MF: Nie będzie zmian w opodatkowaniu olejów smarowych

Zapytanie nr 9286 do ministra finansów w sprawie zgodności z prawodawstwem unijnym ustawy o podatku akcyzowym

Szanowny Panie Ministrze! W związku z wydaną przez Pana indywidualną interpretacją z dnia 10 lutego 2011 r. (nr IPPP1/443-1777/08/11-5/S/SM) na skutek orzeczenia WSA w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 613/09, podtrzymanego wyrokiem NSA, sygn. akt I GSK 1171/09, jak również licznymi kontrowersjami oraz opiniami pojawiającymi się przy pracach nad nowelizacją ustawy o podatku akcyzowym, dotyczących zgodności regulacji krajowych z prawodawstwem unijnym (dyrektywa Rady 2003/96/WE z 27.10.2003 r., Dz. U. L 283/51, ze zm. oraz dyrektywa Rady 2008/118/WE z 16.12.2008 r., która uchyliła dyrektywę Rady 92/12/EWG z 25.02.1992 r., Dz. Urz. UE 19), w sprawie opodatkowania olejów smarowych wykorzystywanych na cele inne niż opał bądź paliwo oraz ich kontroli przy zakupach, produkcji, w składach podatkowych i pod nadzorem urzędów celnych, o które pytałem Pana Ministra już we wrześniu 2008 r. podczas prac nad nowelizacją ustawy o podatku akcyzowym, m.in. w zapytaniu poselskim nr 2480, zwracam się ponownie z prośbą o kolejne wyjaśnienia w przedmiotowej materii.

Jak wynika z przytoczonych powyżej orzeczeń sądowych, kwestie poruszane przeze mnie, dotyczące proponowanych wtedy rozwiązań, które w konsekwencji zapewnień ministerstwa o pełnej zgodności proponowanych regulacji wprowadzały zapisy dotyczące spornych olejów smarowych, znalazły się w znowelizowanej ustawie o podatku akcyzowym, w tym m.in.:

- uznanie przez ustawodawstwo polskie olejów smarowych za należące do grupy podlegającej akcyzie (art. 89 ust. 1 pkt 11 oraz załącznik 1 poz. 27 do ustawy o podatku akcyzowym z 6 grudnia 2010 r.), niezależnie od ich zastosowania, wbrew jasnym i czytelnym zapisom dyrektywy energetycznej (art. 2 ust. 4 lit. b i art. 20 ust. 1),

- nałożenie na oleje smarowe wykorzystywane do innych celów niż opał lub paliwo, w sposób sprzeczny z prawodawstwem unijnym, podatku akcyzowego na warunkach jak dla wyrobów akcyzowych zharmonizowanych (przeznaczonych na napęd lub opał), o których mowa w dyrektywie horyzontalnej 2008/118/WE,

- objęcie ewentualnego zwolnienia olejów smarowych wykorzystywanych do innych celów niż opał lub paliwo (§ 10 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów z 23 sierpnia 2010 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego) warunkami koniecznymi do zwolnienia od akcyzy, w tym warunkami kontroli, zabezpieczeniami akcyzy i innymi utrudnieniami określonymi m.in. w art. 32 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym z 6 grudnia 2008 r. oraz w rozporządzeniach wykonawczych, pomimo iż oleje smarowe wykorzystywane do innych celów niż opał lub paliwo, w świetle przepisów unijnych, nie podlegają akcyzie i winne być wyłączone, a nie zwolnione spod zakresu stosowania podatku akcyzowego (nie można zwolnić od akcyzy wyrobu, który podatkowi temu nie podlega), co wbrew zapewnieniom ministerstwa okazało się niezgodne z prawodawstwem UE.

Informuję, że w odpowiedzi na interpelacje i zapytania poselskie oraz pisma posłów na Sejm RP, jak również moje zapytanie poselskie nr 2480 podkreślał Pan, że „przepisy o podatku akcyzowym zostały już implementowane do krajowego porządku prawnego, tj. ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257, z późn. zm.) oraz rozporządzenia ministra finansów z dnia 26 kwietnia 2004 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz. U. z 2006 r. Nr 72, poz. 500, z późn. zm.). Regulacje odnoszące się do olejów smarowych przewidują bowiem zwolnienia z akcyzy olejów smarowych w zależności od ich przeznaczenia. System zwolnień nie obejmuje olejów smarowych do silników, w efekcie czego oleje smarowe do silników podlegają opodatkowaniu krajową akcyzą”, co w perspektywie czasu okazało się jednak błędne.

Zapewniał Pan również, że „projekt ustawy o podatku akcyzowym doprecyzowuje przepisy normujące opodatkowanie podatkiem akcyzowym olejów smarowych, które funkcjonują już w aktualnej ustawie z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym”, co w świetle judykatury okazało się być nieprawdziwe, vide: ostatni wyrok WSA, sygn. akt I SA/Sz 638/10.

Warto nadmienić, jak podkreślają sądy administracyjne, że o ile orzecznictwo sądowe nie ma w polskim systemie prawnym charakteru precedensowego, to w zakresie interpretacji podatkowych orzecznictwo to zyskuje szczególnie na znaczeniu. Jak bowiem wskazuje art. 14a Ordynacji podatkowej, minister finansów winien dążyć do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności jego interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Orzecznictwo to ma więc normatywne przełożenie na tworzenie warunków jednolitego stosowania prawa podatkowego w płaszczyźnie ogólnej.

Mając na uwadze powyższe, jak również uzasadnienia sądów administracyjnych, opinie ekspertów, prawników i doradców podatkowych, proszę Pana o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czy w świetle wydanej indywidualnej interpretacji podatkowej (IPPP1/443-1777/08/11-5/S/SM), która zgodnie z rozstrzygnięciami sądów administracyjnych (WSA i NSA) uznaje, że ustawa o podatku akcyzowym, dotycząca olejów smarowych wykorzystywanych do celów innych niż opał lub paliwo, jest sprzeczna z prawodawstwem unijnym, w konsekwencji czego nałożone obowiązki wynikające z przepisów krajowych, jak również nałożony podatek akcyzowy są rażącym naruszeniem prawa UE, a prymat pierwszeństwa należy przyznać samej dyrektywie, ministerstwo zamierza wprowadzić stosowne zmiany, które obejmą wszystkich przedsiębiorców wykorzystujących oleje smarowe z przeznaczeniem na inne cele niż opał lub paliwo, zgodnie z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa, jak również ideą interpretacji podatkowych, które mają zapewnić stosowanie jednolitego prawa?

2. Dlaczego Ministerstwo Finansów konsekwentnie i z uporem, wbrew - jak się okazało - bezwarunkowym i precyzyjnym przepisom dyrektywy, nie zastosowało wprost wyłączenia spornych wyrobów spod działania kontroli, obowiązków administracyjnych oraz podatku akcyzowego, pomimo wniosków przedsiębiorców, interpelacji i zapytań poselskich posłów, opinii prawników i doradców podatkowych, jak również opinii Rady Legislacyjnej przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 października 2009 r., którą przygotował prof. dr hab. Włodzimierz Nykiel?

3. Czy w związku z prawomocnym orzecznictwem sądów, na podstawie k...