Zwrot VAT za materiały budowlane (stary system): Limity zwrotu w II kwartale 2014 r.

Zgodnie z komunikatem Prezesa GUS z 20 lutego 2014 r. cena metra kwadratowego powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego za IV kwartał 2013 r. wyniosła 4228 zł. Oznacza to, że limity zwrotu VAT za materiały budowlane w II kwartale 2014 r., które są obliczane na podstawie tego wskaźnika, wzrosną w porównaniu z I kwartałem 2014 r. (cena 1 m² za III kwartał 2013 r. wyniosła 3975 zł). Dlatego też warto trochę poczekać ze złożeniem pierwszego wniosku wyznaczającego 5-letni limit ulgi. Składając go dopiero w kwietniu zyskamy znacznie wyższe limity. Przypominamy jednak, że od 1 stycznia 2014 r. o zwrot VAT na dotychczasowych zasadach można się ubiegać tylko w odniesieniu do materiałów budowlanych nabytych do końca grudnia 2013 r.

I tak, dla osób składających wniosek po raz pierwszy w okresie od 1 kwietnia do 30 czerwca 2014 r. limity zwrotu wyniosą:

1) jeżeli osoba nie korzysta z innych ulg budowlanych:

• 36 092 zł dla inwestycji wymagającej pozwolenia na budowę,
• 15 468 zł dla inwestycji niewymagającej pozwolenia na budowę (np. remont);

2) jeżeli osoba korzystała bądź korzysta z innych ulg budowlanych:

• 29 475 zł dla inwestycji wymagającej pozwolenia na budowę,
• 12 632 zł dla inwestycji niewymagającej pozwolenia na budowę (np. remont).

Dla porównania, dla osób składających wniosek po raz pierwszy w okresie od 1 stycznia do 31 marca 2014 r. limity zwrotu wynoszą:

1) jeżeli osoba nie korzysta z innych ulg budowlanych:

• 33 933 zł dla inwestycji wymagającej pozwolenia na budowę,
• 14 543 zł dla inwestycji niewymagającej pozwolenia na budowę (np. remont);

2) jeżeli osoba korzystała bądź korzysta z innych ulg budowlanych:

• 27 711 zł dla inwestycji wymagającej pozwolenia na budowę,
• 11 876 zł dla inwestycji niewymagającej pozwolenia na budowę (np. remont).

Wysokość limitów oraz kwoty zwrotu

Przypomnijmy, że zwrot VAT jest limitowany, a kwota zwrotu podlega zaokrągleniu do pełnych złotych.

Na wysokość kwoty zwrotu oraz wysokość przysługujących limitów wpływa wiele czynników. Do najważniejszych należą:

• rodzaj inwestycji, to znaczy czy inwestycja, w związku z którą poniesiono wydatki na zakup materiałów budowlanych, wymaga pozwolenia na budowę,
• korzystanie w latach 2004–2005 z ulg mieszkaniowych w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zakupu tych samych materiałów budowlanych,
• wysokość ceny 1 m² stosowanej przy obliczaniu limitów,
• wysokość stawki podatku VAT obowiązującej w momencie złożenia pierwszego wniosku w 5-letnim okresie.

Ważne! Co do zasady obowiązują dwa limity. Jeden dla inwestycji wymagającej pozwolenia na budowę (liczony z uwzględnieniem 70 m²), a drugi dla inwestycji, która takiego pozwolenia nie wymaga (liczony z uwzględnieniem 30 m²). Niezależnie od tego, że dla każdego z tych dwóch limitów ustawodawca określił odrębne zasady jego ustalania w odniesieniu do wydatków odliczonych w latach 2004–2005 w podatku dochodowym od osób fizycznych w ramach ulg, maksymalna kwota zwrotu nie może przekroczyć sumy limitów obliczonych dla wydatków nieodliczonych w podatku dochodowym od osób fizycznych związanych z inwestycją wymagającą pozwolenia na budowę (70 m²) oraz niewymagającą takiego pozwolenia (30 m²).

