Środek trwały stanowi składnik rzeczowych aktywów trwałych jednostki gospodarczej, który charakteryzuje się długim czasem użytkowania, formą rzeczową oraz jest wykorzystywany na potrzeby przedsiębiorstwa. Definicja środka trwałego zawarta jest również w ustawie o rachunkowości. 

W myśl art. 3 ust. 1 pkt. 15. ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 1047, z późn. zm., dalej: uor) gdy mowa jest o środkach trwałych - rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 17, rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności: a) nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, c) ulepszenia w obcych środkach trwałych, d) inwentarz żywy. Środki trwałe oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy, zgodnie z warunkami określonymi w ust. 4.

Konieczna wartość początkowa

Do wprowadzenia do ewidencji nowego środka trwałego należy ustalić jego wartość początkową. Wartość początkową środka trwałego, który został nabyty w drodze zakupu stanowi jego cena nabycia. Cena nabycia obejmuje zarówno cenę zakupu danego środka trwałego jak i koszty związane z jego zakupem, w szczególności koszty transportu, załadunku, wyładunku, dostosowania środka trwałego do użytkowania czy też opłaty skarbowe lub notarialne. Dodatkowo, w sytuacji importu środka trwałego do jego wartości początkowej należy doliczyć opłatę za cło oraz podatek akcyzowy.

Jeżeli nabywca środka trwałego jest podatnikiem VAT i przysługuje mu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, wartość środka trwałego należy obniżyć o należny podatek VAT.

W przypadku, gdy podatnik we własnym zakresie wytworzył środek trwały, jego wartość początkową stanowi koszt jego wytworzenia.

W sytuacji, gdy nie jest się w stanie jednoznacznie określić wartości początkowej środka trwałego poprzeć cenę nabycia lub wartość wytworzenia, za wartość początkową należy przyjąć cenę rynkową takiego samego lub podobnego przedmiotu.

Istota i charakter amortyzacji

Amortyzacja stanowi zużycie środków trwałych wyrażonych w pieniądzu. Wartość początkowa środka trwałego nie stanowi kosztu dla przedsiębiorstwa. Dopiero systematyczne odpisy amortyzacyjne przyjmują charakter kosztu dla firmy. Przyjmując do ewidencji środek trwały należy ustalić jego wartość początkową, długość ekonomicznej użyteczności oraz stawkę amortyz...