Korekta błędnych danych nabywcy na fakturze a moment rozliczenia VAT

Pytanie podatnika: Czy w sytuacji, gdy w ekonomicznym sensie korygowany jest błąd dotyczący nabywcy (na wniosek nabywcy) czy Wnioskodawca powinien wyłącznie raz efektywnie zadeklarować kwotę VAT od sprzedaży towaru, w związku z którą dokonywana jest faktura korygująca „do zera”, a następnie wystawiana kolejna faktura z poprawioną nazwą/adresem nabywcy tego towaru? Czy Wnioskodawca zobowiązany jest do zadeklarowania VAT stosownie do daty dokonania sprzedaży udokumentowanej fakturą pierwotną?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 stycznia 2016 r. (data wpływu 2 lutego 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 marca 2016 r. (data wpływu 18 marca 2016 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 8 marca 2016 r. (skutecznie doręczone 14 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• wystawiania dokumentów korygujących błędnie wskazane dane w fakturze - jest nieprawidłowe,
• momentu rozliczenia podatku VAT - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 lutego 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, uzupełniony pismem z dnia 15 marca 2016 r. (data wpływu 18 marca 2016 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 8 marca 2016 r. (skutecznie doręczone 14 marca 2016 r.) dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania dokumentów korygujących błędnie wskazane dane w fakturze i momentu rozliczenia podatku VAT.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W ramach działalności gospodarczej, Spółka prowadzi sprzedaż detaliczną szerokiego asortymentu towarów drogą elektroniczną za pośrednictwem internetu. Nabywcami towarów są zarówno przedsiębiorcy, jak i osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej (konsumenci).

Z uwagi na wolumen obrotów i liczbę transakcji dokonywanych każdego dnia zdarza się, że w wystawianych na rzecz klientów fakturach pojawiają się drobne błędy w pozycji dotyczącej nabywcy towarów. Przykładowo, omyłki mogą polegać na wskazaniu w fakturze jedynie imienia i nazwiska nabywcy, podczas gdy pełna nazwa powinna obejmować także nazwę jego firmy (jako osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą) bądź polegają np. na drobnych błędach w adresie (np. kodzie pocztowym) czy pomyłki w kilku cyfrach numeru NIP. Nie są to natomiast zasadniczo błędy polegające na wskazaniu na fakturze zupełnie innego podmiotu niż rzeczywistego nabywcy towarów. Powstałe drobne omyłki zawsze dotyczą jednej faktury, jednej transakcji dostawy towarów i jednego podmiotu nabywającego te towary.

Wnioskodawca pragnie wskazać, że z uwagi na ograniczenia systemu księgowego używanego w Spółce, nie jest możliwe wprowadzenie do niego not korygujących, które potencjalnie mogliby wystawiać nabywcy ani także wystawienie faktur korygujących zmieniających jedynie elementy nazwy czy adresu kontrahenta w zakresie drobnych omyłek. Jedyną praktyczną możliwością, na którą pozwala system księgowy w takim przypadku jest wystawienie przez Spółkę faktury korygującej „do zera”, a następnie - wystawienie kolejnej faktury z prawidłowo wskazaną nazwą lub/i adresem nabywcy.

Spółka podkreśla, że pierwotnie wystawiona przez Wnioskodawcę faktura VAT dokumentuje transakcję sprzedaży towarów, która rzeczywiście miała miejsce pomiędzy Wnioskodawcą, a nabywcą towaru, jednakże w treści faktury dokonano drobnych omyłek w zakresie np. elementów nazwy czy adresu faktycznego nabywcy towarów. Tak więc zmiana pewnych elementów w zakresie danych nabywcy w kolejnej fakturze wystawionej przez Spółkę nie jest zasadniczo spowodowana zmianą strony umowy sprzedaży (jest to nadal ten sam podmiot), lecz koniecznością udokumentowania tej czynności w sposób precyzyjnie odzwierciedlający dane identyfikujące nabywcę - zgodnie z prośbą nabywcy.

W chwili obecnej, Spółka deklaruje VAT wynikający zarówno z faktury pierwotnej, jak i z kolejnej faktury przez nią wystawionej, tj. pomimo faktu, że w praktyce miała miejsce tylko jedna transakcja sprzedaży towarów, Wnioskodawca dwukrotnie uiszcza VAT należny od takiej sprzedaży. Spółka wskazała, że wystawienie faktury korygującej fakturę pierwotną do zera nie skutkuje po jej stronie obniżeniem VATu należnego w rejestrze sprzedaży VAT i deklaracji VAT-7. Tym samym, Spółka ponosi podwójny koszt ekonomiczny w zakresie VAT dotyczący sprzedaży jednego towaru.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w analizowanym stanie faktycznym, w sytuacji gdy w ekonomicznym sensie korygowany jest błąd dotyczący nabywcy (na wniosek nabywcy) czy Wnioskodawca powinien wyłącznie raz efektywnie zadeklarować kwotę VAT od sprzedaży towaru, w związku z którą dokonywana jest faktura korygująca „do zera”, a następnie wystawiana kolejna faktura z poprawioną nazwą/adresem nabywcy tego towaru?
2. Czy Wnioskodawca zobowiązany jest do zadeklarowania VAT stosownie do daty dokonania sprzedaży udokumentowanej fakturą pierwotną?

Zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanym stanie faktycznym, w sytuacji gdy w ekonomicznym sensie korygowany jest błąd dotyczący nabywcy (na wniosek nabywcy), Wnioskodawca powinien wyłącznie raz zadeklarować kwotę VAT od sprzedaży towaru, w związku z którą dokonywana jest korekta do zera, a następnie wystawiona kolejna faktura z poprawioną nazwą/adresem nabywcy tego towaru.

Zdaniem Spółki, w sytuacji gdy w ekonomicznym sensie korygowany jest błąd dotyczący nabywcy (na wniosek nabywcy), zobowiązana jest ona do jednorazowego zadeklarowania VAT zgodnie z datą dokonanej sprzedaży udokumentowanej pierwotnie wystawioną fakturą. Wnioskodawca nie powinien zarówno uwzględniać w swojej ewidencji VAT „drugiej” faktury VAT wystawianej na nabywcę (z prawidłowymi danymi nabywcy) oraz korekty wystawionej „do zera”.

Zgodnie z art. 106k ust. 1 Ustawy o VAT, nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę zawierającą pomyłki, z wyjątkiem pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8-15, może wystawić fakturę nazywaną notą korygującą. Oznacza to, że notę korygującą wystawia się w przypadku, gdy w fakturze pierwotnej wystąpiła pomyłka wiążąca się w szczególności z określeniem danych sprzedawcy lub nabywcy lub oznaczeniem towaru albo usługi. Co do zasady więc, w opisywanym stanie faktycznym, istnieje podstawa prawna do wystawiania not korygujących przez nabywców towarów. Niemniej, jak wskazuje Spółka, aktualnie używany system księgowy nie pozwala na wprowadzenie do niego not korygujących.

Z kolei, zgodnie z art. 106j ust. 1 Ustawy o VAT, w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

Co do zasady zatem, jeżeli sprzedawca stwierdzi omyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury (również na prośbę zgłoszoną przez nabywcę), nie musi czekać, aż nabywca wystawi notę korygującą, ponieważ faktura korygująca może zostać zastosowana również do poprawiania pozostałych pozycji faktury. Jeżeli do poprawienia jest jakakolwiek inna pozycja faktury niż wskazana w art. 106e ust. 1 pkt 8-15 (np. poszczególne elementy identyfikujące danego nabywcę, data, opis, numer faktury), korekty można dokonać zarówno za pomocą noty, jak i faktury korygującej wystawianej przez sprzedawcę (vide: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 1 lutego 2012 r., nr IBPP3/443-1209/11/AM czy Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 stycznia 2009 r., nr IPPP3/443-2/09-2/MM).

Wnioskodawca ma świadomość, że w analizowanym stanie faktycznym optymalnym rozwiązaniem jest wystawienie faktury korygującej, na której dokonuje się odpowiednich poprawek omyłek dokonanych na fakturze pierwotnej, tj. w przypadku Spółki - jedynie doprecyzowanie nazwy nabywcy czy jego adresu.

Spółka wskazała, że o prawidłowości wystawianych przez podatników faktur powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. Jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania tych faktur jako nieodpowiadających zaistniałemu stanowi faktycznemu (dokonanej przez Spółkę transakcji). Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda, powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach Ustawy o VAT, jednak - co jest kluczowe w przedmiotowej sprawie - same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania. Innymi słowy, powyższe omyłki są jedynie wadą techniczną, niewyłączającą możliwości prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego. Z taką sytuacją mamy do czynienia w analizowanym stanie faktycznym - gdy to nabywca podaje swoje dane.

Z uwagi bowiem na fakt, że w przypadku Spółki przedmiotem korekty nie byłyby pozycje wskazane w art. 106e pkt 8-15 Ustawy o VAT (m. in. cena towaru, jego ilość, stawka podatku, suma wartości sprzedaży, kwota podatku, kwota należności ogółem), w sytuacji, gdyby system księgowy pozwalał na wystawienie tego typu faktury korygującej nie nastąpiłaby jakakolwiek konieczność korygowania rozliczeń w zakresie VAT, tj. dla tych celów Spółka deklarowałaby VAT od dokonanej sprzedaży jedynie raz, stosownie do art. 19a Ustawy o VAT (w dacie dokonania dostawy towaru).

Spółka podkreśliła, iż w sensie ekonomicznym - korygowane są wyłącznie drobne pomyłki występujące w danych nabywcy - na jego prośbę i w sytuacji gdy pomyłka została popełniona przez błędne podanie danych przez samego nabywcę.

Niemniej, jak wskazano na wstępie, ze względów na ograniczenia systemu księgowego, Spółka nie ma możliwości akceptowania not korygujących, które potencjalnie mogliby wystawiać nabywcy ani wystawiania faktur korygujących, które korygowałyby drobne omyłki dotyczące danych identyfikujących nabywcę towarów.

W związku zatem z ko...