Limity dotyczą 5 kolejnych lat liczonych od daty złożenia pierwszego wniosku. Przykładowo, jeżeli pierwszy wniosek został złożony 1 stycznia 2006 r. (tj. w pierwszym dniu obowiązywania przepisów ustawy), wspólny limit ustala się dla okresu od 1 stycznia 2006 r. do 31 grudnia 2010 r. Złożenie następnego wniosku po 31 grudnia 2010 r. rozpoczyna nowy 5-letni okres liczony od daty złożenia pierwszego wniosku w nowym przedziale czasowym.

Ważne! Kwota limitu na dzień złożenia kolejnego wniosku w tym samym 5-letnim okresie stanowi różnicę pomiędzy kwotą limitu przysługującego w 5-letnim okresie, a kwotą limitu już wykorzystanego w tym okresie.

W przypadku osoby fizycznej pozostającej w związku małżeńskim kwota zwrotu dotyczy łącznie obojga małżonków. Jeżeli:

1. przed zawarciem związku małżeńskiego, osoba fizyczna otrzymała kwotę zwrotu, to kwotę zwrotu obliczoną zgodnie z ustawą pomniejsza się o kwoty uprzednio otrzymane,
2. w czasie trwania związku małżeńskiego (w tym do momentu orzeczenia przez sąd separacji) osoba fizyczna otrzymała kwotę zwrotu, a następnie związek małżeński ustał lub sąd orzekł separację, przysługującą jej kwotę zwrotu pomniejsza się o 50% kwoty uprzednio otrzymanej, jeżeli składany był wspólny wniosek małżonków, albo o kwotę otrzymanego zwrotu, jeżeli składany był odrębny wniosek.

Schematy obliczenia limitów oraz kwoty zwrotu

*⁾ Dotyczy stawki podatku VAT obowiązującej w momencie złożenia wniosku rozpoczynającego liczenie 5-letniego okresu (tzw. pierwszy wniosek), niezależnie od tego, czy osoba fizyczna dokonała zakupu materiałów budowlanych opodatkowanych VAT wyłącznie o stawce obowiązującej w momencie złożenia pierwszego wniosku, czy o różnych stawkach, tj. 22% i wyższej.

Jeżeli złożenie pierwszego wniosku w 5-letnim okresie miało miejsce w momencie obowiązywania VAT o stawce 22%*⁾, kwota zwrotu:

 a) dla wydatków nieodliczonych w ramach ulg mieszkaniowych, opodatkowanych VAT według stawki: 

b) dla wydatków odliczonych w ramach ulg mieszkaniowych wynosi 55,23% kwoty VAT zapłaconego w cenie zakupionych materiałów budowlanych:

Jeżeli złożenie pierwszego wniosku w 5-letnim okresie przypada w momencie obowiązywania VAT o stawce 23%*⁾, kwota zwrotu:

 a) dla wydatków nieodliczonych w ramach ulg mieszkaniowych, opodatkowanych VAT według stawki: 

b) dla wydatków odliczonych w ramach ulg mieszkaniowych wynosi 55,23% kwoty VAT zapłaconego w cenie zakupionych materiałów budowlanych:

Limity zwrotu VAT w II kwartale 2014 r.

Zatem dla osób fizycznych składających wniosek po raz pierwszy w okresie od 1 stycznia do 31 marca 2014 r. limity zwrotu wyniosą:

a) dla wydatków nieodliczonych w ramach ulg mieszkaniowych

• jeżeli inwestycja wymaga pozwolenia na budowę:

36 092 zł = 70 m² x 4228 zł/m² x 12,195% (po zaokrągleniu do pełnych złotych)

• jeżeli inwestycja nie wymaga pozwolenia na budowę:

15 468 zł = 30 m² x 4228 zł/m² x 12,195% (po zaokrągleniu do pełnych złotych)

b) dla wydatków odliczonych w ramach ulg mieszkaniowych

• jeżeli inwestycja wymaga pozwolenia na budowę:

29 475 zł = 70 m² x 4228 zł/m² x 9,959% (po zaokrągleniu do pełnych złotych)

• jeżeli inwestycja nie wymaga pozwolenia na budowę:

12 632 zł = 30 m² x 4228 zł/m² x 9,959% (po zaokrągleniu do pełnych złotych)

Przykłady (pierwszy wniosek złożony w II kwartale 2014 r.)

