Czy zakaz odliczania VAT przy wydatkach, które nie są KUP, jest zgodny z prawem UE?

Artykuł 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT przewiduje generalny zakaz odliczania podatku naliczonego związanego z wydatkami, których nie można zaliczyć do kosztów podatkowych. Zakaz ten jest niezgodny z prawem wspólnotowym i nie może być stosowany przy określaniu zobowiązań podatkowych. Zgodnie bowiem z prawem wspólnotowym wszelkie ograniczenia dotyczące odliczania podatku naliczonego związanego z działalnością opodatkowaną VAT mogą dotyczyć tylko konkretnie określonych towarów i usług. Zakaz wynikający z art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT dotyczy natomiast towarów i usług określonych w sposób niekonkretny, bez wskazania ich rodzajów — orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

O co toczył się spór?

Spór między spółką a organami podatkowymi dotyczył prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług związanych z inwestycjami w infrastrukturę, które po pewnym czasie zostały uznane za zaniechane. Zanim to nastąpiło, spółka od poniesionych wydatków odliczyła VAT. W myśl przepisu art. 16 ust. 1 pkt 41 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm., dalej: u.p.d.o.p.) wydatki na zaniechane inwestycje nie mogą być zaliczane do koszów uzyskania przychodów. Na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 2 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm., dalej: ustawa o VAT) nie można odliczać podatku naliczonego, zapłaconego przy dokonywaniu wydatków, które nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustaw o podatkach dochodowych. Oznacza to, że w razie zaniechania inwestycji spółka utraci prawo do odliczenia VAT zapłaconego przy zakupach, które tej inwestycji towarzyszyły.

Spółka chciała wiedzieć, czy wskazany wyżej przepis art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT jest zgodny z prawem wspólnotowym. W związku z tym złożyła wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej, w którym wyraziła pogląd, że przepis ten naruszał art. 17 VI Dyrektywy VAT z 1977 r. (obecnie jest to art. 176 Dyrektywy 2006/112/WE), a zatem był nieskuteczny. Przepis art. 17 VI Dyrektywy VAT przewidywał generalne prawo odliczania VAT zapłaconego przy zakupie towarów i usług na potrzeby działalności gospodarczej. Zdaniem podatnika państwa członkowskie mogą utrzymywać istniejące restrykcje w odliczaniu VAT tylko w stosunku do konkretnych kategorii towarów i usług, nie zaś kategorii określonych niekonkretnie, jak to ma miejsce na gruncie polskiej ustawy o VAT w art. 88 ust. 1 pkt 2. Spółka powołała się także na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawi...