ewidencja zdarzeń walucie obcej

  • 29.12.2023Informacja o cenach transferowych w pytaniach i odpowiedziach – cz. 3
    Ministerstwo Finansów udostępniło IV, rozszerzone wydanie informacji o cenach transferowych, prezentując je w formie pytań i odpowiedzi. Ze względu na obszerność opracowania podzieliliśmy je na trzy części i dzisiaj publikujemy ostatnią z nich.
  • 12.09.2023Dokumenty księgowe przy prowadzeniu PKPiR
    Dokumentowanie operacji w PKPiR wymaga posługiwania się prawidłowo sporządzonymi dowodami księgowymi. Stosując podstawowy podział dowodów księgowych możemy je podzielić na własne i obce. Dowody własne możemy z kolei podzielić na wewnętrzne i zewnętrzne. Ten podział determinowany jest sposobem użycia dokumentów – zewnętrzne przeznaczone są dla naszych kontrahentów, dokumenty wewnętrzne służą do dokumentowania różnego rodzaju operacji, dla których nie mamy dokumentów księgowych zewnętrznych lub w przypadku zdarzeń występujących bez udziału kontrahentów zewnętrznych (np. amortyzacja środków trwałych, przesunięcie miedzymagazynowe itp.).
  • 13.06.2023PKPiR w ćwiczeniach
    PKPiR w ćwiczeniach to e-kurs stworzony w ramach opracowanej w dziale szkoleń www.podatki.biz zupełnie nowej formuły prezentacji materiałów szkoleniowych. Przede wszystkim po raz pierwszy lekcje e-kursu dostępne są jednocześnie w dwóch formatach – audio i tekstowym. Forma podcastu pozwala Uczestnikom na słuchanie materiałów - w trakcie podróży, w domu czy pracy. Forma pisemna z kolei umożliwia nieograniczoną prezentację materiałów dodatkowych i uzupełniających oraz ćwiczeń. 
  • 14.07.2022WNT – jaki kurs waluty jest prawidłowy
    Przeliczenia na złote dokonuje się według:  średniego kursu waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, lub  ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
  • 08.05.2020Płatności w firmie: Kiedy można płacić gotówką?
    Zgodnie z przepisami, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:  stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz  jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 zł.  Z powyższego przepisu wynikają obowiązki dla każdego przedsiębiorcy działającego na podstawie polskiego prawa, zarówno otrzymującego zapłatę jak i dokonującego płatności.
  • 07.05.2020Płatności w firmie: Kiedy można płacić gotówką?
    Zgodnie z przepisami, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:  stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz  jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 zł.  Z powyższego przepisu wynikają obowiązki dla każdego przedsiębiorcy działającego na podstawie polskiego prawa, zarówno otrzymującego zapłatę jak i dokonującego płatności.
  • 11.03.2020Wspieranie nowych inwestycji - objaśnienia podatkowe MF
    Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej opublikowało objaśnienia podatkowe w sprawie ustalania dochodu zwolnionego z tytułu wsparcia nowej inwestycji. Objaśnienia te dotyczą sposobu ustalania dochodu zwolnionego z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych lub podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
  • 11.09.2019Dopuszczalność wystawienia zbiorczej faktury korygującej
    Niejednokrotnie zdarza się, iż podatnik, czy to dokonując dostaw towaru czy świadczenia usługi, zmuszony zostanie do dokonania poprawek na dokumencie potwierdzającym takie zdarzenia (fakturze). U podstaw obowiązku dokonania korekty leżeć mogą m.in. zwroty towarów, reklamacje, pomyłki. Może także zaistnieć konieczność skorygowania wielu faktur. Wystawianie korekty do każdej faktury pierwotnej jest pracochłonne i racjonalnym postępowaniem przedsiębiorcy byłoby wystawienie jednej faktury korygującej do wielu faktur.
  • 10.09.2019Dopuszczalność wystawienia zbiorczej faktury korygującej
    Niejednokrotnie zdarza się, iż podatnik, czy to dokonując dostaw towaru czy świadczenia usługi, zmuszony zostanie do dokonania poprawek na dokumencie potwierdzającym takie zdarzenia (fakturze). U podstaw obowiązku dokonania korekty leżeć mogą m.in. zwroty towarów, reklamacje, pomyłki. Może także zaistnieć konieczność skorygowania wielu faktur. Wystawianie korekty do każdej faktury pierwotnej jest pracochłonne i racjonalnym postępowaniem przedsiębiorcy byłoby wystawienie jednej faktury korygującej do wielu faktur.
