Ustawodawca mocą art. 12 ust. 3 ustawy o CIT nałożył na podatników obowiązek rozpoznania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w należnej wysokości, chociażby nie zostały one jeszcze faktycznie otrzymane. Jednocześnie ustawa o CIT wyposaża podatnika w narzędzia służące niwelowaniu negatywnych skutków ekonomicznych rozpoznania przychodu należnego, w sytuacji gdy brak jest podstaw do twierdzenia, iż podatnik otrzyma kiedykolwiek rzeczywiste przysporzenie.

Odpis aktualizujący

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o CIT, nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 2a pkt 1 tej ustawy.

Przywołany przepis uprawnia do zaliczenia do rachunku podatkowego odpisów aktualizujących, po łącznym spełnieniu trzech przesłanek:

• zakwalifikowanie wierzytelności jako przychodu należny;

• dokonanie odpisu aktualizującego zgodnie z postanowieniami ustawy o rachunkowości;

• uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności stosownie do art. 2a pkt 1 ustawy o CIT.

Konieczne uprawdopodobnienie

W myśl art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o PODP, nieściągalność uznaje się za uprawdopodobnioną
w szczególności, jeżeli dłużnik zmarł, został wykreślony z CEIDG, pozostawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jest upadłość albo zostało otwarte postępowanie restrukturyz...