Orzecznictwo podatkowe: O opodatkowaniu decydują kwestie techniczne

1. Wykazanie istnienia związku techniczno-użytkowego pozwala na opodatkowanie podatkiem od nieruchomości, jako budowli w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych obiektu budowlanego składającego się z części o charakterze stricte budowlanym (np. fundament) oraz nie mających takiego charakteru (np. urządzenia techniczne). Jeżeli takiego związku nie można wykazać, opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości będą podlegały jedynie części budowlane obiektu. 2. Jeżeli w budynku usytuowana została budowla, która stanowi odrębny od budynku, samodzielny obiekt budowlany lub urządzenie budowlane, budowla ta stanowi wówczas odrębny od budynku przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Urszula Barbara Rymarska, Sędziowie asesor WSA Jacek Pruszyński (spr.), sędzia WSA Wojciech Stachurski, Protokolant Beata Borkowska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 2 października 2008 r. sprawy ze skargi M. Spółka z o.o. w B. na interpretację Prezydenta Miasta B. z dnia [...] stycznia 2008 r. nr [...] w przedmiocie prawa podatkowego:

1. uchyla zaskarżoną interpretację,
2. stwierdza, że zaskarżona interpretacja nie może być wykonana w całości,
3. zasądza od Prezydenta Miasta B. na rzecz skarżącego M. Spółka z o.o. w B. kwotę 457 zł (słownie: czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Wnioskiem z 5 listopada 2007 r. M. Spółka z o.o. w B. (zwane dalej "Spółką", "Skarżącym") zwróciło się o udzielenie pisemnej interpretacji odnośnie opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli znajdujących się w budynkach i poza nimi. We wniosku wskazano, że Spółka posiada urządzenia i maszyny klasyfikowane w grupie 3, 4, 6 Klasyfikacji Środków Trwałych, które osadzone są na fundamentach i znajdują się w budynkach (kocioł wodny, zespół prądotwórczy, zbiornik pod desorberem, transformator, tokarka tarczowa, wiertarka promieniowa) oraz poza budynkami (transformator, wentylator spalin, waga samochodowa, stacja trafo słupowa). Wartość początkowa wymienionych środków trwałych, od której liczona jest amortyzacja obejmuje łącznie wartość fundamentów wraz z wartością maszyn i urządzeń technicznych. W ocenie Spółki, biorąc pod uwagę treść art. 3 pkt 3 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.), budowlą jest tylko część budowlana urządzenia technicznego tj. fundament, na którym osadzone są maszyny i urządzenia i tylko ta część podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Zdaniem Spółki "sam kocioł czy wentylator nie jest budowlą".

Prezydent Miasta B. w interpretacji prawa podatkowego z [...] stycznia 2008 r. nr [...] uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w części dotyczącej opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli - fundamentów pod maszyny i urządzenia znajdujących się w budynkach i poza budynkami oraz uznał za nieprawidłowe stanowisko wnioskodawcy w zakresie dotyczącym opodatkowania maszyn i urządzeń technicznych stanowiących części obiektów budowlanych w rozumieniu Prawa budowlanego, jako budowli w rozumieniu prawa podatkowego, osadzonych na fundamentach, znajdujących się w budynkach i poza nimi (które zdaniem podatnika nie są budowlami i nie stanowią przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości).

W uzasadnieniu interpretacji organ stwierdził, że na całość zakresu przedmiotowego pojęcia "obiekt budowlany" składa się sama budowla - w tym zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane fundamenty pod maszyny i urządzenia oraz łącznie z nią związane instalacje i urządzenia, tworzące całość techniczno - użytkową. Chodzi przy tym o wszelkie urządzenia, a nie tylko o urządzenia budowlane. Zdaniem organu, bez znaczenia dla ustalenia istnienia obowiązku podatkowego pozostaje podnoszona przez Spółkę okoliczność umiejscowienia budowli (urządzeń budowlanych) w obiekcie budowlanym lub poza budynkiem. Budowle - urządzenia budowlane (techniczne) zarówno te, które w rozumieniu prawa budowlanego są związane z obiektem budowlanym, zapewniając możliwość jego użytkowania zgodnie z jego przeznaczeniem, jak i pozostałe - kwalifikują się do zakresu przedmiotowego budowli zdefiniowanego przez normę prawa podatkowego, a tym samym podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006, Nr 121, poz. 844 ze zm.), zwanej dalej "u.p.o.l.". W związku z tym budowle - maszyny i urządzenia osadzone na fundamentach znajdujące się w budynkach (np. kocioł wodny osadzony na fundamencie) i poza nimi (np. wentylator wyciągu spalin posiadający fundament) stanowią przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Odmienny pogląd prezentowany przez Spółkę, oparty wyłącznie na podstawie norm prawa budowlanego nie znajduje uzasadnienia prawnego. W ocenie organu zestawienie zakresów znaczeniowych pojęć budowli użytych w przepisach u.p.o.l. oraz w ustawie Prawo budowlane prowadzi do wniosku, że zakres tego pojęcia użyty w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych jest znacznie szerszy, gdyż oprócz obiektu budowlanego obejmuje również urządzenia budowlane związane z tym obiektem. Przepis art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. nie jest jedynie prostym odesłaniem do przepisów prawa budowlanego, a zawiera treści o charakterze normatywnym. Z tego też powodu nie jest pozbawione podstaw twierdzenie, że przy określaniu przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości, przepisy prawa budowlanego mają ograniczone zastosowanie. Sprowadzają się one jedynie do definicji budowli i urządzeń budowlanych związanych z obiektem budowlanym, zawartych w przepisach art. 3 pkt 3 i 9 ustawy Prawo budowlane.

