28.02.2024MRPiPS: Różnicowanie wieku emerytalnego ze względu na płeć nie jest dyskryminacją
Niższy wiek emerytalny kobiet stanowi przejaw uznania dla nieodpłatnej pracy świadczonej przez kobiety oraz umożliwia samodzielne uzyskanie prawa do świadczenia pomimo wymuszonych macierzyństwem przerw w zatrudnieniu i feminizacji zawodów wymagających dłuższego kształcenia, ale zapewniających przeciętnie niższe zarobki. Statystycznie krótszy okres pobierania świadczeń emerytalnych przez mężczyzn kompensowany jest przeciętnie znacznie wyższą kwotę emerytury pobieranej przez mężczyzn - czytamy w odpowiedzi Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na interpelację poselską.
12.06.2023Dzień wolności podatkowej. Polska na 10. miejscu w Europie
W bieżącym roku dzień wolności podatkowej wypadł w Polsce na 11 czerwca, co daje 10. pozycję wśród 30 europejskich krajów – wynika z nowego raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Na pierwszych trzech miejscach znalazły się Irlandia, Szwajcaria i Litwa. Eksperci PIE wskazują, że podatki w Polsce są aktualnie umiarkowane na tle innych krajów Unii Europejskiej.
24.02.2023Wydatki na emerytury wynoszą w Polsce 8,6 proc. PKB
W Polsce emerytury pochłaniają ok. 8,6 proc. PKB – wynika z nowego raportu opublikowanego przez Allianz Research. Pod względem skali środków przeznaczanych na świadczenia emerytalne Polska znajduje się w środku grupy 27 krajów członkowskich Unii Europejskiej. Najwięcej na emerytury przeznacza się obecnie w Grecji, Francji i Austrii, a średnia dla całej UE wynosiła w 2020 r. 10,3 proc. PKB.
31.01.2023PIT za 2022: Wpływ Konwencji MLI na opodatkowanie dochodów z pracy za granicą
Konwencja MLI zmienia w niektórych polskich umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania (dalej: UPO) metodę unikania podwójnego opodatkowania – z metody wyłączenia (zwolnienia) z progresją na metodę odliczenia (zaliczenia/kredytu) proporcjonalnego[1].
W poniższej tabeli zaprezentowano UPO z państwami, w których metoda unikania podwójnego opodatkowania została już zmieniona przez Konwencję MLI bądź zostanie zmieniona w najbliższym czasie:
29.11.2022Podatki 2022: Diety zagraniczne w górę
Od 29 listopada 2022 r., zgodnie rozporządzeniem zmieniającym rozporządzenie ws. należności z tytułu podróży służbowych (Dz.U. 2302), podwyższone zostały tzw. diety zagraniczne. Dotychczasowe kwoty limitów za nocleg oraz diety przysługujące pracownikowi z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju obowiązywały od dnia 1 marca 2013 r.
24.11.2022Podatki 2022: Diety zagraniczne w górę
Od 29 listopada 2022 r., zgodnie rozporządzeniem zmieniającym rozporządzenie ws. należności z tytułu podróży służbowych (Dz.U. 2302), podwyższone zostaną tzw. diety zagraniczne. Obecne kwoty limitów za nocleg oraz diety przysługujące pracownikowi z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju obowiązują od dnia 1 marca 2013 r.
16.11.2022Podatki 2022: Diety zagraniczne także w górę
Od 29 listopada 2022 r., zgodnie rozporządzeniem zmieniającym rozporządzenie ws. należności z tytułu podróży służbowych (Dz.U. 2302), podwyższone zostaną tzw. diety zagraniczne. Obecne kwoty limitów za nocleg oraz diety przysługujące pracownikowi z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju obowiązują od dnia 1 marca 2013 r.
17.08.2022Podatki 2022: Diety zagraniczne także w górę
Prawdopodobnie jeszcze w tym roku, zgodnie projektem rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie ws. należności z tytułu podróży służbowych, podwyższone zostaną tzw. diety zagraniczne. Obecne kwoty limitów za nocleg oraz diet przysługujące pracownikowi z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju obowiązują od dnia 1 marca 2013 r.