  • 11.07.2019WSA. Split payment: Solidarna odpowiedzialność przy regresie ubezpieczeniowym
    Wbrew obowiązującym przepisom jest stosowanie przepisów o tzw. split payment i solidarnej odpowiedzialności Ubezpieczyciela z art. 108a ust. 5 ustawy o VAT w sytuacji omyłkowego otrzymania przez niego należności z tytułu regresu ubezpieczeniowego na jego rachunek VAT, podczas gdy do rozliczeń na podstawie regresu ubezpieczeniowego nie ma zastosowania mechanizm podzielonej płatności VAT. Nie można bowiem uznać, iż w przypadku błędnego przekazania środków przy użyciu podzielonej płatności na rachunek VAT Ubezpieczyciela doszło jednocześnie do prawidłowego zastosowania tego mechanizmu, co miałoby dawać podstawy do zastosowania solidarnej odpowiedzialności - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.
  • 02.04.2019Dostawa ciągła czy powtarzające się świadczenia z punktu widzenia VAT
    Dla przedsiębiorców możliwość rozliczania VAT od jednej dostawy w okresie rozliczeniowym lub wielu w ciągu tego okresu sprawia dużą różnicę. Łatwiej i taniej wystawić jest jedną fakturę za określony z kontrahentem okres rozliczeniowy niż wystawiać ich wiele. Uproszczenie takie jest szczególnie odczuwalne gdy strony uzgodniły, iż cenę za dostarczony towar ustalają w obcej walucie i zachodzi konieczność przeliczania jej kursu na polskie złote przy każdej pojedynczej dostawie. Gdy jest jedna operacja handlowa w umówionym okresie rozliczeniowym wystarczy jedno przeliczenie.
  • 01.04.2019Dostawa ciągła czy powtarzające się świadczenia z punktu widzenia VAT
    Dla przedsiębiorców możliwość rozliczania VAT od jednej dostawy w okresie rozliczeniowym lub wielu w ciągu tego okresu sprawia dużą różnicę. Łatwiej i taniej wystawić jest jedną fakturę za określony z kontrahentem okres rozliczeniowy niż wystawiać ich wiele. Uproszczenie takie jest szczególnie odczuwalne gdy strony uzgodniły, iż cenę za dostarczony towar ustalają w obcej walucie i zachodzi konieczność przeliczania jej kursu na polskie złote przy każdej pojedynczej dostawie. Gdy jest jedna operacja handlowa w umówionym okresie rozliczeniowym wystarczy jedno przeliczenie.
  • 22.08.2017Korekta kosztów uzyskania przychodów po przekształceniu działalności w spółkę z o.o.
    Gospodarcza wykładnia przepisów regulujących sukcesję przy przekształceniu uzasadnia twierdzenie, że podmiot będący sukcesorem wstępuje we wszystkie stosunki prawne, których stroną był podmiot przejmowany, ze skutkiem tak, jakby to sukcesor od początku był stroną tych stosunków prawnych.
  • 02.01.2017Podatki 2017. Potrącenie wzajemnych wierzytelności a koszty uzyskania przychodów
    Pytanie podatnika: Czy w świetle art. 15d ust. 1 ustawy o PDOP, który obowiązuje od 1 stycznia 2017 r., Wnioskodawca będzie zobowiązany do wyłączania z kosztów uzyskania przychodu tej części wydatków, która zostanie uregulowana poprzez kompensatę (potrącenie wzajemnych wierzytelności)?
  • 24.10.2016Dochód i opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych
    Pytanie podatnika: Czy dla celów ustalenia podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 24a ust. 4 ustawy o CIT, Spółek Zagranicznych uznanych za zagraniczne spółki kontrolowane, Wnioskodawca powinien dokonać przeliczenia wartości podstawy opodatkowania obliczonej w walucie funkcjonalnej Spółek Zagranicznych na polskie złote z zastosowaniem kursu średniego waluty funkcjonalnej ogłoszonego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ostatni dzień roku podatkowego danej Spółki Zagranicznej?
  • 30.12.2015Import towarów z Chin. Ujęcie w księgach rachunkowych
    Rzeczywistość wymaga od przedsiębiorców stałego podnoszenia stopnia konkurencyjności. Wiele przedsiębiorstw rozpoczynając import towarów z krajów trzecich (spoza krajów należących do Unii Europejskiej) zastanawia się, jak należy taką transakcję ująć w księgach firmy.
  • 12.08.2015Obrót kryptowalutami. Jak rozliczać przychody i koszty?
