Interpelacja nr 6211 do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie wydłużenia urlopu macierzyńskiego połączonego z urlopem rodzicielskim i urlopem wychowawczym

Program wyborczy Prawa i Sprawiedliwości, z którym obecna partia rządząca szła do wyborów parlamentarnych w 2015 roku zawierał obietnicę wydłużenia urlopu macierzyńskiego połączonego z urlopem rodzicielskim i urlopem wychowawczym. Obiecaliście Państwo stopniowe wprowadzania tego rozwiązania, tak aby docelowo do ukończenia przez dziecko 6. roku życia rodzice, jeżeli zechcą, mogli korzystać z tej formy pomocy państwa. Koszty finansowania wydłużonych urlopów macierzyńskich i wychowawczych miały być finansowane ze środków publicznych dla wszystkich kobiet, które urodzą dzieci; bez względu na formę zatrudnienia lub jej brak przed urodzeniem dziecka. Okres opieki nad małym dzieckiem miał zostać zaliczany do stażu ubezpieczenia emerytalnego. W związku z powyższym zwracam się do Pani Minister z następującymi pytaniami:

1. Jakie działania w przedmiotowej sprawie podjął rząd Prawa i Sprawiedliwości po 16.11.2015 roku?
2. Jakie zmiany prawne w przedmiotowej sprawie zaistniały po 16.11.2015 roku?
3. Czy urlopy macierzyńskie i wychowawcze zostały wydłużone?
4. Czy przyjęto regulacje finansowania urlopów macierzyńskich i wychowawczych ze środków publicznych dla wszystkich kobiet, które urodzą dzieci; bez względu na formę zatrudnienia lub jej brak przed urodzeniem dziecka?

Poseł Paweł Olszewski

16 września 2016 r.

Odpowiedź na interpelację nr 6211 w sprawie wydłużenia urlopu macierzyńskiego połączonego z urlopem rodzicielskim i urlopem wychowawczym

Nowe rozwiązania wprowadzone ustawą z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1268), która weszła w życie z dniem 2 stycznia 2016 r., sprzyjają bardziej elastycznemu wykorzystywaniu przez rodziców uprawnień pracowniczych związanych z opieką nad dzieckiem, a także ułatwiają godzenie obowiązków zawodowych z życiem rodzinnym.

Jedną z najważniejszych zmian wprowadzonych wymienioną ustawą jest wymienialność uprawnień urlopowych między rodzicami dziecka niezależnie od tego, czy są oni objęci ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa z tytułu posiadania statusu pracownika, czy też jedno z nich jest objęte takim ubezpieczeniem z tytułu prowadzenia innej działalności zarobkowej. W przypadkach określonych w ustawie jest zatem możliwe korzystanie np. z części urlopu macierzyńskiego przez pracownika-ojca wychowującego dziecko, jeżeli ubezpieczona-matka dziecka zrezygnuje z pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego. Pracownik-ojciec wychowujący dziecko może także korzystać np. z urlopu rodzicielskiego, jeżeli ubezpieczona-matka dziecka wykorzysta zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego. Zmienione przepisy poszerzyły zatem krąg pracowników uprawnionych do przejęcia części urlopu macierzyńskiego (części urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego) albo urlopu rodzicielskiego lub jego części.

Należy także wyjaśnić, że wskutek zmian przepisów Kodeksu pracy, które weszły w życie z dniem 2 stycznia 2016 r., zrezygnowano z dodatkowego urlopu macierzyńskiego (dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego) i włączono jego dotychczasowy wymiar do wymiaru urlopu rodzicielskiego. Tym samym system urlopów związanych z opieką nad dzieckiem obejmuje obecnie urlop macierzyński albo urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze 20 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie (przyjęcia na wychowanie jednego dziecka) albo 31-37 tygodni - w przypadku jednoczesnego urodzenia więcej niż jednego dziecka (jednoczesnego przyjęcia na wychowanie większej liczby dzieci). Ponadto obecnie funkcjonuje także urlop rodzicielski w wymiarze do 32 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie (przyjęcia na wychowanie jednego dziecka) albo do 34 tygodni - w przypadku porodu mnogiego (jednoczesnego przyjęcia na wychowanie więcej niż jednego dziecka).

Zmienione przepisy Kodeksu pracy określiły także nowe sytuacje, których wystąpienie uprawnia pracowników ...