11.08.2022Podatki 2023: Szersze zwolnienie z VAT dla usług zarządzania funduszami
Zwolnienie z podatku VAT dla usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi zostanie rozszerzone również na fundusze inwestycyjne z siedzibą w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej – wynika z projektu nowelizacji ustawy o VAT, który przygotował resort finansów. W efekcie przepisy zostaną dostosowane do unijnych wymogów. Nowelizacja w ramach pakietu Slim VAT 3 wejdzie w życie 1 stycznia 2023 r.
29.07.2022Nowy indeks gospodarki cyfrowej. Polska na 24. miejscu w UE
Komisja Europejska opublikowała wyniki nowego indeksu gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI) za 2022 r. Polska zajęła w tym zestawieniu 24. pozycję wśród 27 krajów członkowskich Unii Europejskiej. Jak wskazują analitycy, Polska to jeden z krajów, w których poprawa wyników jest najlepsza. Liderami cyfryzacji są Finlandia, Dania, Holandia i Szwecja.
21.07.2022KE domaga się zmian podatkowych od kilku krajów członkowskich
Grecja, Cypr, Łotwa, Portugalia i Hiszpania muszą dostosować swoje przepisy podatkowe do unijnych regulacji – twierdzi Komisja Europejska. W ostatnich dniach urzędnicy z Brukseli skierowali do władz tych krajów kilka uzasadnionych opinii ws. budzących wątpliwości przepisów. Sprawy dotyczą głównie podatku VAT i akcyzy.
03.12.2021Luka w VAT kosztuje UE ponad 130 mld euro rocznie
W 2019 r. kraje członkowskie Unii Europejskiej straciły łącznie ok. 134 mld euro dochodów z podatku VAT – wynika z nowego sprawozdania, które opublikowała Komisja Europejska. Nowe dane pokazują, że luka w VAT jest coraz mniejsza, ale nadal stanowi poważny problemów dla wielu państw. Największą lukę odnotowano w Rumunii (34,9 proc.), a w najlepszej sytuacji była Chorwacja (1 proc.). W Polsce tymczasem lukę oszacowano na 11,3 proc.
24.09.2021Europejskie państwa coraz częściej stawiają na niższy CIT
W latach 2018-2021 średnia stawka podatku CIT w europejskich krajach, które należą do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), spadła z 22,8 proc. do 21,8 proc. – wynika z analizy przeprowadzonej przez amerykański think tank podatkowy Tax Foundation. Trend zmniejszania podatku dochodowego od osób prawnych jest widoczny już od dwóch dekad w skali całego świata.
29.12.2020Podatki na świecie: Jak w Europie opodatkowane są wina musujące?
Irlandia, Wielka Brytania i Finlandia to trzy kraje europejskie, gdzie wina musujące, w tym szampany, są opodatkowane najwyżej – wynika z analizy przeprowadzonej przez amerykański think tank podatkowy Tax Foundation. W Irlandii akcyza na takie wina wynosi aż 6,37 euro w przeliczeniu na butelkę wina o pojemności 750 ml, podczas gdy w Polsce jest to równowartość 0,3 euro. Jednocześnie w wielu krajach wina musujące nie są objęte podatkiem akcyzowym.
15.12.2020Niższy VAT dla gastronomii na czas pandemii?
Usługi związane z wyżywieniem powinny być w czasie pandemii koronawirusa objęte jednolitą obniżoną stawką podatku VAT na poziomie 5 proc. – twierdzą posłowie Koalicji Polskiej, którzy zgłosili do Sejmu projekt nowelizacji w tej sprawie. Projektodawcy zaznaczają, że na podobny ruch zdecydowało się już wiele innych krajów Unii Europejskiej.
11.12.2020Niższy VAT dla gastronomii na czas pandemii?
Usługi związane z wyżywieniem powinny być w czasie pandemii koronawirusa objęte jednolitą obniżoną stawką podatku VAT na poziomie 5 proc. – twierdzą posłowie Koalicji Polskiej, którzy zgłosili do Sejmu projekt nowelizacji w tej sprawie. Projektodawcy zaznaczają, że na podobny ruch zdecydowało się już wiele innych krajów Unii Europejskiej.
