczany problem z ulgą meldunkową nie ominął także tych osób, które dopełniły obowiązek złożenia oświadczenia o zamiarze skorzystania z ulgi meldunkowej. Ich także skarbówka wezwała do zapłaty podatku za zbycie nieruchomości. Okazało się, że w ciągu tych minionych lat ich oświadczenia zaginęły.

Warto zwrócić także uwagę, że urzędy skarbowe zaczęły egzekwować należności po latach, a nie bezpośrednio w momencie powstania obowiązku podatkowego. Świadczyć to może o instrumentalnym stosowaniu prawa w celu uzyskania jak największej kwoty odsetek od powstałej zaległości podatkowej. W przeciwnym wypadku decyzje byłyby wydawane w roku bezpośrednio następującym po powstaniu obowiązku podatkowego.

W związku z powyższym zwracam się z pytaniem do Pani Minister:

• Jak to się stało, że w ciągu tych kilku lat zaginęło w strukturach polskiego aparatu skarbowego tyle oświadczeń osób wyrażających zamiar skorzystania z ulgi meldunkowej? Kto lub co jest odpowiedzialny/e za zaistniałą sytuację? Czy nie uważa Pani, że dochodzenie należności od tych osób jest rażąco niesprawiedliwe i obnaża jedynie fatalny wizerunek systemu administracji skarbowej w Polsce? W jaki sposób pokrzywdzonym w ten sposób osobom zamierza pomóc Ministerstwo Finansów?

• Jaka wedle posiadanej przez Panią wiedzy jest liczba pokrzywdzonych w sprawie tzw. ulgi meldunkowej? Czy kierowany przez Panią resort posiada jakiekolwiek choćby przybliżone dane na temat skali tego zjawiska?

• Ile wszczętych zostało postępowań karnoskarbowych od początku obecnej kadencji Sejmu dotyczących przytaczanej sprawy? W ilu z tych przypadków konkretne osoby usłyszały zarzuty?

• Jak odniesie się Pani do zarzutów wielu środowisk i ekspertów, że egzekwowanie przez urzędy skarbowe należności związanych z kwestią tzw. ulgi meldunkowej po latach świadczy o instrumentalnym stosowaniu prawa celem uzyskania jak największej kwoty odsetek od powstałej zaległości podatkowej?

• Dlaczego większość postępowań karnoskarbowych dotyczących spraw tzw. ulgi meldunkowej była wszczynana wyłącznie w drugiej połowie ostatniego roku przed terminem przedawnienia?

• Jaki widzi Pani aktualnie sposób na rozwiązanie tej trudnej sytuacji, w której znalazło się wielu Polaków, często nieświadomych konsekwencji i wszystkich obowiązków wynikających z wprowadzonej tzw. ulgi meldunkowej? Czy mogą oni liczyć na umorzenie wszystkich bezzasadnie wszczętych postępowań karnoskarbowych przeciwko Nim?

Bożena Kamińska, 11-05-2018 r.

Szanowny Panie Marszałku, w odpowiedzi na Interpelację nr 22261 Pani Poseł Bożeny Kamińskiej w sprawie ofiar tzw. ulgi meldunkowej, uprzejmie informuję.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą PIT”, obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego powstaje, gdy zbycie następuje w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego prawa.

Od 1 stycznia 2007 r. opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym podlega dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości, a kosztami jego uzyskania. Do dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości nabytych w latach 2007 – 2008, zastosowanie miała tzw. ulga meldunkowa, uregulowana w art. 21 ust. 1 pkt 126 oraz ust. 21 i 22 ustawy PIT – w brzmieniu ...