Zwrot zwolnionych składek ZUS a korekta kosztów

Otrzymanie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych informacji o zwolnieniu z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek skutkuje tym, że składka, która została opłacona, a następnie została zwrócona - traktowana jest jako nieopłacona. Zatem, podatnik zobowiązany jest do korekty kosztów na dzień, w którym otrzymał ww. informację, jeżeli najpierw otrzymał tę informację albo też na dzień otrzymania zwrotu składek, jeżeli zwrot składek nastąpił wcześniej niż otrzymanie tej informacji.

We wniosku o interpretację przedsiębiorca wyjaśnił, że prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, której przedmiotem jest działalność rachunkowo-księgowa. Składki na własne ubezpieczenie społeczne księguje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w dacie zapłaty. 15 czerwca 2020 r. opłacił własne składki na ubezpieczenie społeczne. Na dotychczasowych zasadach zapłacone składki zostały zaksięgowane do kosztów uzyskania przychodów. W związku z możliwością umorzenia składek ZUS za miesiące marzec, kwiecień, maj 2020 r., na podstawie art. 31zo ustawy o zapobieganiu COVID, 2 czerwca 2020 r. złożył wniosek RDZ o umorzenie składek za maj 2020 r. Składki za maj zostały zapłacone w terminie - 15 czerwca 2020 r. Ponieważ przedsiębiorca wcześniej złożył wniosek o umorzenie składek za maj, 16 czerwca 2020 r. złożył do ZUS wniosek o zwrot składek za maj 2020 r. zapłaconych 15 czerwca 2020 r. Składki te zostały przez ZUS zwrócone na firmowy rachunek bankowy.

Przedsiębiorca nie zaliczył zwróconej składki na ubezpieczenie społeczne do przychodów w momencie zwrotu na rachunek bankowy, ponieważ przepis szczególny inaczej uregulował tę sytuację. Przedsiębiorca nie uwzględnił w przychodach podatkowych zwróconej składki na ubezpieczenie społeczne, stosownie do art. 31zx ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374, z późn. zm.), ponieważ zgodnie z intencją ustawodawcy zwolnienie to miało stanowić pomoc dla przedsiębiorców. Ponadto, przedsiębiorca nie dokonał korekty kosztów uzyskania przychodów w związku ze zwróconą składką na ubezpieczenie społeczne. Przychód nie może być jednocześnie korektą kosztów.

Podatnik chciał wiedzieć czy zapłaconą, a następnie zwróconą, składkę ZUS za maj 2020 r. poprawnie zaksięgował do kosztów działalności. Jego zdaniem, składki za maj zostały zapłacone w terminie, tj. 15 czerwca 2020 r. Zgodnie ze stosowanymi dotychczas zasadami mogą zostać w terminie zapłaty zaksięgowane w koszty działalności gospodarczej i koszty te nie powinny być korygowane (zmniejszane) po zwrocie składki, ponieważ umorzenie jest przychodem niepodlegającym opodatkowaniu. Decyzja o umorzeniu składek na podstawie art. 31zo ustawy o zapobieganiu Covid jest przez ZUS realizowana w trybie umorzenia składek.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zgodził się z przedsiębiorcą. W wydanej interpretacji organ wyjaśnił:

Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1842, z późn. zm.; zwana dalej: „ustawą o COVID-19”), wprowadza szereg rozwiązań skierowanych w celu pomocy przedsiębiorcom, którzy ponoszą negatywne konsekwencje obecnej epidemii.

Należy do nich między innymi, przewidziana w art. 31zo ustawy o COVID-19, możliwość wnioskowania o zwolnienie z obowiązku opłacania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych złożonych za ten okres.

Zgodnie z art. 31zp ustawy COVID-19, wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo tej ustawy, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., płatnik składek przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie później niż do dnia 30 czerwca 2020 r.

Na mocy natomiast art. 31zq ustawy COVID-19, odmowa zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo ustawy COVID-19, następuje w drodze decyzji.