11.09.2020Luka w VAT będzie kosztować w tym roku kraje UE ok. 164 mld euro
W 2018 r. kraje członkowskie Unii Europejskiej straciły z powodu luki w podatku VAT łącznie ok. 140 mld euro dochodów – wynika z nowego sprawozdania, które przygotowała Komisja Europejska. Szacuje się, że w obecnym roku w związku z pandemią koronawirusa luka może kosztować państwa UE jeszcze więcej, bo ok. 164 mld euro.
11.08.2020Przyjazność prawa dla biznesu – Polska na 14. miejscu w Europie
W tegorocznej edycji rankingu przyjazności warunków do prowadzenia biznesu Polska zajęła 14. miejsce w Europie, a na świecie uplasowała się na 34. pozycji. Jak wynika z raportu pn. „Global Business Complexity Index 2020”, przygotowanego przez ekspertów TMF Group, oznacza to awans odpowiednio o 4 i 13 miejsc względem 2019 r. Poprawa to jednak głównie efekt zmian w innych państwach i modyfikacji metodologii.
07.08.2020Jak wygląda opodatkowanie nieruchomości w Polsce i Europie?
Amerykański think tank Tax Foundation opublikował nowe zestawienie dotyczące opodatkowania nieruchomości w europejskich krajach należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). W raporcie przedstawiono, jak podatek od nieruchomości wypada w relacji do kapitału prywatnego w danym kraju. Pod tym względem danina jest najwyższa w Wielkiej Brytanii (1,93 proc. udziału w kapitale prywatnym), a Polska jest w czołówce i zajmuje 5. miejsce (0,91 proc.).
15.05.2020KE domaga się od kilku krajów zmian w podatkach
Komisja Europejska wezwała kilka krajów członkowskich Unii Europejskiej do dostosowania przepisów podatkowych do unijnych regulacji. Do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TS UE) skierowano sprawę przeciwko Niderlandom w związku z opodatkowaniem transferów kapitału emerytalnego. Bruksela zdecydowała się również na wydanie tzw. uzasadnionych opinii względem Rumunii i Finlandii.
18.03.2020Podatki na świecie: Coraz więcej krajów wprowadza pilne zmiany w podatkach
W związku z pandemią koronawirusa coraz więcej państw wprowadza zmiany w swoich systemach podatkowych. Na podjęcie konkretnych środków pomocowych zdecydowała się już spora część krajów Europy i Azji. To m.in. obniżanie podatków, zawieszanie płatności oraz inne rozwiązania o charakterze ulg podatkowych.
17.03.2020Podatki na świecie: Coraz więcej krajów wprowadza pilne zmiany w podatkach
W związku z pandemią koronawirusa coraz więcej państw wprowadza zmiany w swoich systemach podatkowych. Na podjęcie konkretnych środków pomocowych zdecydowała się już spora część krajów Europy i Azji. To m.in. obniżanie podatków, zawieszanie płatności oraz inne rozwiązania o charakterze ulg podatkowych.
23.01.2020Udział energii z OZE wzrósł w Polsce do 11,3 proc.
W 2018 r. energia z odnawialnych źródeł (OZE) odpowiadała w Polsce za 11,3 proc. końcowego zużycia energii brutto – poinformował Eurostat. Wskaźnik ten utrzymuje się nad Wisłą na podobnym poziomie już od kilku lat. Średnia dla całej Unii Europejskiej to tymczasem 18 proc.
11.01.2020Bezrobocie w Polsce wciąż niskie
W listopadzie 2019 r. stopa bezrobocia wyniosła w Polsce 3,2 proc. – podał Eurostat. W całej Unii Europejskiej niższe wskaźniki odnotowano tylko w Czechach (2,2 proc.) i Niemczech (3,1 proc.). Niski poziom bezrobocia nad Wisłą potwierdza też Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Zgodnie z krajową metodologią, stopa bezrobocia wyniosła na koniec 2019 r. 5,2 proc.
