Orzecznictwo podatkowe: Brak podstaw prawnych do opodatkowania premii pieniężnych

Z uzasadnienia: Przesłanką uznania danego zdarzenia za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jest istnienie bezpośredniego beneficjenta tego świadczenia, gdyż stosunek prawny łączący strony musi wiązać się ze świadczeniem wzajemnym. W związku z tym, interpretacja dokonana przez organ w tej sprawie nie jest zgodna z prawem, a szczególności z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż premie pieniężne otrzymywane przez nabywcę od dostawcy towarów przez niego nabywanych nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zygmunt Chorzępa, Sędziowie Sędzia WSA Alicja Polańska (spr.),, Sędzia NSA Kazimiera Sobocińska, Protokolant Joanna Kawa, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 17 września 2009 r. sprawy ze skargi M. P. S. S.A. z siedzibą w K. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia [...] nr [...] w przedmiocie interpretacji przepisów prawa podatkowego:

1. uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną,
2. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz strony skarżącej kwotę [...] złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

W dniu 21 października 2008 r. do Izby Skarbowej Biura Krajowej Informacji Podatkowej został złożony wniosek "M" S.A. z siedzibą w K. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie z zakresu podatku od towarów i usług co do opodatkowania premii pieniężnych. We wniosku Spółka podała, że jest firmą produkcyjną wytwarzającą tekturę falistą oraz opakowania z tektury falistej (kartony). W swej działalności dokonuje zakupu papieru od dostawców krajowych i dostawców zagranicznych z Grupy "M", mających siedziby na terenie Wspólnoty Europejskiej, jak też od dostawców zagranicznych spoza Grupy. Obecnie, negocjowane są na poziomie centrali Grupy w W. nowe warunki dostaw z dostawcami, w ramach których Spółka będzie otrzymywać premie pieniężne (bonusy) za zrealizowanie określonego tonażu zakupu papieru w rocznych okresach rozliczeniowych.

W związku z tak przedstawionym zdarzeniem przyszłym, Spółka zadała następujące pytania:

1) Czy Spółka będzie musiała uznać, że obroty z tytułu uzyskiwania premii pieniężnych (bonusu) są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (usługami), a w konsekwencji, czy Spółka będzie zobowiązana do dokumentowania otrzymanych premii pieniężnych fakturami VAT, jak za wyświadczenie usługi?

2) Czy w sytuacji, gdyby uzyskiwanie premii pieniężnej podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, Spółka:

a) przy uzyskiwaniu premii od podmiotów krajowych musiałaby dokonać ustalenia obrotu dla celów podatku od towarów i usług poprzez pomniejszenie kwoty otrzymanej premii o podatek, obliczając podatek rachunkiem w stu?

b) przy uzyskiwaniu premii bezpośrednio od podmiotów zagranicznych musiałaby wystawiać faktury na zasadach sprzedaży usług niematerialnych, zgodnie z art. 27 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, uznając, że usługa jest wykonywana w kraju siedziby nabywcy usługi?

3) Czy w przypadku otrzymania bonusu od podmiotu krajowego (dostawcy krajowego), wartość bonusu powinna pomniejszać wartość dokonanych zakupów papieru od tego dostawcy krajowego i bonus powinien być rozliczony za pomocą faktury korygującej zmniejszającej obrót na zasadzie rabatu udzielonego przez dostawcę krajowego?

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego, Spółka wskazała, że otrzymywanie tak ustalanych premii pieniężnych nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ nie będzie z tym związanych bezpośrednio ani dostaw towarów, ani świadczenia usług. Dostawy, dzięki którym Spółka otrzyma prawo do premii, będą dokonane i rozliczone zgodnie z odpowiednimi regulacjami umownymi ustalonymi wcześniej. Samo otrzymanie premii pieniężnej nie będzie ani korektą cen dostaw (wyraźnie będą o tym mówiły warunki umowne, które nie pozwolą korygować cenników bez odrębnego porozumienia), ani wyświadczeniem usługi.

W konsekwencji, do udokumentowania otrzymania premii pieniężnych wystarczające będą noty księgowe (uznaniowe).

Na poparcie swojego stanowiska Spółka przywołała wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 lutego 2007 r. o sygn. akt I FSK 94/06, w którym Sąd uznał, iż wypłacona przez sprzedawcę premia nie jest dla nabywcy wynagrodzeniem za świadczone usługi oraz odniósł się również do art. 6 Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. Nr 77/388/EWG w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. U. UE. L. 77.145.1 ze zm.), zgodnie z którym - świadczenie usług oznacza każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów. Konsekwencją tego jest twierdzenie, iż we wspólnotowym systemie podatku od wartości dodanej określona ilość dostaw towarów nie może stanowić usługi.

Dodatkowo, Spółka powołała decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] nr [...], w której organ wskazał, że poprzez samo otrzymanie premii pieniężnej z tytułu dokonywania zakupów, nie dochodzi do świadczenia usług, premia nie jest dostawą, a zatem cała transakcja nie stanowi przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, zaś rozliczenie następuje na podstawie noty księgowej.

Dalej, Spółka przywołała także wyrok NSA z dnia 28 sierpnia 2007 r., sygn. akt I FSK 1109/06 oraz wyrok WSA w Warszawie z dnia 22 maja 2007 r. o sygn. akt III SA/Wa 4080/06, w których Sądy te orzekły, że bonusy są obojętne z punktu widzenia podatku od towarów i usług i nie powinny być wystawiane faktury. Ponadto, jeżeli premia wypłacana jest za osiągnięcie przez podatnika określonego pułapu obrotów z tytułu zakupów u jednego kontrahenta, to nie podlega opodatkowaniu.

Odwołując się do ww. orzecznictwa, Spółka podkreśliła, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, nie będzie dokonywać żadnych odrębnych świadczeń poza nabywaniem towarów. Tylko efekt zakupowy (tonaż nabytych towarów - papieru) będzie podstawą do uzyskania premii w określonej wysokości. Poza transakcją sprzedaży, pomiędzy sprzedającym i kupującym, nie będzie dochodzić do rzeczywistego i odrębnego od tej transakcji świadczenia nabywcy na rzecz dostarczających towary. W ocenie Spółki, nie można uznać, iż wypłacana premia stanowić będzie wynagrodzenie za dokonaną jednocześnie przez nią usługę. Istotnym czynnikiem będzie okoliczność, że na wysokość premii (bonusu) będzie miał wpływ zakupiony tonaż papieru także przez inne spółki z Grupy. Ponadto, premia będzie wypłacana przez centralną spółkę w Grupie, a nie przez bezpośrednich dostawców. Jedynym wyjątkiem w tym względzie może być dostawca krajowy, ale wysokość bonusu również wtedy będzie uzależniona od ogólnego tonażu zakupu od tego dostawcy dokonanego przez inne spółki z Grupy. Według Spółki, czynność uzyskania premii pieniężnej nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, a premia jest zwykłym przychodem pieniężnym, niewynikającym z wyświadczenia usługi. Ponadto, skoro otrzymanie premii pieniężnej nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, czynność ta nie będzie skutkować obowiązkiem wystawienia faktury VAT przez żaden z podmiotów uczestniczących w rozliczeniu premii pieniężnej (bonusu). Oznacza to, że właściwym dowodem dla udokumentowania czynności otrzymania premii pieniężnej będzie nota księgowa.

W konsekwencji, w nawiązaniu do zapytania drugiego litery a) i b) oraz zapytania trzeciego, według Spółki, nie będzie ona zobowiązana do określania obrotu dla celów podatku od towarów i usług lub korekty podatku naliczonego.

Interpretacją indywidualną z dnia [...] nr [...], doręczoną Spółce w dniu 26 stycznia 2009 r., Dyrektor Izby Skarbowej, działając z upoważnienia Ministra Finansów, stwierdził, że stanowisko Spółki jest nieprawidłowe.

W uzasadnieniu interpretacji indywidualnej organ powołał się na przepisy art. 5 ust. 1, art. 8 ust. 1, art. 29 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) i stwierdził, że z opisanego przez podatnika zdarzenia przyszłego wynika, iż obecnie negocjowane są warunki dostaw na poziomie centrali z dostawcami, w ramach których Spółka będzie otrzymywać premie. Przyznane za pośrednictwem centrali premie pieniężne, będą uzależnione od wysokości dokonania zakupów o określonym tonażu. Jak wskazano we wniosku, premie te nie będą dotyczyć konkretnej dostawy, lecz będą obejmowały cały okres rozliczeniowy, w którym będą realizowane dostawy towarów (rok). Otrzymane wynagrodzenie nie będzie wiązało się ze zmianą ceny. Wysokość premii będzie zależała od wielkości tonażu dokonanych zakupów przez Spółkę oraz przez inne spółki produkcyjne z grupy, tj. im wyższy będzie tonaż zakupów osiągnięty przez grupę, tym wyższy będzie bonus dla Spółki.

Według organu, premia ta nie będzie miała charakteru dobrowolnego, ale uzależniona będzie od określonego zachowania wnioskodawcy (za zrealizowanie określonego tonażu zakupu papieru). Dostawcami są podmioty z grupy, którzy realizują swój interes ekonomiczny poprzez tworzenie sytuacji, w której kupujący decyduje się na zakup od nich papieru o określonym tonażu. Otrzymanie premii pieniężnej będzie rodzajem wynagrodzenia za określone zachowanie się nabywcy (za osiągnięcie określonego tonażu). Premia pieniężna powinna być w związku z tym traktowana jako wynagrodzenie za ww. zachowanie wnioskodawcy, które stanowi w tym przypadku świadczenie usług za wynagrodzeniem. Jako zapłatę za wykonaną usługę otrzyma on premię pieniężną. Zatem, pomiędzy stronami: dostawca - administrator (centrala) - Spółka, zaistnieje więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi świadczenie usługi za wynagrodzeniem. Zatem, zachowanie wnioskodawcy, polegające na zrealizowaniu określonego tonażu zakupionych towarów (papieru), za które zostaje przyznana premia pieniężna, należy uznać za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym, otrzymana premia pieniężna nie będzie mogła być uznana za rabat. Będzie ona płatnością za świadczenie usług, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych. Ich świadczenie winno być udokumentowane poprzez wystawienie przez świadczącego usługę - wnioskod...