Sprzedawca ma obowiązek zweryfikować oświadczenie o przeznaczeniu oleju opałowego

Interpelacja nr 21716 do ministra finansów w sprawie zobowiązań podatkowych nakładanych na podmioty prowadzące sprzedaż paliw, w szczególności oleju opałowego

Do mojego biura poselskiego napływają informacje od podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży paliw, w szczególności oleju opałowego, z których wynika, że na masową skalę dochodzi do bankructw spowodowanych nakładaniem zobowiązań podatkowych wskutek kontroli urzędów celnych dotyczących prawidłowości oświadczeń nabywców oleju opałowego, iż olej ten będzie zużyty wyłącznie do celów grzewczych.

Chodzi o sytuację sprzed 1 marca 2009 r., czyli przed wejściem w życie ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r., Nr 3, poz. 11, ze zm.), która uchyliła ustawę z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym. Pod rządami wydanego na podstawie art. 65 ust. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. rozporządzenia ministra finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie obniżenia stawek podatku akcyzowego (Dz. U. z 2004 r. Nr 87, poz. 825, ze zm.) sprzedawca oleju opałowego był obowiązany w ustawowo określonych sytuacjach do uzyskania od nabywcy oświadczenia, że nabywane wyroby są przeznaczone do celów opałowych lub też będą sprzedane z przeznaczeniem do celów opałowych. Przepisy rozporządzenia nie nakładały na niego obowiązku weryfikowania prawdziwości danych w nim zawartych.

Z informacji, które do mnie docierają, wynika, że pomimo przestrzegania przez sprzedawców przepisów rozporządzenia ministra finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. organy kontrolujące sprzedawców, jeżeli okaże się, że nabywca przeznaczył olej opałowy na inny cel aniżeli grzewczy, skutkami naruszenia prawa przez nabywców, obciążają sprzedawców.

Obciążenie sprzedawcy odpowiedzialnością (czy to w sposób prawny czy faktyczny) za to, w jaki sposób nabywca zużyje zakupiony olej opałowy, stoi w oczywisty sposób w rażącej sprzeczności z zasadami państwa prawnego. Nie ma żadnych przesłanek natury prawnej, by wobec braku obowiązku weryfikowania przez sprzedawców prawdziwości danych zawartych w oświadczeniu (w stanie prawnym sprzed 1 marca 2009 r.) nakładać na nich sankcje karnoskarbowe. Wagę problemu pokazuje fakt, że kwestionowane są również oświadczenia wystawiane przez jednostki budżetowe czy inne instytucje publiczne.

W piśmie pana ministra Jacka Kapicy, znak: AE1/0602/16/JQL/09/BMI 9-15723, skierowanego do marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego wyrażone jest stanowisko, że w stanie prawnym od 1 maja 2004 r. do 28 lutego 2009 r. sprzedający nie tylko nie miał obowiązku weryfikowania prawdziwości wymaganych oświadczeń, ale też nie miał ku temu stosownych instrumentów.

Z mojej wiedzy wynika, że Komitet Koordynacyjny Dystrybutorów Lekkiego Oleju Opałowego wspiera przedsiębiorców paliwowych w sporządzaniu skarg konstytucyjnych do Trybunału Konstytucyjnego.

W związku z powyższym zwracam się z następującymi pytaniami do Pana Ministra:

1. Czy Ministerstwo Finansów dysponuje danymi, jaki odsetek skarg przedsiębiorców do sądów administracyjnych na decyzje dyrektorów izb celnych zapadające w opisanych wyżej okolicznościach w przedmiocie określenia zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym jest uwzględnianych?

2. Ministerstwo Finansów w powołanym piśmie potwierdziło, że sprzedawcy w opisanej wyżej sytuacji nie powinni ponosić odpowiedzialności, czy składane są pozwy do sądów powszechnych przez sprzedawców przeciwko Skarbowi Państwa w związku z opisaną sytuacją (bezprawiem legislacyjnym)? Jeżeli tak, czy sądy powództwa te uwzględniają?

3. Jak Pan Minister zamierza rozwiązać przedstawiony problem, skoro oficjalne stanowisko potwierdzające, że sprzedawcy nie mieli obowiązku weryfikowania prawdziwości wymaganych oświadczeń, nie jest respektowane przez organy celne?

4. Czy prawdą jest, że Komisja Europejska w związku opisaną sytuacją złożyła skargę na Polskę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej?

Z poważaniem

Poseł Paweł Poncyljusz

Warszawa, dnia 7 marca 2011 r.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra – na interpelację nr 21716 w sprawie zobowiązań podatkowych nakładanych na podmioty prowadzące sprzedaż paliw, w szczególności oleju opałowego

Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 30 marca 2011 r., znak: SPS-023-21716/11, przy którym przesłana została interpelacja pana posła Pawła Poncyljusza z dnia 7 marca 2011 r. w sprawie zobowiązań podatkowych nakładanych na podmioty prowadzące sprzedaż oleju opałowego, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Uregulowania dotyczące zasad opodatkowania podatkiem akcyzowym paliw przeznaczonych na cele opałowe mają szczególny charakter, co wynika z dużego ryzyka nadużyć podatkowych.

Odwołując się do brzmienia tych regulacji obowiązujących we wskazanym w interpelacji stanie prawnym, tj. przed 1 marca 2009 r., należy stwierdzić, iż zobowiązywały one, podobnie jak w aktualnym stanie prawnym, podatnika sprzedającego wyroby z przeznaczeniem do celów opałowych, przy spełnieniu określonych warunków, do uzyskania od nabywcy oświadczenia o przeznaczeniu nabywanych wyrobów uprawniającym do zastosowania stawek akcyzy właściwych dla olejów przeznaczonych na cele opałowe. Określony został zakres danych...