17.12.2019Podatki na świecie: Niemcy wracają do tematu unijnego podatku FTT
Niemiecki resort finansów przedstawił finalną propozycję dotyczącą unijnego podatku od transakcji finansowych (financial transactions tax – FTT). Wprowadzeniem daniny zainteresowanych jest 10 krajów członkowskich Unii Europejskiej. Zgodnie z niemiecką propozycją, stawka podatku FTT miałaby wynosić 0,2 proc. i dotyczyć m.in. zakupu akcji spółek giełdowych o kapitalizacji rynkowej na poziomie ponad 1 mld euro.
23.10.2019Dług publiczny Polski spadł do 48,1 proc. w relacji do PKB
W II kwartale 2019 r. dług publiczny Polski wyniósł 48,1 proc. w relacji do PKB – podał Eurostat. W porównaniu do poprzedniego kwartału zadłużenie zmniejszyło się o 1 pkt proc. Zadłużenie wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej zmniejszyło się natomiast z 81,1 do 80,5 proc. PKB.
06.09.2019Luka w VAT kosztuje kraje UE łącznie prawie 140 mld euro rocznie
W 2017 r. kraje członkowskie Unii Europejskiej straciły łącznie 137 mld euro dochodów z podatku od towarów i usług (VAT) – wynika z danych opublikowanych przez Komisję Europejską. Najlepsze rezultaty w walce z luką w VAT uzyskały Malta, Polska i Cypr.
20.08.2019Warunki prowadzenia biznesu – Polska nadal z uciążliwymi procedurami
Pod względem uciążliwości procedur związanych z prowadzeniem biznesu Polska zajmuje obecnie 10. miejsce w Europie, co oznacza, że w 20 innych państwach biznes prowadzi się łatwiej – wynika z nowego raportu TMF Group. W skali świata Polska plasuje się na 21. pozycji wśród 76 analizowanych krajów.
22.07.2019Kraje UE coraz bardziej zadłużone
Państwa członkowskie Unii Europejskiej są coraz bardziej zadłużone – wynika z nowych danych opublikowanych przez Eurostat. W całej wspólnocie dług publiczny w relacji do PKB wyniósł na koniec I kwartału 2019 r. 80,7 proc., co oznacza wzrost o 0,7 pkt proc. względem poprzedniego kwartału. Także Polska odnotowała wzrost zadłużenia – z 48,9 do 49,1 proc.
11.07.2019Podatki na świecie: Grecja szykuje pakiet obniżek podatków
Władze Grecji będą dążyć do wprowadzenia obniżki wybranych podatków – zapowiedział nowy premier tego kraju, Kyriakos Micotakis. Projekt ustawy w tej sprawie ma trafić do greckiego parlamentu już w ciągu kilku najbliższych tygodni. Zapowiedź dotyczy m.in. podatku od nieruchomości (ENFIA) oraz podatków dochodowych.
31.01.2019Walka z korupcją – Polska bez zmian w rankingu Transparency International
W nowej edycji rankingu dotyczącego percepcji korupcji, który przygotowuje cyklicznie Transparency International, Polska kolejny rok z rzędu zajęła 36. miejsce. Oznacza to, że postrzeganie korupcji oraz nadużyć w sektorze publicznym pozostało na poziomie bardzo zbliżonym względem poprzedniego roku.
25.01.2019Szara strefa kosztuje Polskę nawet 150 mld zł
W Polsce tzw. szara strefa uszczupla budżet państwa o ok. 150 mld zł z tytułu niezapłaconych podatków – wynika z nowego raportu Tax Research UK. W ujęciu procentowym szara strefa i luka w VAT wynosiły średnio nad Wisłą łącznie 21,66 proc. Szacuje się, że w UE w 2015 r. luka wyniosła w sumie ok. 823 mld euro, co oznacza spadek o 12 proc. w ciągu dekady.
13.12.2018Renta z tytułu niezdolności do pracy dla osób, które pracowały w państwach Unii Europejskiej
Osoby pracujące zarówno w Polsce, jak i w innym kraju UE lub EFTA, mają prawo do uwzględnienia okresów pracy za granicą przy staraniu się o rentę. Zakład ubezpieczeń społecznych informuje, jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać prawo do renty lub renty rodzinnej.
29.11.2018Relacja podatków do PKB wzrosła w Polsce do 35,1 proc.
Relacja podatków i składek na ubezpieczenia społeczne do PKB wzrosła w Polsce do 35,1 proc. w 2017 r. – wynika z najnowszych danych opublikowanych przez Eurostat. W ciągu roku odnotowano wzrost o 0,6 pkt proc. Wskaźnik ten pozostaje w Polsce nadal wyraźnie niższy względem średniej dla całej Unii Europejskiej, która wyniosła w ubiegłym roku 40,2 proc.
01.08.2018Tylko trzy kraje UE z niższym od Polski bezrobociem
W czerwcu br. bezrobocie w Polsce wyniosło 3,7 proc. – poinformował Eurostat. Średnia dla całej Unii Europejskiej wyniosła tymczasem 6,9 proc., co oznacza spadek o 0,7 pkt proc. rok do roku. Niższe od Polski bezrobocie mają obecnie tylko Czechy, Niemcy i Węgry.
15.05.2018Inwestycje w Polsce wyraźnie niższe od średniej unijnej
W 2017 r. łączna wartość inwestycji publicznych i prywatnych we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej wyniosła blisko 3 100 mld euro – wynika z nowych danych, które opublikował Eurostat. W Polsce inwestycje stanowiły w tym czasie 17,7 proc. w relacji do PKB. Gorszy wynik zanotowało tylko pięć państw UE.
04.05.2018PKB w górę, bezrobocie w dół
W I kwartale br. w całej Unii Europejskiej PKB wzrósł o 2,5 proc. rok do roku, a stopa bezrobocia spadła w marcu br. do 7,1 proc., co oznacza poprawę o 0,8 pkt proc. w skali roku – poinformował Eurostat. W Polsce wskaźnik wzrostu gospodarczego powinien przekroczyć 4 proc. Bezrobocie nad Wisłą spadło tymczasem – zgodnie z unijną metodologią – do 4,4 proc.
27.03.2018WSA. Konsekwencje błędnego zarejestrowania jako podatnika VAT
Z uzasadnienia: W judykaturze powszechnie przyjmuje się, że organy podatkowe nie mogą stosować prawa w taki sposób, aby było ono swoistą pułapką dla podatnika, którzy występują bez pomocy prawnej i nie mają rozeznania prawnego (...) Organy podatkowe winny ocenić czy skarżąca wystawiając faktury VAT działała w złej wierze w celu uzyskania bezpodstawnych korzyści podatkowych na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, czy też zaistniała sytuacja jest w istocie efektem niewłaściwego zastosowania prawa co doprowadziło do błędnej rejestracji skarżącej dla celów podatku od towarów i usług.
23.02.2018Polska ma nadal problemy z korupcją – nowy ranking Transparency International
W najnowszej edycji Indeksu Percepcji Korupcji, który przygotowuje corocznie Transparency International, Polska spadła z 29. na 36. miejsce. W skali punktowej strata była stosunkowo niewielka. Eksperci oceniają, że zjawisko korupcji jest nadal odczuwalne przez Polaków.
01.02.2018Podatki środowiskowe tracą na znaczeniu
W 2016 r. państwa członkowskie Unii Europejskiej uzyskały z tzw. podatków środowiskowych 364,4 mld euro, podczas gdy jeszcze w 2006 r. było to 296,5 mld euro – poinformował Eurostat. Jednocześnie jednak udział takich podatków w ogóle wpływów z podatków i składek na ubezpieczenia społeczne zmalał w trakcie dekady z 6,4 do 6,3 proc. W Polsce wskaźnik ten wynosi obecnie ok. 8 proc.
26.01.2018Polacy wśród najbardziej zapracowanych narodów UE
W Unii Europejskiej osoba zatrudniona na pełny etat pracuje przeciętnie 40,3 godzin tygodniowo – wynika z najnowszych danych, które opublikował Eurostat. W Polsce średnia ta wynosi 41,1 godzin. Więcej pracuje się tylko w czterech innych krajach członkowskich UE, w tym Wielkiej Brytanii, gdzie liczba ta jest największa. Biorąc pod uwagę poszczególne sektory, najwięcej pracuje się w górnictwie, a najmniej w edukacji.