Z przepisów tych wynika, że zwolnienie następuje na wniosek podatnika, jednakże ZUS może wydać decyzję o odmowie zwolnienia. Z informacji z ZUS wynika, że podatnicy decyzje z ZUS w zakresie zwolnienia będą otrzymywać najwcześniej w czerwcu br. Zatem na moment wypłaty wynagrodzenia płatnik nie posiada wiedzy, czy rzeczywiście będzie zwolniony z zapłaty składek.

Ponadto, na podstawie art. 31zw ustawy o COVID-19, minister właściwy do spraw finansów publicznych przekazuje do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz do Narodowego Funduszu Zdrowia dotację z budżetu państwa w wysokości zwolnionych z obowiązku opłacania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne oraz z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Jednocześnie, jak stanowi przepis art. 31zx ustawy o COVID-19, przychody z tytułu zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo, nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.

Oznacza to, że wartość świadczenia w postaci zwolnienia z obowiązku opłacenia niezapłaconych składek, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym po stronie płatnika tych składek.

Natomiast jak wynika z objaśnień podatkowych z dnia 21 lipca 2020 r. w sprawie nowych preferencji stosowanych w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19 str. 41: „w zakresie możliwości zaliczenia zwolnionych składek ZUS do kosztów uzyskania przychodu należy zauważyć, że składki na ubezpieczenie społeczne mogą zostać ujęte w kosztach uzyskania przychodów jedynie wtedy, gdy zostały faktycznie zapłacone (art. 23 ust. 1 pkt 55a ustawy PIT lub odpowiednio art. 15 ust. 4h ustawy CIT). Jeżeli zatem przedsiębiorca zostanie zwolniony z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, na podstawie przepisów wchodzących w pakiet tzw. tarczy antykryzysowej, tj. składki te zapłaci za niego państwo, to wartości tych składek nie może odliczyć przy rozliczaniu podatku dochodowego, jak również nie może ująć ich bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodu.”

Tak więc nie zmieniła się generalna zasada, zgodnie z którą kosztem uzyskania przychodu mogą być składki zapłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika. Oznacza to, że nie mogą być uwzględnione w kosztach składki na ubezpieczenia społeczne, od opłacenia których podatnik został zwolniony.

Zauważyć także należy, że w przypadku zwolnień z art. 31zo ust. 1-1b i ust. 2 ustawy COVID-19 w związku z art. 113 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-23, zwolnienie z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej za marzec 2020 r. płatnicy mogą otrzymać także wówczas, gdy należności te zostały opłacone. Opłacone należności z tytułu składek podlegają zwrotowi na zasadach określonych w art. 24 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Dlatego też otrzymanie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych informacji, o której mowa w art. 31zq ust. 5 ustawy COVID-19, o zwolnieniu z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek może skutkować powstaniem następujących przypadków:

  1. składki za marzec zostały opłacone i płatnik złożył wniosek o zwrot (przed terminem płatności składek za kwiecień), lecz jeszcze nie zostały mu zwrócone - wówczas podatnik powinien dokonać korekty kosztów za marzec, zgodnie z art. 22 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zmniejszającej koszty o zapłacone składki),
  2. składki za marzec zostały opłacone, lecz płatnik nie złożył wniosku o zwrot, więc zostały zarachowane na poczet opłaty za kwiecień - wówczas podatnik powinien dokonać korekty kosztów za marzec, zgodnie z art. 22 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zmniejszającej koszty o zapłacone składki), w takim przypadku zwolnienie z opłat za kwiecień nie należy mu się, zatem powinien dokonać korekty kosztów za kwiecień, zgodnie z art. 22 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwiększającej koszty o należne składki),
  3. składki za marzec zostały opłacone, lecz zostały zwrócone - wówczas podatnik powinien nic nie robić, bo zwrócona składka jest traktowana jako nieopłacona, natomiast wcześniej w miesiącu zwrotu tej składki, powinien dokonać korekty za miesiąc marzec zgodnie z art. 22 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, jeżeli podatnik nie opłacił składek do ZUS na podstawie art. 31zo ustawy COVID-19, albo opłacił je, ale następnie uzyskał ich zwrot, to nie ma prawa zaliczać ich do kosztów uzyskania przychodów. Tak więc, w przypadku podatnika, który najpierw takie składki opłacił i zaliczył do kosztów, a następnie uzyskał ich zwrot zachodzi konieczność korekty kosztów.

W zakresie zaliczania do kosztów uzyskania przychodów składek, z opłacania których podatnik/płatnik został zwolniony na podstawie art. 31zo ustawy COVID-19, należy kierować się zasadą wynikającą z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy.

Tak więc, składki nieopłacone przez podatnika, będącego płatnikiem tych składek, nie stanowią kosztu uzyskania przychodu.

Stosownie do art. 22 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Jak wskazano wyżej, nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu składki niezapłacone przez podatnika do ZUS. Ponieważ w przedstawionej sytuacji składki ZUS zostały przedsiębiorcy zwrócone traktuje się je jako nieopłacone. Tak więc, obowiązkiem przedsiębiorcy jest dokonanie korekty kosztów uzyskania przychodów.

Kwestią kolejną w przedmiotowej sprawie jest również ustalenie momentu dokonania korekty.

W przypadku opłacenia składek ZUS korekta kosztów powinna być dokonana - co do zasady - w dacie otrzymania z ZUS informacji, o której mowa w art. 31zq ust. 5 ustawy COVID-19.

I tak, w przypadku, gdy:

  1. podatnik:
    1. złożył wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek i otrzymał informację, o której mowa w art. 31zq ust. 5 ustawy COVID-19 i
    2. złożył wniosek o zwrot składek, lecz składki jeszcze nie zostały mu zwrócone

    - korekty kosztów dokonuje na dzień otrzymania z ZUS informacji, o której mowa w art. 31zq ust. 5 ustawy COVID-19, na zasadach określonych w art. 22 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

  2. podatnik:
    1. złożył wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek i otrzymał informację, o której mowa w art. 31zq ust. 5 ustawy COVID-19 i
    2. nie złożył wniosku o zwrot składek, więc składki za marzec zostały zarachowane na poczet składek za kwiecień

    - korekty kosztów dokonuje na dzień otrzymania z ZUS informacji, o której mowa w art. 31zq ust. 5 ustawy COVID-19, na zasadach określonych w art. 22 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

  3. podatnik:
    1. złożył wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek i
    2. złożył wniosek o zwrot składek i składki zostały mu zwrócone zanim otrzymał informację, o której mowa w art. 31zq ust. 5 ustawy COVID-19

    - korekty kosztów dokonuje na dzień otrzymania zwrotu składek za marzec, na zasadach określonych w art. 22 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym na dzień otrzymania z ZUS informacji, o której mowa w art. 31zq ust. 5 ustawy COVID-19 płatnik nie wykonuje żadnych czynności.

Przedsiębiorca złożył dwa wnioski:

  • 2 czerwca 2020 r. o zwolnienie z obowiązku zapłaty składki za maj oraz z uwagi na zapłatę do ZUS w dniu 15 czerwca 2020 r. składki za maj,
  • 16 czerwca 2020 r. o zwrot zapłaconej składki.

Z opisu sprawy nie wynika jednak, czy przedsiębiorca uzyskał najpierw informację, o zwolnieniu z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o której mowa w art. 31zq ust. 5 ustawy COVID-19, czy też najpierw otrzymał zwrot składek.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że otrzymanie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych informacji o zwolnieniu z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek, o której mowa w art. 31zq ust. 5 ustawy COVID-19, skutkuje tym, że składka za maj 2020 r., która została opłacona, a następnie została zwrócona - traktowana jest jako nieopłacona.

Zatem, przedsiębiorca zobowiązany jest do korekty kosztów na dzień, w którym otrzymał informację, o której mowa w art. 31zq ust. 5, jeżeli najpierw otrzymał tę informację albo też na dzień otrzymania zwrotu składek, jeżeli zwrot składek nastąpił wcześniej niż otrzymanie informacji, o której mowa w art. 31zq ustawy COVID-19, zgodnie z art. 22 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna z 20 listopada 2020 r., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.724.2020.2.AP - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - pełna treść interpretacji

Redakcja podatki.biz

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...