Zakaz odliczania podatku naliczonego w transakcjach importu usług z tzw. rajów podatkowych niezgodny z prawem wspólnotowym

W dniu8.07.2010 r.przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości („ETS”) odbyła się rozprawa dotycząca zgodności z prawem wspólnotowym art. 88 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, wprowadzającego zakaz odliczania podatku naliczonego w transakcjach importu usług z tzw. „rajów podatkowych”. W postępowaniu polską spółkę reprezentowali doradcy podatkowi Jerzy Martini oraz Marek Wojda z kancelarii Baker &McKenzie. W ocenie doradców podatkowych Baker & McKenzie, bezwarunkowy zakaz odliczania podatku naliczonego w przypadku, gdy płatność za nabywaną usługę kierowana jest do kraju wymienionego na liście rajów podatkowych, jest niezgodny z prawem unijnym.

Sprawa ta jest szczególnie ciekawa, gdyż łączy w sobie kilka aspektów. Po pierwsze po raz kolejny została podniesiona kwestia interpretacji klauzuli stałości. Zdaniem doradców podatkowych Baker & McKenzie, na gruncie art.17.6 VI dyrektywy oraz art. 176 obecnie obowiązującej dyrektywy 2006/112/WE dozwolone są jedynie takie wyłączenia w prawie do odliczenia, które odnoszą się do konkretnych typów towarów i usług (przy czym stanowisko takie znalazło już potwierdzenie w kilku wcześniejszych wyrokach ETS m.in. w sprawie PARAT czy Charles).

Drugim argumentem przemawiającym za uznaniem niezgodności spornego przepisu z prawem unijnym jest naruszenie zasady proporcjonalności – wynikającego z bezwarunkowości kwestionowanego przepisu. Podatnik powinien mieć bowiem prawo do odliczenia, gdy jest w stanie wykazać, że w danej transakcji nie doszło do nadużycia. Na gruncie spornego przepisu jest on takiej możliwości pozbawiony. Oczywiście nie ulega wątpliwości, iż w przypadku rzeczywistych nadużyć prawo do odliczenia przysługiwać nie powinno, jednak w takiej sytuacji brak prawa do odliczenia wynika już bezpośrednio z art. 86 ustawy o VAT, który pozwala na odlic...