11.12.2017Podatki w relacji do PKB – Polska z coraz wyższym wskaźnikiem
W 2016 r. podatki oraz składki na ubezpieczenie społeczne w relacji do PKB wyniosły w przypadku Polski 34,4 proc. – wynika z nowych danych opublikowanych przez Eurostat. W trakcie roku zanotowano wzrost wskaźnika o 1,1 pkt proc. W całej Unii Europejskiej relacja była wyższa i wyniosła 40 proc., co oznacza wzrost o 0,3 pkt proc. rok do roku.
20.11.2017Polska z coraz większym długiem publicznym
Stan polskich finansów publicznych zaczyna przypominać tykającą bombę – twierdzi fundacja Forum Obywatelskiego Rozwoju. Eksperci FOR powołują się na szacunki Międzynarodowego Funduszu Walutowego, z których wynika, że w latach 2016-2017 Polska zanotuje najszybszy w całej Unii Europejskiej przyrost długu publicznego w relacji do PKB.
04.10.2017Luka w VAT kosztuje kraje UE nawet 152 mld euro rocznie
Luka w podatku od towarów i usług (VAT) w krajach członkowskich Unii Europejskiej wyniosła w 2015 r. w sumie ok. 152 mld euro – wynika z analizy przedstawionej w ostatnich dniach przez Komisję Europejską. Największe problemy z luką mają Rumunia, Słowacja oraz Grecja.
19.09.2017Podatki na świecie: Podatek wyrównawczy z coraz większym poparciem
Idea wprowadzenia w Unii Europejskiej tzw. podatku wyrównawczego (equalization tax) cieszy się coraz większym poparciem wśród krajów członkowskich. Pomysł przedstawiony w ostatnim czasie przez cztery kraje oficjalnie popiera już dziesięć państw. Nowa danina miałaby dotyczyć międzynarodowych korporacji technologicznych, w tym m.in. firm Apple i Google
25.08.2017Cele KAS na 2020 r.: słabe wyniki administracji podatkowej do umiarkowanej poprawy
Zarządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 25 lipca 2017 r. w sprawie kierunków działania i rozwoju Krajowej Administracji Skarbowej na lata 2017-2020 oprócz opisu celów i postulowanych sposobów ich realizacji zawiera wiele informacji statystycznych, rzucających obraz na dotychczasową jakość naszej rzeczywistości podatkowej. Warto, byśmy zdawali sobie sprawę, jaka jest obecnie sytuacja - będziemy dzięki temu mogli w przyszłości ocenić dokonania obecnej administracji. Wg rządowych zapowiedzi i prognoz mamy bowiem być świadkami znaczących postępów - i nie bójmy się tego słowa - sukcesów. Czy rzeczywiście? Przyjrzyjmy się dzisiaj dwóm szeroko omawianym w zarządzeniu parametrom.
01.08.2017Podatki na świecie: Turcja z najbardziej skomplikowanym systemem podatkowym
Turcja charakteryzuje się najbardziej złożonym na świecie systemem pod względem przepisów podatkowych i księgowości – wynika z nowego rankingu przygotowanego przez firmę TMF Group. W obejmującym 94 kraje rankingu miejsca na podium zajęły również Brazylia oraz Włochy.
18.07.2017Podatki na świecie: KE wzywa trzy kraje do zmian ws. interpretacji podatkowych
Komisja Europejska wezwała Bułgarię, Cypr i Portugalię do wprowadzenia nowych regulacji związanych z wymianą interpretacji podatkowych. Sprawa dotyczy przepisów, które miały być wdrożone przez kraje członkowskie do końca 2016 r.
23.06.2017Podatki 2018: Akcyza obejmie e-papierosy
Podatek akcyzowy będzie obejmować od 2018 r. również płyn do papierosów elektronicznych oraz tzw. nowatorskie wyroby tytoniowe – wynika z projektu nowelizacji ustawy akcyzowej, który przygotowało Ministerstwo Finansów. Zmiany mają przynieść wzrost wpływów podatkowych o ok. 100 mln zł w skali roku.
