Jesteś zleceniobiorcą? Poznaj swoje ubezpieczenia

Osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy. Należy podkreślić, że osoby wykonujące umowę zlecenia w myśl art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek w sytuacji, gdy zostały objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi.

Jesteś zleceniobiorcą, jeśli jesteś zatrudniony:

• na podstawie umowy agencyjnej,
• na podstawie umowy zlecenia,
• na podstawie innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

WAŻNE!
Jeżeli na taką umowę zatrudnia Cię Twój pracodawca lub w ramach takiej umowy wykonujesz pracę na jego rzecz, to jesteś traktowany jak pracownik. Pracodawca musi wtedy opłacać składki od Twojego przychodu ze wszystkich umów, które z Tobą zawarł, także umów zlecenia lub równoważnych.

Jakimi ubezpieczeniami jesteś objęty

Jako zleceniobiorca jesteś objęty:

• obowiązkowo ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowymi, wypadkowym i zdrowotnym,
• dobrowolnie (na swój wniosek) ubezpieczeniem chorobowym.

WAŻNE!
Jako zleceniobiorca nie będziesz objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, jeśli np. jesteś jednocześnie zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy lub gdy masz w umowie o pracę zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie. Jednak jeśli zawarłeś umowę cywilnoprawną z własnym pracodawcą lub wykonujesz w ramach takiej umowy pracę na jego rzecz, to zastrzeżenie Ciebie nie dotyczy i będziesz objęty obowiązkowo tymi ubezpieczeniami.

Jeśli jako zleceniobiorca nie jesteś objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, to nie możesz przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Jakie obowiązki ma Twój płatnik składek

Twoim płatnikiem składek jest zleceniodawca. Powinien on:

• zgłosić Cię do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZUA / ZUS ZZA w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń,
• wyrejestrować Cię z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA w ciągu 7 dni od daty ustania obowiązku ubezpieczeń,
• za każdy miesiąc przekazywać do ZUS imienny raport ZUS RCA / ZUS RZA (rozliczenie składek za Ciebie),
• zgłosić członka Twojej rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego lub wyrejestrować go z tego ubezpieczenia na formularzu ZUS ZCNA w ciągu 7 dni od dnia, w którym poinformowałeś zleceniodawcę o konieczności zgłoszenia lub wyrejestrowania danego członka rodziny,
• potrącać z Twoich dochodów, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Od jakiej kwoty (podstawy wymiaru) Twój zleceniodawca oblicza składki na ubezpieczenia społeczne

Jeśli w umowie, którą zawarłeś jako zleceniobiorca, określiliście odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie, to podstawę wymiaru składek na Twoje ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wykonywania pracy na podstawie tej umowy.

W podstawie wymiaru składek na Twoje ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie uwzględnia zasiłków z ubezpieczeń społecznych, które Ci przysługują. Ponadto mają do Ciebie zastosowanie odpowiednie przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Jeśli w umowie, którą zawarłeś jako zleceniobiorca, określiliście odpłatność w innej formie niż kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie, to podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla Ciebie stanowi zadeklarowana kwota. Nie może ona być niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia.

Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w 2020 r. nie może przekroczyć 156 810 zł (jest to 30-krotność prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na rok 2020).

WAŻNE!
Jeśli co najmniej 2 płatników ma obowiązek opłacać składki na Twoje ubezpieczenia emerytalne i rentowe (np. masz zleceniodawcę i pracodawcę), to Ty powinieneś zawiadomić wszystkich swoich płatników składek o przekroczeniu kwoty rocznej podstawy wymiaru składek. Ty – jako ubezpieczony – odpowiadasz za skutki błędnego zawiadomienia, które spowodowałyby, że nie opłaciliby za Ciebie należnych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Składki na ubezpieczenie wypadkowe i dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zleceniodawca oblicza i opłaca od takiej samej kwoty, od jakiej oblicza i opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Jednak w tym przypadku nie stosuje ograniczenia do kwoty 156 810 zł w 2020 r. (kwoty, która odpowiada 30-krotności prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia). Za to podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie może przekraczać w 2020 r. 13 067,50 zł miesięcznie (czyli 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia).

Od jakiej kwoty (podstawy wymiaru) Twój zleceniodawca oblicza składkę na ubezpieczenie zdrowotne

Po...