Czy przedawnienie zobowiązania podatkowego odbiera prawo do wystawienia korekty

Udokumentowanie transakcji – prawidłowo wystawioną fakturą – jest obowiązkiem sprzedawcy. Prawidłowość ta przejawia się na dwóch płaszczyznach. Oznacza to, że dokument musi być odbiciem rzeczywiście przeprowadzonej transakcji oraz konieczna jest zgodność dokumentu z obowiązującymi regulacjami. Czasami trudno jednak ustrzec się błędu. Pociąga to za sobą konieczność jego poprawienia. Jest to realizowane za pomocą faktury korygującej. W kontekście instytucji przedawnienia jest zrozumiałe pytanie czy istnieje ograniczenie w czasie prawa do dokonania korekty faktury.

Zgodnie z art. 70 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Z kolei na podstawie art. 59 § 1 pkt 9 powołanej ustawy przedawnienie jest jednym ze sposobów wygaśnięcia zobowiązania podatkowego. Przestaje ono tym samym istnieć.

Istota przedawnienia sprowadza się do tego, iż w stosunku do przedawnionego okresu nie ma możliwości dokonania żadnej czynności czy to zwiększającej czy zmniejszającej zobowiązanie podatkowe. W związku z tym podatnik nie jest zobowiązany do posiadania jakichkolwiek dokumentów, które byłyby podstawą istnienia tego zobowiązania w przeszłości. Chodzi o stosowne rejestry czy dokumenty źródłowe a więc faktury. Mówiąc inaczej zdarzenia, które były źródłem tego zobowiązania nie istnieją. Tym samym podatkowo zdarzenie, które stanowiłoby punkt odniesienia w momencie korekty podatkowo nie funkcjonuje, nie istnieje.

Regulacje ustawy o VAT nie określają czasu w jakim możliwe jest wystawienie faktury korygującej od momentu wystawienia pierwotnego dokumentu. Określone są jedynie przypadki, w których sprzedawca wystawia fakturę korygującą. Są one określone w art. 106j ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Zdaniem polskiego fiskusa i sądów

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 29 czerwca 2012 r., sygn. IBPP1/443-304/12/MS, wskazał, że wygaśnięcie zobowiązania pociąga za sobą przedawnienie wszystkich elementów danego stosunku prawno-podatkowego. Znajduje to potwierdzenie w wyroku bydgoskiego WSA z 17 kwietnia 2012 r., sygn. akt I SA/Bd 178/12, gdzie możliwość korekty zeznania podatkowego, a co za tym idzie zmiany zobowiązania podatkowego, wykonalne jest do chwili przedawnienia.

We wcześniejszym, bo z 9 sierpnia 2011 r., wyroku WSA w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 3312/10, wydanym w historycznym stanie faktycznym – dotyczył bowiem nieobowiązujących faktur wewnętrznych – uznał, iż dokumenty tego rodzaju nie mogą zostać skorygowane po upływie okresu przedawnienia. Ostateczną możliwość takiego działania wyznacza to właśnie zdarzenie. W przypadku gdyby korekta po takim czasie była możliwa organ podatkowy pozbawiony byłby możl...