Ponadto, biorąc pod uwagę przepis art. 4 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l., skoro Podatnik na potrzeby amortyzacji wycenia środek trwały w postaci fundamentu i osadzonych na nim maszyn i urządzeń technicznych, to ta sama wartość powinna być wykazana w deklaracji na podatek od nieruchomości, jako podstawa opodatkowania budowli. O istnieniu obowiązku podatkowego dotyczącego budowli położonych w budynkach nie może decydować brak związku funkcjonalnego pomiędzy budynkiem a budowlą. Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości jest zarówno budynek, jak i budowla, ustawodawca definiując te dwa pojęcia posługuje się zwrotem "obiekt budowlany w rozumieniu prawa budowlanego". Jeżeli więc jakiekolwiek "urządzenie" lub "maszynę", umieszczone w budynku, można uznać za budowlę będącą odrębnym od budynku obiektem budowlanym lub za urządzenie budowlane związane z odrębnym od budynku obiektem budowlanym zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, to podlega ono opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości bez względu na jakikolwiek związek z budynkiem.

Wezwany przez Spółkę do usunięcia naruszenia prawa, Prezydent Miasta B. pismem z [...] kwietnia 2008 r. podtrzymał wydaną interpretację.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku pełnomocnik Skarżącego wniósł o uchylenie w całości skarżonej interpretacji prawa podatkowego wydanej przez Prezydenta Miasta B. oraz przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia zarzucając naruszenie:

1) art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 w zw. z art. 1a pkt 1 i pkt 2 u.p.o.l., poprzez błędną interpretację;

2) art. 14b oraz art. 14c w zw. z art. 14j ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) poprzez błędne ustalenie stanu faktycznego i przyjęcie, iż wskazane we wniosku o interpretację przepisów prawa obiekty stanowią budowle, podczas gdy w rzeczywistości takimi budowlami nie są.

Odnośnie urządzeń technicznych znajdujących się w budynkach, dokonując analizy przepisów u.p.o.l. oraz przepisów prawa budowlanego pełnomocnik stwierdził, że urządzenia techniczne znajdujące się w budynku stanowią jego integralną cześć, wpisując się w zakres pojęcia obiektu budowlanego rozumianego jako budynek. Budowlą w pojęciu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest natomiast każdy obiekt budowlany nie będący budynkiem. Tak więc zakwalifikowanie obiektu budowlanego jako budynku wyłącza jego kwalifikację jako budowli.

W konsekwencji nie jest możliwym zakwalifikowanie pod pojęciem budowli oraz ich odrębnego opodatkowania, urządzeń technicznych stanowiących część budynku. Budynek bowiem to nie tylko fundamenty, dach oraz przegrody budowlane, ale również instalacje oraz urządzenia techniczne w nim się znajdujące. Zdaniem pełnomocnika u.p.o.l., posiłkując się pojęciem obiektów budowlanych w rozumieniu ustawy Prawo budowlane, nie odwołuje się jedynie do pojęcia zamieszczonego w słowniczku w art. 3, ale do przepisów całej ustawy. Skoro przepisy te odnoszą się do urządzeń technicznych, jakie są wytworem procesu budowlanego, obiektem budowlanym w rozumieniu u.p.o.l. mogą być jedynie takie obiekty, których funkcjonowanie statuuje ustawa Prawo budowlane, a więc urządzeń budowlanych. Regulacje ustawy Prawo budowlane nie odnoszą się natomiast do urządzeń technicznych, których posadowienie w budynkach i budowlach nie wymaga zezwoleń. Należy też odróżnić pojęcie urządzeń technicznych od pojęcia urządzeń budowlanych. Urządzenia techniczne mają bardzo szeroki charakter, zawierają w swym zakresie pojęciowym również urządzenia budowlane. Pomimo, że każde urządzenie budowlane jest urządzeniem technicznym, to jednak nie każde urządzenie techniczne jest urządzeniem budowlanym. W związku z tym, urządzenia techniczne umieszczone w budynkach lub na budowlach, które nie są urządzeniami budowlanymi, nie mogą być kwalifikowane, jako obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego. W analizowanym stanie urządzenia techniczne posadowione w budynku ciepłowni oraz innych budowlach, mają atrybuty jedynie urządzenia technicznego. Ich montaż nie wymagała pozwolenia na budowę, mogą być w każdym czasie zdemontowane lub wymienione. Działania te nie są objęte zakresem pojęciowym robót budowlanych, nie podlegają więc regulacj...