    Pytanie podatnika: Czy Wnioskodawca powinien ewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów wyłącznie transakcje poza obrębem giełdy i traktować wpłatę pieniędzy na „portfel”, jako koszt uzyskania przychodu, a ich wypłatę z portfela jako przychód... Jeśli nie to jakie dowody kupna lub sprzedaży kryptowaluty na giełdzie powinien uzyskać podatnik?
  • 12.06.2015Podatek należny VAT od WNT jako koszt podatkowy
    Pytanie podatnika: Czy możliwe jest zaliczanie podatku należnego od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów z deklaracji VAT-8 bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w dacie jego zapłaty? Czy zgodne z przepisami podatkowymi jest nieuwzględnianie tego podatku należnego od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w cenach zakupu towarów zarówno w remanencie początkowym, jak i końcowym w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?
  • 06.08.2014Rabat i skonto a obniżenie podstawy opodatkowania WNT
    Podatnicy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej często nabywają materiały od dostawców unijnych. Dokonują zatem wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT). Należy pamiętać, że WNT stanowi, zgodnie z ustawą o VAT, czynność opodatkowaną, co wiąże się z koniecznością ustalenia wartości podatku należnego i naliczonego.
  • 01.07.2014Pożyczka w walucie obcej a różnice kursowe
    Z uzasadnienia: Jeżeli środki pieniężne pochodzą z pożyczki udzielonej w walucie obcej, różnice kursowe powstają wyłącznie przy ostatecznym rozliczeniu pozycji walutowej, tj. spłacie pożyczki. Wówczas wymiana waluty jest zdarzeniem obojętnym podatkowo i nie skutkuje powstaniem różnicy kursowej w rozumieniu art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
  • 08.05.2014Rozliczanie różnic kursowych
    Pytanie podatnika: Czy dla celów ustalania różnic kursowych Spółka, w której Wnioskodawca jest wspólnikiem, postępuje prawidłowo wyceniając wypływ środków pieniężnych w walucie euro z konta walutowego spółki na zagraniczne konto Wnioskodawcy jako komandytariusza według kursu sprzedaży waluty banku, z którego usług korzysta Spółka?
  • 27.12.2013Postępowanie podatkowe: Odebranie wyjaśnień od wskazanej osoby
    TEZA: Odebranie wyjaśnień od wskazanej osoby w formie protokołu kontroli zamiast w formie zeznań w charakterze świadka, zmierza do pozbawienia strony udziału w istotnej czynności dowodowej i stanowi naruszenie nie tylko art. 190 § 1 Ordynacji podatkowej, ale i zasady ogólnej wynikającej z art. 123 § 1 Ordynacji podatkowej.
  • 11.03.2013Dokumentowanie zdarzeń gospodarczych w PKPiR
    Podstawowe regulacje dotyczące zasad prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów zawarte są w rozporządzeniu ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. nr 152, poz. 1475, z późn. zm.). W myśl § 10 tego rozporządzenia w ciągu 20 dni od założenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów podatnicy zobowiązani są do zawiadomienia o tym fakcie naczelnika urzędu skarbowego, właściwego według miejsca zamieszkania podatnika. W przypadku spółki cywilnej osób fizycznych, spółki jawnej osób fizycznych oraz spółki partnerskiej zawiadomienie składa każdy ze wspólników naczelnikowi urzędu skarbowego zgodnie z miejscem zamieszkania.
  • 29.01.2013Podatki dochodowe: Przeniesienie salda a różnice kursowe
    Pytanie podatnika: Czy przenoszenie salda pomiędzy rachunkiem bankowym prowadzonym w Polsce, a rachunkiem bankowym prowadzonym w Niemczech, jak i pomiędzy rachunkiem prowadzonym w Niemczech, a rachunkiem Agenta, nie powoduje powstawania różnic kursowych w rozumieniu art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które odpowiednio zwiększają przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe?
  • 20.11.2012Przewalutowanie wierzytelności z tytułu pożyczek – skutki podatkowe
    Pytania podatnika: Czy przewalutowanie pożyczki z EUR na PLN będzie skutkować powstaniem dla Spółki kosztów uzyskania przychodów bądź przychodów, w szczególności z tytułu różnic kursowych, a tym samym będzie mieć wpływ na rozliczenia podatkowe Spółki? Czy spłata przez Pożyczkobiorcę przewalutowanej z EUR na PLN kwoty głównej pożyczki w przyszłości będzie skutkować powstaniem dla Spółki kosztów uzyskania przychodów bądź przychodów, w szczególności z tytułu różnic kursowych?