Przykład 1 – dotyczy osoby fizycznej, która nie korzystała z ulg mieszkaniowych

Osoba fizyczna rozbudowuje budynek mieszkalny. Jest to inwestycja wymagająca pozwolenia na budowę. W związku z jej prowadzeniem dokonano zakupu materiałów budowlanych. Wydatki udokumentowane fakturami opiewają na kwotę 200 000 zł, z tym że nie wszystkie dotyczą zakupu materiałów budowlanych, o których mowa w przepisach ustawy. Dlatego kwota podatku VAT uprawniającego do zwrotu VAT (zawarta w kwocie 200 000 zł) wynosi „jedynie” 33 500 zł, w tym 22 000 zł to podatek zapłacony według stawki 22%, odpowiednio 11 500 zł według stawki 23%.

Mechanizm obliczenia kwoty zwrotu jest następujący:

Etap pierwszy: obliczenie kwoty przysługującego limitu dla 5-letniego okresu liczonego od daty złożenia pierwszego wniosku

Cena 1 m² powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego za IV kwartał 2013 r. wyniosła 4228 zł.
Zatem 5-letni limit wynosi: 70 m² x 4228 zł/m² x 12,195%, czyli, po zaokrągleniu do pełnych złotych, 36 092 zł.

Etap drugi: obliczenie kwoty zwrotu

Uwaga! Kwota zwrotu VAT dla wydatków nieodliczonych w ramach ulg mieszkaniowych, jest równa:

• 68,18% kwoty podatku VAT wynikającej z faktur – dla stawki 22%,
• 65,22% kwoty podatku VAT wynikającej z faktur – dla stawki 23%

(art. 3 ust. 5 i art. 11a ust. 2 ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym).

Biorąc pod uwagę powyższe: 68,18% z kwoty 22 000 zł + 65,22% z kwoty 11 500 zł, czyli 14 999,60 zł + 7500,30 zł = 22 499,90 zł (po zaokrągleniu do pełnych złotych 22 500 zł).

Ponieważ tak obliczona kwota zwrotu nie przekracza przysługującego limitu (patrz etap pierwszy), podlega w całości zwrotowi.

Przykład 2 – dotyczy osoby fizycznej, która korzystała z ulg mieszkaniowych

W związku z remontem swojego mieszkania osoba fizyczna w okresie od 1 maja 2004 r. do 31 grudnia 2005 r. dokonała zakupu materiałów budowlanych na kwotę 12 200 zł (w tym podatek VAT wyniósł 2200 zł). Remont nie wymagał pozwolenia na budowę, a kwotę tę podatnik w całości odliczył w ramach ulgi remontowej obowiązującej do końca 2005 r. w podatku dochodowym od osób fizycznych. Po sprawdzeniu okazało się, że wszystkie zakupione materiały uprawniają do ubiegania się o zwrot VAT (przed 1 maja 2004 r. były opodatkowane 7% stawką podatku VAT, a w momencie zakupu stawką w wysokości 22%).

Mechanizm obliczenia kwoty zwrotu jest następujący:

Etap pierwszy: obliczenie kwoty przysługującego limitu dla 5-letniego okresu liczonego od daty złożenia pierwszego wniosku

Cena 1 m² powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego za IV kwartał 2013 r. wyniosła 4228 zł.
Zatem limit wynosi: 30 m² x 4228 zł/m² x 9,959%, czyli, po zaokrągleniu do pełnych złotych, 12 632 zł.

