Interpelacja nr 19436 do ministra finansów w sprawie 7-procentowej stawki podatku VAT na ubranka i buty dziecięce

Szanowny Panie Ministrze! Trybunał Sprawiedliwości UE uznał, że stosowanie przez Polskę obniżonego 7-procentowego VAT-u na ubranka i buciki dziecięce jest nielegalne. Oznacza to, że ceny artykułów dla dzieci w przyszłym roku zostaną obłożone podstawową stawką VAT w wysokości 23%. Skargę na Polskę o stosowanie preferencyjnej stawki VAT na ubranka i buciki dziecięce złożyła Komisja Europejska w lutym 2009 r., wskazując, że artykuły te nie zostały wymienione w dyrektywie z 2006 r. wśród towarów, dla których można stosować obniżone stawki. Sędziowie zasugerowali, aby Polska wykorzystała do tych celów inne narzędzia, które nie zakłócają wewnątrzunijnej konkurencji, takie jak dopłaty dla rodzin z dziećmi lub ulgi w podatku dochodowym.

W większości krajów europejskich opodatkowanie artykułów dziecięcych jest bardzo niskie, np. Luksemburg stosuje 3-procentową, a Wielka Brytania i Irlandia nawet zerową stawkę. W efekcie interwencji Komisji Europejskiej i wyroku Trybunału stawka VAT wzrośnie u nas z 7 do 23%, a zatem Polska - ubogi kraj o najniższym przyroście naturalnym w Europie - będzie musiała stosować drakońskie opodatkowanie artykułów dla dzieci, którego poziom pogłębi ubóstwo polskich rodzin.

Do tej kuriozalnej sytuacji doszło z dwóch powodów. Po pierwsze, w Polsce podstawowa stawka VAT, obecnie 22%, a od 2011 r. - 23%, należy do najwyższych w Europie. Po drugie, większość krajów UE wywalczyła sobie w traktatach akcesyjnych lub w pracach nad dyrektywą z 2006 r. prawo do stosowania obniżonych stawek VAT w priorytetowych dziedzinach, a nasi rządzący tego nie zrobili. Zaniedbali obronę interesów polskich rodzin zarówno podczas rokowań akcesyjnych, jak i potem, po wejściu do UE.

W związku z powyższym pytam Pana Ministra:

1. Czy ministerstwo podejmie kroki, jeśli tak, to jakie, aby rząd zrekompensował podwyżkę VAT na ubranka i buty dziecięce?

2. Jakie formy rekompensaty rząd bierze pod uwagę?

Poseł Anna Sobecka

Toruń, dnia 29 października 2010 r.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 19436 w sprawie 7-procentowej stawki podatku VAT na ubranka i buty dziecięce

Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na przesłaną przy piśmie, znak: SPS-023-19436/10, z dnia 30 listopada 2010 r. interpelację poseł Anny Sobeckiej w sprawie 7-procentowej stawki podatku VAT na ubranka i buty dziecięce, uprzejmie wyjaśniam.

System podatku od wartości dodanej w państwach członkowskich UE podlega ścisłej harmonizacji, co oznacza, że wszystkie państwa członkowskie zobowiązane są do przestrzegania zgodności krajowych przepisów w zakresie podatku VAT z regulacjami wynikającymi z prawa wspólnotowego (podstawą obowiązującego w UE systemu podatku VAT są przepisy dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej). Z tych względów również polskie przepisy dotyczące podatku od towarów i usług muszą być zgodne z przepisami wspólnotowymi. Dyrektywa 2006/112/WE uniemożliwia państwom członkowskim UE dowolne kształtowanie wysokości stawek podatkowych i zwolnień od tego podatku.

Zgodnie z przepisami ww. dyrektywy, dostawa towarów i świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT są - co do zasady - opodatkowane stawką podstawową, natomiast państwa członkowskie mogą stosować obniżoną stawkę podatku VAT w odniesieniu do towarów i usług wymienionych w załączniku III do ww. dyrektywy. Należy zaznaczyć, że towary dla dzieci nie zostały wymienione w tym załączniku.

W związku z powyższym Komisja Europejska skierowała do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej sprawę przeciwko Polsce o naruszenie przepisów prawa wspólnotowego w zakresie stosowania przez Polskę obniżonej stawki podatku VAT na obuwie oraz ubranka dziecięce. W trakcie toczącego się postępowania Polska prezentowała stanowisko, zgodnie z którym stosowanie obniżonej stawki VAT do przedmiotowych towarów ma prorodzinny charakter oraz wpisuje się w cele strategii lizbońskiej. W wyroku z dnia 28 października 2010 r. (sprawa C-49/09) Trybunał Sprawiedliwości uznał, że stosując obniżoną stawkę VAT w wysokości 7% w stosunku do dostaw, importu i wewnątrzwspólnotowego nabycia odzieży i dodatków odzieżowych dla niemowląt oraz obuwia dziecięcego, Polska naruszyła przepis art. 98 dyrektywy 2006/112/WE w związku z jej załącznikiem III.

Stwierdzenie pani poseł zawarte w przedmiotowej interpelacji, iż: „Sędziowie zasugerowali, aby Polska wykorzystała do tych celów inne narzędzia, które nie zakłócają wewnątrzunijnej konkurencji, takie jak dopłaty dla rodzin z dziećmi lub ulgi w podatku dochodowym”, nie znajduje - w mojej opinii - potwierdzenia w ww. wyroku. Natomiast w pkt 56 ww. wyroku, odnosząc się do arg...