Celem badań klinicznych jest odkrycie lub potwierdzenie skutków działania badanych produktów leczniczych i ocena ich bezpieczeństwa. Badania te w istocie nie mają na celu profilaktyki, zachowania, ratowania, przywracania i poprawy zdrowia. Nie mogą zatem korzystać ze zwolnienia z VAT – stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 21 marca 2011 r. nr ITPP1/443-16/11/DM.

Ze złożonego wniosku o interpretację wynikało, że w oparciu o umowy trójstronne, Wnioskodawca realizował badania kliniczne zgodnie z zasadami określonymi w ustawie Prawo farmaceutyczne oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczególnych wymagań Dobrej Praktyki Klinicznej. Stronami zawartych umów byli badacz, sponsor i ośrodek badawczy (wnioskodawca). Wnioskodawca wskazał, że główny ciężar badania klinicznego spoczywał na badaczu, niemniej jednak ośrodek badawczy współuczestniczył w jego przeprowadzeniu, gdyż badacz nie miał możliwości samodzielnego realizowania badania klinicznego. Na rzecz badań klinicznych Wnioskodawca wykonywał określone umową czynności, za które otrzymywał wynagrodzenie od sponsora krajowego.

Usługi z zakresu opieki medycznej

Na mocy obowiązującego od 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej. Dyrektor Izby Skarbowej zaznaczył, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęć „opieka” i „profilaktyka”. Zatem przy dokonywaniu ich interpretacji, należy posłużyć się wykładnią literalną odwołując się do językowego znaczenia tego wyrazu. Zgodnie z definicją zawartą we „Współczesnym słowniku języka polskiego” (Wydawnictwo Langenscheidt, Warszawa 2007 r. tom II str. 1119 oraz 1391), „opieka” oznacza „troskliwe zajmowanie się kimś, dbanie o kogoś (…)”, natomiast „profilaktyka” oznacza „wszelkie działania podejmowane w celu zapobieżenia czemuś; ochrona przed niepożądanym skutkiem czegoś (…)”.

Konieczna ochrona zdrowia

Organ podatkowy przypomniał, że z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE jednoznacznie wynika, że zwolnieniu od podatku nie powinny podlegać takie usługi, których celem nie jest ochrona zdrowia. Dla przykładu, w wyroku w sprawie L.u.P. GmbH, Trybunał stwierdził: „(...) pojęcia „opieki medycznej” oraz „świadczeń opieki medycznej” (...) odnosi się do świadczeń, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia” (C-106/05, pkt 27). Rów...