Jakiś czas temu na podstawie art. 358 § 1 Kodeksu cywilnego obowiązywała w obrocie gospodarczym zasada walutowości. Zgodnie z nią zobowiązania pieniężne na obszarze Polski mogły być wyrażone wyłącznie w złotych polskich. Z dniem 24 stycznia 2009 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy Kodeks cywilny i ustawy - Prawo dewizowe. Tym samym uchylona została zasada walutowości, stało się więc dopuszczalne dokonywanie rozliczeń pomiędzy polskimi podmiotami w obcej walucie. Tego rodzaju zobowiązanie umowne może jednak zostać spełnione w polskich złotych. Ustawodawca przewiduje tu wyjątek dla sytuacji gdy ustawa, orzeczenie sądowe stanowiące źródło zobowiązania bądź czynność prawna zastrzega spełnienie świadczenia w obcej walucie.

Takie uregulowanie daje przedsiębiorcom (w tym vatowcom) możliwość stosowania w rozliczeniach z krajowymi kontrahentami obcych walut. Brak jest ponadto zakazu takiego działania w ustawie o VAT. W praktyce najczęściej stosowaną obcą walutą w rozliczeniach pomiędzy krajowymi kontrahentami jest euro.

Treść faktury

Elementy, które winna zawierać faktura wystawiana, czy to w złotych czy też w walucie obcej, zostały wskazane w art. 106e ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Są to:

• data wystawienia,
• kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, w sposób jednoznacznie identyfikujący fakturę,
• imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów i usług oraz ich nabywcy,
• numery NIP sprzedawcy i nabywcy,
• data dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o ile jest ona określona i różni się od daty wystawienia faktury,
• nazwa towaru lub usługi,
• miara i ilość dostarczonych towarów lub wykonanych usług,
• cena jednostkową netto,
• wartość netto dostarczonych towarów lub wykonanych usług,
• stawka podatku,
• suma wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną z VAT,
• kwota podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku,
• kwota należności ogółem.

Ponadto art. 106e ust. 11 powołanej ustawy wymaga podawania kwot podatku w złotych. To oznacza, że faktura wystawiona w walucie obcej musi mieć kwotę podatku podaną w złotówkach niezależnie czy jest to transakcja zagraniczna czy krajowa. Dodatkowe podanie w obcej walucie kwoty VAT na fakturze nie stanowi jednak błędu.

Brak na fakturze kwoty VAT w złotych

W praktyce zdarzają się sytuacje, gdy podatnik otrzymuje od kontrahenta fakturę, w której nie tylko kwota netto, lecz również wartość VAT została wykazana w walucie obcej. Brak kwoty VAT podanej na fakturze w złotych czyni taki dokument wadliwym. Nieprawidłowość taka pociąga za sobą konsekwencję w postaci braku prawa do odliczenia naliczonego podatku. Takie stanowisko zajęły organy skarbowe co najmniej dwukrotnie: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 13 maja 2013 r., sygn. IPPP3/443-262/13-2/RD, ten sam organ w interpretacji indywidualnej z 5 maja 2014 r., sygn. IPPB1/415-279/14-3/ES.

Podatnik otrzymujący tego typu wadliwy dokument może szukać rozwiązania problemu na dwa sposoby:

1. Ponieważ ustawa o VAT mówi, iż kwota VAT na fakturze ma być wykazana w złotych wynika z tego, że to ...