  • 06.09.2012Różnice kursowe ustalane metodą rachunkową
    Pytanie podatnika: Czy spółka słusznie postępuje, rozliczając różnice kursowe podatkowo od kwoty brutto należności i odpowiednio zobowiązania bez uwzględnienia różnic kursowych w części dotyczącej podatku VAT?
  • 29.06.2012Zakup towarów handlowych i różnice kursowe w PKPIR
    Pytanie podatnika: Czy data zakupu towarów przyjęta w księdze przychodów i rozchodów w rubryce 10, w dniu 3 stycznia 2012 r. jest datą prawidłową? Czy koszt zakupu towarów zaewidencjonowany w księdze dnia 3 stycznia 2012 r., a przeliczony wg średniego kursu NBP poprzedzającego dzień wystawienia faktury zagranicznego dostawcy jest prawidłowo przyjęty?
  • 21.06.2012Różnice kursowe przy kompensacie wierzytelności
    Pytanie podatnika: Czy potrącenie wierzytelności wyrażonej w EUR, z tytułu otrzymanej pożyczki (bez skapitalizowanych odsetek), których spłatę określono w walucie EUR, z wierzytelnością z tytułu wniesienia dopłat, wyrażoną w walucie PLN uprawnia do rozpoznania na tej transakcji podatkowych różnic kursowych?
  • 14.06.2012Ewidencjonowanie w PKPiR zakupu towarów handlowych
    Pytanie podatnika: Spółka sprowadza towary handlowe m.in. z Indii transportem wodnym. Kontener z towarami wypłynął z Indii w listopadzie 2011 r., a do składu celnego w Polsce trafił w styczniu 2012 r. Urząd Celny wystawił dokument celny SAD z datą 3 stycznia 2012 r. Fakturę zakupu towarów od zagranicznego dostawcy z 30 listopada 2011 r. Wnioskodawca otrzymał w połowie grudnia 2011 r. Koszt zakupu towarów spółka ujęła w księdze przychodów i rozchodów w dniu 3 stycznia 2012 r. na podstawie faktury zakupu po przeliczeniu USD na PLN wg kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury. Czy Wnioskodawca postąpił prawidłowo?
  • 02.04.2012Stosowanie kursu historycznego do ustalania różnic kursowych
    Pytanie podatnika: Spółka do zapłaty zobowiązań wyrażonych w walucie obcej stosuje kurs historyczny i wykorzystuje do wyceny waluty metodę FIFO, tj. w momencie otrzymania zapłaty od kontrahenta Spółka przelicza płatności, które wpływają na rachunek walutowy po kursie kupna z dnia wpływu waluty, ogłaszanym przez bank obsługujący ten rachunek i po tym samym kursie kupna Spółka przelicza walutę na PLN gdy dokonuje zapłaty za zobowiązania tymi środkami. W takim przypadku Spółka nie ustala różnic kursowych od tzw. własnych środków pieniężnych (na rachunku walutowym). Czy Spółka postępuje prawidłowo?
  • 28.02.2012Opodatkowanie działalności kantorowej
    Pytanie podatnika: Czy zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jest dochód, który przy działalności polegającej na kupnie i sprzedaży walut jest różnicą pomiędzy kursem kupna waluty, a kursem sprzedaży?
  • 15.02.2012Różnice kursowe przy przewalutowaniu kredytu
    Pytanie podatnika: Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i na jej potrzeby zawarła z bankiem zagranicznym umowy kredytu bankowego w walucie obcej (EUR). Obecnie rozważa przewalutowanie kredytu na polskie złote (PLN). Czy w momencie przewalutowania kredytu po stronie Spółki powstaną podatkowe różnice kursowe (ujemne bądź dodatnie)?
  • 07.02.2012Termin rozliczania faktur korygujących
    Pytanie podatnika: Czy Wnioskodawca powinien ująć przedmiotową korektę cen produktów, wynikającą z końcowej całorocznej korekty cen? Czy Wnioskodawca powinien ująć korekty cen produktów w rozliczeniu podatku za poszczególne miesiące, w których następowały transakcje sprzedaży/dostawy produktów, do których odnosi się dana zbiorcza faktura korygująca?