Etap drugi: obliczenie kwoty zwrotu

Uwaga! Kwota zwrotu VAT dla wydatków odliczonych w ramach ulg mieszkaniowych wynosi 55,23% kwoty podatku VAT zapłaconego w cenie zakupionych materiałów budowlanych (art. 3 ust. 6 ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym).

Biorąc pod uwagę powyższe: 55,23% z kwoty 2200 zł, co daje 1215,06 zł (po zaokrągleniu do pełnych złotych 1215 zł).

Ponieważ tak obliczona kwota zwrotu nie przekracza przysługującego limitu (patrz etap pierwszy), podlega w całości zwrotowi.

Zmiany w 2014 r. - Zwrot VAT wyłącznie w związku z budową pierwszego własnego mieszkania

Osoba fizyczna, która po dniu 1 stycznia 2014 r. poniesie wydatki na zakup materiałów budowlanych, będzie miała prawo ubiegać się o zwrot części tych wydatków, przy czym o zwrot wydatków można się ubiegać tylko jeżeli:

1. wydatki zostały poniesione w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych w związku z:
   1. budową domu jednorodzinnego albo
   2. nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny;
2. przedsięwzięcie, o którym mowa w pkt 1, było realizowane na podstawie pozwolenia na budowę wydanego po dniu 1 stycznia 2014 r.;
3. powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, o których mowa w pkt 1, nie przekracza odpowiednio:
   1. 75 m² i 100 m²,
   2. 85 m² i 110 m² - w przypadku gdy osoba fizyczna w dniu wydania pozwolenia na budowę, o którym mowa w pkt 2, wychowywała przynajmniej troje dzieci spełniających warunki, o których mowa w art. 7 ust. 2, tj. przepis ten dotyczy tylko własnych lub przysposobionych:
      • małoletnich dzieci,
      • dzieci bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymuje zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
      • dzieci do ukończenia przez nie 25. roku życia, uczące się w szkołach, zakładach kształcenia nauczycieli oraz kolegiach pracowników służb społecznych, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie oraz szkołach wyższych i wyższych seminariach duchownych, prowadzonych przez Kościół Katolicki, inne kościoły i związki wyznaniowe na podstawie przepisów o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz przepisów o stosunku państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych;
4. osoba fizyczna do końca roku kalendarzowego, w którym wydano pozwolenie na budowę lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, nie ukończyła 36 lat;
5. do dnia złożenia wniosku o zwrot wydatków osoba fizyczna nie była:
   1. właścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego,
   2. osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny,
   3. właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny

   - z wyłączeniem domu jednorodzinnego albo lokalu mieszkalnego, o którym mowa w pkt 1.

Przepisy przejściowe

Osoba fizyczna, która przed dniem 1 stycznia 2014 r. poniosła wydatki na zakup materiałów budowlanych, o których mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz. U. Nr 177, poz. 1468, z późn. zm.), ma prawo ubiegać się po dniu 31 grudnia 2013 r. o zwrot części tych wydatków na dotychczasowych zasadach.

Wniosek o zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych i udokumentowanych fakturą wystawioną dla osoby fizycznej w okresie:

1. od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. - składa się nie później niż do dnia 31 grudnia 2014 r.;
2. od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. - składa się nie później niż do dnia 31 grudnia 2015 r.;
3. od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia 31 grudnia 2009 r. - składa się nie później niż do dnia 31 grudnia 2016 r.;
4. od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia 31 grudnia 2011 r. - składa się nie później niż do dnia 31 grudnia 2017 r.;
5. od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. - składa się nie później niż do dnia 31 grudnia 2018 r.

W przypadku gdy wniosek składany jest po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2013 r., limity kwoty zwrotu dotyczą okresów liczonych od dnia złożenia tego wniosku do dnia 31 grudnia 2018 r.

Uwaga! Do spraw wszczętych, a niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2014 r. będzie stosować się przepisy dotychczasowe.

Ewa Iwan