  • 04.01.2012Podatki 2012: Zmiany w ustawie o PIT
    Początek roku to okres w którym wchodzi w życie najwięcej nowelizacji ustaw podatkowych. Jednak w przeciwieństwie do ostatnich lat zmiany, które weszły w życie 1 stycznia br., w ustawie o podatku dochodowym nie są duże i dotyczą one głownie osób prowadzących działalność gospodarczą. Mowa tu przede wszystkim o likwidacji obowiązku zapłaty podwójnych zaliczek oraz zmianie zasad rozliczania różnic kursowych. Inne zmiany to przede wszystkim zmiana w zakresie zwolnienia podatkowego dla świadczeń związanych ze sprawowaniem pieczy zastępczej oraz świadczeń dla osób usamodzielnianych. Wprowadzono również ulgę dla oszczędzających na indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Ponadto, w ustawie o PIT określono zasady naliczania i poboru podatku od świadczeń z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych, wypłacanych na rzecz osób, których tożsamość nie została płatnikowi ujawniona (anonimowy podatnik).
  • 19.12.2011Paragony za przejazd taksówkami w PKPiR
    Pytanie podatnika: Czy wydatki z tytułu przejazdu taksówką w mieście (poza miastem), w którym znajduje się siedziba firmy Wnioskodawcy, udokumentowane paragonami, mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, czy też muszą być udokumentowane fakturą lub rachunkiem?
  • 06.10.2011Przelew z konta walutowego - jaki kurs zastosować
    Z uzasadnienia NSA: "Faktycznie zastosowany kurs waluty" to taki kurs, który był w istocie, rzeczywiście, naprawdę zastosowany. Cechy "faktycznego zastosowania" kursu nie można odnieść do sytuacji, gdy w istocie nie dochodzi do operacji przewalutowania w następstwie sprzedaży lub zakupu określonej waluty, ponieważ w takiej sytuacji nie następuje rzeczywiste wyrażenie w określonej walucie wartości pieniężnej wyrażonej pierwotnie w innej walucie. Zatem, wykładnia przyjęta w zaskarżonym wyroku, za którą opowiedział się również sąd kasacyjny, daje jasne i precyzyjne kryterium uwzględniania kursu faktycznego przy ustalaniu różnic kursowych - jest nim faktyczny obrót walutą, tj. zbycie lub nabycie waluty.
  • 09.06.2011Według jakiego kursu przeliczać transakcje?
    Ustawa o rachunkowości nie zawiera definicji kursu faktycznie zastosowanego. Przyjąć należy, iż chodzi o kurs, który ma faktyczne zastosowanie w danej operacji gospodarczej.
  • 16.11.2010MF: Nie będzie obniżki podatków
    Interpelacja nr 18169 do ministra finansów w sprawie stanu systemu podatkowego w Polsce
  • 22.09.2010Zmiany w PDOF: Wyjaśnijmy sobie wszystko
    Komisja „Przyjazne Państwo” przygotowała projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Projekt został 7 września br. skierowany do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu. Celem projektowanej noweli jest dokonanie zmian w szeregu przepisach ustawy o PIT budzących obecnie wątpliwości interpretacyjne lub powodujących rozbieżności w orzecznictwie organów podatkowych i sądów administracyjnych. Zmiany dotyczą m.in. trybu składania przez małżonków wspólnego rocznego zeznania podatkowego, zasad opodatkowania osób samotnie wychowujących dzieci, zasad przeliczania wartości wyrażonych w walutach obcych na złote polskie, stosowania niektórych zwolnień przedmiotowych. Większość zmian zgodnie z uzasadnieniem projektodawcy będzie korzystna dla podatników. Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2011 r. Poniżej przedstawiamy szczegółowe zestawienie projektowanych zmian.
  • 20.08.2010Przepisy rachunkowe nie decydują o potrącalności kosztów
    Stosownie do treści art. 15 ust. 1 (zdanie drugie) ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych koszty poniesione w walutach obcych powinny zostać przeliczone na złote według kursu średniego ogłoszonego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień zaksięgowania faktury lub innego dowodu.
  • 18.08.2010PKPiR: Dokumentowanie kosztów uzyskania przychodów
    Pytanie podatnika: Czy rachunki od umów zlecenia mogą widnieć w KPiR w postaci jednego dowodu wewnętrznego zawierającego listę rachunków z kwotami brutto oraz numerami rachunków, czy też winny być ewidencjonowane każdy z osobna?
  • 11.06.2007Jak przeliczać kursy walut
    Interpelacja nr 6861 do ministra finansów w sprawie przeliczania wartości wyrażonej w walucie obcej według różnych kursów - odrębnego dla rachunku podatku dochodowego oraz odrębnego dla rachunku podatku od towarów i usług